MADENMO: 3 MART KOZLU GRİZU FACİASINI UNUTMUYORUZ, UNUTTURMUYORUZ

3 Mart 1992 Tarihinde Zonguldak Kozlu’da kömür ocağında yaşanan grizu patlaması sonucu 263 maden emekçisi hayatını kaybetmiştir. Ülkemizde her yıl, binlerce işçi çalışırken yaşamını yitirmekte, kısmen veya tamamen çalışamaz hale gelmektedir. Bu duruma dikkat çekmek, insan hayatının, işçi sağlığının ve iş güvenliğinin önemini vurgulamak için 3 Mart günü TMMOB tarafından “İş Cinayetlerine Karşı Mücadele Günü” olarak ilan edilmiştir.

Kozlu faciasının üzerinden 31 yıl geçmesine rağmen halen yeterli önlemlerin alınmaması, gerekli düzenlemelerin yapılmaması, denetleme mekanizmalarının yeterince çalıştırılmaması nedeniyle madenlerde can kayıpları yaşanmaya devam ediyor. Bunun son örneği 14 Ekim 2022 tarihinde Bartın'ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü'ne bağlı kömür ocağında yaşanmış, faciada 42 maden işçisi yaşamını yitirmiştir.

Bu yıl “İş Cinayetlerine Karşı Mücadele Günü”nü çok acı verici koşullar altında anıyoruz. 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan 11 ilimizi etkileyen depremde resmi açıklamalara göre 45.000’in üzerinde can kaybı yaşandı. Tüm ülkemize baş sağlığı diliyor, ölenlerin yakınlarının acısını paylaşıyoruz.

Maden ocaklarında yaşanan facialarda yaşamını yitiren madenciler, bu kez depremde yaşam kurtarma mücadelesine girişmişler, özverili çalışmaları sonucu yüzlerce insanımızı enkaz altından sağ çıkartmışlardır. Bu nedenle; madenciler depremzedelerin umudu olmuş, sadece yöre insanı nezdinde değil, tüm halkın gözünde kahraman olarak ilan edilmişlerdir.

İşçi sağlığı ve güvenliği alanında “devrim” olarak nitelendirilerek 2012 yılında yürürlüğe konulan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu maalesef çözüm olamamış, işyerinde ölümler devam etmiştir.

Bu nedenle; İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanına ilişkin düzenleme ve denetleme yetkisi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yanında, Sağlık Bakanlığı, üniversiteler, sendikalar, TTB ve TMMOB’den oluşan idari ve mali yönden bağımsız bir enstitüye verilmelidir. Çalışma yaşamına ilişkin tüm düzenlemeler bu enstitü tarafından yeniden ele alınmalı ve kararlaştırılmalıdır.

Esnek ve kuralsız çalışmayı, geçici iş ilişkisini, taşeronlaştırmayı yasal hale getiren, kıdem tazminatlarını, fazla mesai ücretlerini, sendikal hak ve yetkileri budayan işçi sağlığı ve iş güvenliğini işveren yükümlülüğü olarak görmeyen, örgütlülük önüne engeller koyan yasa ve diğer düzenlemeler iptal edilmelidir.

Gerçekleşen iş cinayetleri ve iş kazalarının büyük çoğunluğunun önlenebilir olduğu bilinmektedir. Bilimsel ve teknik ölçütler doğrultusunda atılacak adımlar ile göz göre göre “geliyorum” demekte olan facialara son vermek mümkündür. Bunun için önce insan hayatına ve emeğe değer veren bir yaklaşımın benimsenmesi gerekmektedir.

3 Mart “İş Cinayetlerine Karşı Mücadele Günü” dolayısıyla “ insan onuruna yakışır, güvenli ve güvenceli çalışma hakkı bir insan hakkıdır” diyor başta meslektaşlarımız olmak üzere tüm emekçileri mücadeleye, yetkilileri göreve çağırıyoruz.

TMMOB Maden Mühendisleri Odası

Yönetim Kurulu