TMMOB DİYARBAKIR İKK’DAN SUR RAPORU: ‘OPERASYONLAR BİTTİ’ DENİLDİKTEN SONRA İLÇE YOK EDİLDİ

02.12.2017

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 28 Aralık 2015’te ilan edilen sokağa çıkma yasağı ve ardından başlatılan yıkıma ilişkin hazırladığı özet raporu, 2 Aralık 2017 tarihinde Makina Mühendisleri Odası Şubesi’nde basın toplantısı düzenleyerek kamuoyu ile paylaştı.

Uydu görüntüleri verilmedi

Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Mehmet Orak, raporu büyük zorluklar ile hazırladıklarını belirterek, şirketlerin kendilerine Sur’un uydu görüntülerini vermediğini vurguladı.

Mimarlar Odası Diyarbakır Şube Yöneticisi Herdem Doğrul da 2 yılda yaşanan hakikatleri belgelemenin önemli olduğunu ifade ederek, alandan doğrudan bir tespit çalışmasının sınırlı olduğunu söyledi.

Şehir Plancıları Odası Diyarbakır Şube Eşbaşkanı Fatih Tekin tarafından okunan raporda ise ilçenin çatışmalardan sonra ‘yok edildiği’ kaydedildi.

Rapordan öne çıkanlar

Çatışmalı sürecin başlangıcında ikinci kez 13 Ekim 2015’te Sur’da ilan edilen yasağın ardından mahallelerde TMMOB tarafından yürütülen çalışmada 706 işyeri ve konutun hasar gördüğünün tespit edildiği raporda, 693 yapının basit onarımlarla hasarının giderilebileceği, 13 yapının ise detaylı incelenmesi gerektiği kaydedildi.

Raporda Kurşunlu Camii, Hacı Hamit Camii, Paşa Hamamı, Mehmet Uzun Evi, Ermeni Katolik Kilisesi, Dört Ayaklı Minare gibi kimi tescilli yapıların “ağır hasarlı” olduğu belirtildi.

Yapılan bütün açıklamalara, itirazlara ve açılan davalara rağmen alana girilemediği ve tahribatlarda artışın önüne geçilemediği de aktarıldı.

Yine raporda yıkılan mahallelerde karakolların yapıldığı belirtildi. Bu sayının şu anda 6 olduğu bilgisi verildi.

Raporda, TMMOB’un son yaptığı tespitlere göre yeni açılacak yollar ve Emniyet Hizmet Alanları olarak ayrılan alanlar içerisinde 17 adet tescilli yapı ve 42 adet korunmaya değer geleneksel yapı olmak üzere toplamda 976 adet yapının plan kararı ile yıkımının öngörüldüğü de bildirildi.

‘Operasyonlar bitti’ denildikten sonra: 6 mahalle yok edildi

Raporda, 9 Mart 2016’da “Operasyonlar bitti” açıklamasının ardından 10 Mayıs 2016 tarihli uydu görüntüsü üzerinden yapılan tespitlere göre Hasırlı Mahallesi’nde 347, Fatihpaşa Mahallesi’nde 232, Cemal Yılmaz Mahallesi’nde 126, Savaş Mahallesi’nde 83 ve Dabanoğlu Mahallesi’nde 44 yapı olmak üzere, toplam da 832 yapının yıkıldığı, 257 yapının ise hasarlı olduğu tespit edildi.

Raporda, TMMOB’un 11 Temmuz 2017 tarihinde uydu görüntüleri üzerinde elde ettiği tespitlere göre de Sur içinde toplam 148 hektar alan, yasaklı 6 mahallede ise toplam 75.3 hektar yıkıldı. Yasaklı 6 mahallenin yüzde 61’i yıkılırken, yıkılan yapı sayısı ise yüzde 72 oldu.

10 Temmuz tarihinde kaydedilen görüntülerde ise Cevatpaşa Mahallesi yüzde 36, Dabanoğlu Mahallesi yüzde 39, Savaş Mahallesi yüzde 40, Cemal Yılmaz Mahallesi yüzde 68, Fatihpaşa Mahallesi yüzde 92 ve Hasırlı Mahallesi’nde yüzde 97’si yıkıldı.