MÜHENDİSLİK MİMARLIK ÖYKÜLERİ VII

Sunuş

Birliğimizin 50. Kuruluş yıldönümü dolayısıyla ilkini yayımladığımız ve 37. Çalışma Döneminden bu yana çıkardığımız “Mühendislik Mimarlık Öyküleri”nin yedincisini okuyucuyla buluşturmanın haklı gururunu yaşıyoruz.

“Mühendislik Mimarlık Öyküleri” hem meslektaşlarımızdan, hem akademik çevrelerden, hem de bu ülkenin geleceğini düşünen duyarlı insanlardan o kadar büyük ilgi gördü ki, bu ilgi yedinci kitabı da beraberinde getirdi.

Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren bir ülkenin tarihini mühendislik, mimarlık uygulamalarının penceresinden anlatan öykülerle, üretmenin ve bölüşmenin kıvancını gelecek kuşaklara aktarabilmek bizim için gurur kaynağı oldu.

TMMOB Yönetim Kurulu olarak, umudun yeşermesine katkıda bulunan, kararlılık ve devamlılığın önemini gösteren bu öyküleri derleme işini özveriyle yürüten Mahmut Kiper’e, Nadir Avşaroğlu’na, Melih Şahin’e, kitabın hazırlanmasına emek veren yayın görevlimiz Dijle Göksoy Konuk’a ve öyküleri yazan üyelerimize teşekkür ediyoruz.

Mehmet SOĞANCI

TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı

Mayıs 2016

 

 

ÖNSÖZ

Gelenekselleşmiş olaylar, kurumsallaşmış yapılar her zaman ilgimi çekmiştir. 60 yılı geçkin tarihi ile TMMOB de bu kurumlardan bir tanesi.

Farklı bir yaklaşımla, ülkemizde bu kurumsallaşmanın en güzel örneklerinden bir tanesi de Dümbüllü’nün Kavuğu’dur. Kavuk, tiyatro oynayan, senaryo yazan, tiyatroya gönül vermiş sanatçılara kuşaktan, kuşağa aktarılması şartı ile verilir. Kavuğu alan kişi tarafından bir değer ve gelenekselleşmiş bir unsur olarak yıllarca taşınır ve vakti zamanı gelince bu kavuğa layık olduğu ve geleneği sürdürebileceği düşünülen kişiye devredilir.   

Bizim hikayemiz de böyle başladı. Mühendislik-Mimarlık Öyküleri kitabı 2000’li yılların başında TMMOB’nin 50. yılı kutlama programları için bir araya gelen ekip tarafından atıldı. Bu ekibi oluşturan dönemin TMMOB başkanı Kaya Güvenç’in, Mühendislik-Mimarlık Öyküleri kitabı çalışmasının temellerinin atılmasında önemli katkıları vardı. 2001 yılında bir araya geldiğimiz ekip ile bugüne kadar bu çalışmayı taşımayı başardık.

Mühendislik-Mimarlık Öyküleri kitabı, TMMOB’nin en uzun soluklu çalışması oldu. Bu ana kadar yayınladığımız 6 kitapla ülke sanayimizi, üretim süreçlerini, bu toprakların kalkınma mücadelesini anlatmaya çalıştık. Mühendislik-Mimarlık Öyküleri kitapları TMMOB tarihinde talep üzerine ikinci baskısı yapılan tek yayın oldu. Her bir kitap binlerce basıldı. Türkiye’nin her yerinde bulunan mühendis, mimar ve şehir plancıları ile buluştu. Bence tüm bunlardan daha önemli olarak, bazı Odalarımızın da gayretleri ile mühendislik-mimarlık öğrencileri ile buluştu.

Mühendislik-Mimarlık Öyküleri yayın dizinini yayınladığı ilk günden bu yana çalışmayı başarı ile taşıyan, geliştiren ve olgunlaştıran değerli meslektaşım Metalurji Mühendisi Mahmut Kiper, geçtiğimiz kitap ile 6 kitapta toplam 75 öykünün yayınlanmasında koordinasyon görevini üstlendi. Misyonunu tamamladığını düşünerek bu kitaptan itibaren “kavuğu” bana devretti. Kavuğun emanetçisi olmanın sorumluluğu ile naçizane bu çalışma benim yürütücülüğümde şekil buldu.

Ancak bu çalışmanın ne kadar zor bir iş olduğunu o zaman anladım. Çünkü 6 kitap ve 75 öykü ile nerede ise bu topraklardaki sanayileşme ve kalkınma çabalarının önemli bir bölümünü ele almışız. Değinmediğimiz konu başlığı, anlatmadığımız sanayi başarısı kalmadığını düşünmüştüm. Ancak ilerleyen süreç içinde bu ülke insanının tüm olanaksızlıklara ve olumsuz şartlara rağmen kendilerine olan inançları ve yaratıcılıkları beni bir kez daha hayrete düşürdü.

Bugün elinizde bulundurduğunuz bu kitap ile Mühendislik-Mimarlık Öyküleri serisine 7. kitabı eklemenin gururunu ve mutluluğunu yaşıyoruz. Daha önceki çalışmalarda birlikte olduğumuz Elektrik Mühendisi Orhan Örücü ve maalesef şu anda aramızda bulunmayan ancak her zaman varlığını hissettiğimiz Orman Mühendisi Sümmani Can’ı da bu satırlarda anmak isterim.

Dümbüllü’nün kavuğu misali, Mühendislik-Mimarlık Öykülerinin temsili kavuğu artık bende. İlk kitaptan bu yana bu ailenin bir ferdi olarak, bu emaneti ne kadar taşırım, ne kadar geliştirir ve zenginleştiririm bilemiyorum. Ancak kutsal bir emanet gibi taşıyacak ve bu ülkedeki mühendis ve mimarların sanayileşme çalışmalarına ışık tutmaya çalışacağım. Ta ki, bu çalışmayı taşıyacak ve katkı koyacak daha genç bir meslektaş bulana kadar. İşte o zaman ben de bu kavuğu öperek bu genç arkadaşıma devretmek istiyorum.

Mühendislik-Mimarlık Öyküleri serisinin 7. kitabını ustam ve kavuğun gerçek sahibi Metalurji Mühendisi Mahmut Kiper ve değerli arkadaşım Makine Mühendisi Melih Şahin ile birlikte hazırladık. Her kitapta olduğu gibi Dijle Göksoy Konuk bizlerden yardımını esirgemedi. Toplam 12 yıldır bu kitabın yayınlanmasında TMMOB Yönetimi bizlere her zaman destek verdi.

Beğeneceğiniz umudu ile … 

Nadir AVŞAROĞLU
Maden Mühendisi
Mühendislik-Mimarlık Öyküleri Kitabı Koordinatörü / Mayıs-2016

 

İçindekiler

Dışkapı Su Süzgeci’nin Onurlu Ama Hazin Öyküsü
Levent TOSUN

İlk Yerli Traktörümüz HGS’nin Öyküsü
Mahmut KİPER

Yoktan Varedilen İkinci Şehir: Batman
Nadir AVŞAROĞLU

Sümerbank’lı Olabilmek…! “Filyos Ateş Tuğlası Sanayii Müessesesi”
Nejat Gökhan GÜRKAYA

Metalurji’nin Duayen Hocası: Prof. Dr. Naci Sevinç
Memleketimin Eroin Fabrikaları
Nadir AVŞAROĞLU

Mesut Olmak Lazım
Kemal Aydın ÇELİK

İlk Türk “Jeep”İ
Mahmut KİPER

Haydar Çiçek Açtı
Nadir AVŞAROĞLU

İlk Kadın İnşaat Mühendisi: Sabiha Gürayman  
Betül GÜRAN

Anadolu’nun Renkleriyle Bezenmiş Basmaların Tesisi: Sümerbank Nazilli Basma İşletmesi
Mahmut KİPER

Fabrika Kızı ve Tamirci Çırağ
Nadir AVŞAROĞLU