ODALARDAN DÜNYA SÜT GÜNÜ AÇIKLAMASI

GIDAMO: DÜNYA SÜT GÜNÜ BASIN AÇIKLAMASI

1956 yılında, sütün önemine dikkat çekmek amacıyla Uluslararası Sütçülük Federasyonu’nun (IDF) aldığı kararla 21 Mayıs “Dünya Süt Günü” olarak kutlanmaya başlamıştır. Ülkemizde ise Dünya Süt Günü, Bakanlığın aldığı kararla 1991 yılından bu yana kutlanmaktadır.

Kalsiyumun ana kaynağı olan süt, içerdiği protein, vitamin ve minerallerle fiziksel ve zihinsel gelişimde büyük rol oynamaktadır. Sütü tüketmenin yaşı yoktur. Her yaş grubundan insan için gerekli bir besin kaynağı olan süt, özellikle çocukluk, hamilelik, emziklilik ve yaşlılık dönemlerinde yeterli miktarlarda tüketilmelidir. Büyüme çağındaki çocuk ve gençlerin günde en az iki bardak süt tüketmesi gerekmektedir.

Okullarda Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı işbirliğiyle uygulanan “Okul Sütü” projesine devam edilmeli, güvenli bir biçimde uygulanması sağlanmalıdır.

Dünya geneline bakıldığında her ülke için farklı miktarlarda süt ve süt ürünleri tüketimi söz konusudur. Ülkemizde ise süt içme alışkanlığının çok az olduğu görülmektedir. Yıllık kişi başına düşen 24 litre süt tüketimi miktarı ile ülkemiz, AB ülkeleri ve ABD’nin çok gerisinde yer almaktadır. Daha sağlıklı bir toplum için, ülkemizde kişi başına düşen sağlıklı süt tüketiminin artması gerekmektedir.

Ülkemizde sütün daha fazla tüketilmesi için çiğ süt fiyatları ile perakende süt fiyatları arasındaki fiyat farkının düşürülmesine yönelik politikalar oluşturulmalıdır. Bunun için; Süt üreticilerinin bir araya gelmesini sağlayacak teşvikler oluşturulmalı, kooperatifler desteklenmeli, yerel yönetimler süt ile ilgili süreçlere dahil olmalı, sütün tüketiciye ulaştırılmasında etkili ve sonuca odaklı organizasyonlar planlanmalıdır.

Ülkemizde süt tüketimi ile ilgili en büyük sorunlardan biri bilgi kirliliğidir. Uzman olmadıkları halde halkı yanlış yönde etkileyen kişiler, yanlış bilgi vererek kamuoyunu yanlış yönlendirmekte, tüketicilerin aklını karıştırabilmektedirler. Tüketiciler süt ve süt ürünleri konusundaki bilgi kirliliğine itibar etmemelidir.

Sokakta satılan sütler kayıtdışı olup satın alınmamalıdır. Ambalajsız olarak satılan bu sütlere, dayanma süresinin uzatılması amacıyla kimyasal maddeler katılabilmekte, yağı alınarak su ilave edilebilmekte veya değişik hileli işlemler uygulanabilmektedir. Bu sütler tüketiciye ulaşana kadar soğuk zincir sağlanamadığından mikroorganizma yükü artabilir. Sokaktan alınan çiğ süt evlerde kaynatıldığı için sütte vitamin kaybı, renk ve lezzet değişiklikleri olabileceği unutulmamalıdır.

Tüketiciler her zaman orijinal ambalajlı pastörize veya uzun ömürlü (UHT) sütleri tüketmeye özen göstermelidir.

Süt ve süt ürünlerindeki denetimler artırılmalı, sokak sütü ve kayıt dışı üretime izin verilmemelidir.

Süt Gününüzü kutluyoruz.

 

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası
11.Dönem Yönetim Kurulu

 

 

ZMO: SÜT ÜRETİCİLERİ DÜNYA SÜT GÜNÜNÜ BURUK KUTLUYOR

Sağlıklı bir insanın günlük tüketmesi gereken protein, karbonhidrat, mineral madde ve vitamin ihtiyacının ülkemizde tam olarak karşılandığını belirtmek zordur. Bu anlamda süt; kolay bulunması, protein, mineral madde ve vitamin içeriğiyle önemli bir besin maddesi olma özelliği göstermektedir.

İnsan yaşamı için bu denli öneme sahip olan süt, gıda sanayi için de çok önemli bir yere sahiptir. Birçok gıda maddesinin ham maddesi olarak, her geçen gün daha fazla gıda maddesinin de bileşeni olmaktadır.

2015 yılı süt üretimimiz 18.654.682 tondur. Toplam süt üretiminin yüzde 90.8`i inek sütü, yüzde 6.3`ü koyun sütü, yüzde 2.6`sını keçi sütü ve binde 3`ü ise manda sütünden oluşmaktadır. Ülkemiz kişi başına yıllık 24 litre süt tüketimiyle AB ülkeleri ve ABD`nin çok gerisindedir

Ülkemizdeki süt üretimin sağlık yönünü ilgilendiren hususu dışında, ticarete konu olan üretim-tüketim ve güvenilir olma boyutunu incelendiğinde ciddi sorunların bulunduğu görülmektedir.

Sütte üretim maliyetleri artmış olmasına rağmen 20 aydan daha fazla süredir, üretici sütünü süt konseyinin belirlediği litre fiyatı olan 1 lira 15 kuruştan satamamaktadır. Bu fiyattan satsa dahi 1 litre süt satarak 1 kg yem alamamaktadır. Tüketici ise sütteki bu düşük fiyattan faydalanamamakta, marketlerden 1 litre sütü 3,5-4 liraya alabilmektedir. Sütün üretimi kadar, insan tüketimine güvenilir bir şekilde sunulması da büyük önem taşımaktadır Yapılan bilimsel çalışmalar, uygun şartlarda üretilmediği ve dışarıdan gelebilecek olumsuz etkilerin engellenemediği bir durumda sütün sağlığı olumsuz etkileyebileceğini ortaya koymaktadır. Hijyen esaslarına uygun olmayan üretim ve satışın yanı sıra artan sanayi atıkları, hayvanların hastalıklardan korunması için kullanılan ilaçlar, pestisit kalıntıları, GDO`lu yemler, hormonlar, mikotoksinler ve dioksinler sütte kalıntı oluşturarak insan sağlığını ciddi anlamda olumsuz etkilemektedir. Başta FAO ,WHO , BM Sağlık ve  Çevre örgütleri olmak üzere, bir çok ülkeden bağımsız bilim çevreleri bu konuya dikkat çekerek önlem almaya çalışmaktadır.

Sonuç olarak; insan beslenmesinde büyük öneme sahip güvenilir süt tüketiminin artırılması, üreticinin de mağdur olmaması için bazı tedbirler alınmalıdır.  TMMOB`ne bağlı Ziraat Mühendisleri Odası olarak ülkemizde sağlıklı, yeterli ve sürdürülebilir bir süt üretimi için aşağıdaki tedbirlerin alınması gerektiğini tüm kamuoyuyla paylaşıyoruz.

•         Tarım politikaları uzun vadeli bir stratejiye uygun yürütülmelidir.

•         Sektörle ilgili üretici örgütleri ve kooperatifler desteklenmelidir.

•         Hayvancılık kayıt sistemi TÜRKVET ve Koyun Keçi Bilgi Sistemi verileri, destekleme uygulamaları ve hayvan hareketlerinin takibi için güncel ve kullanılabilir olmalıdır.

•         Et ve Süt Kurumu (ESK) piyasa düzenleyici görevini yerine getirecek yönetim anlayışı ve enstrümanlara kavuşturulmalıdır.

•         Okul sütü projesinin genişletilerek orta öğreniminde de uygulanmasının sağlanması ve bu kapsamda dağıtılan sütlerin, direk üretici kooperatifleri vasıtasıyla teminine gidilmelidir.

•         Et ve Süt Konseyinin öncelikli olarak üretici ve tüketicinin korunduğu bir yapıya dönüştürülmesi.

•        Güvenilir süt üretimi sağlanarak, insan sağlığını olumsuz etkileyecek sorunlar ortadan kaldırılmalıdır.

•         Sütün daha fazla alanda kullanımını sağlayacak ARGE çalışmalarına önem verilerek, yeni pazarlara ulaşılması sağlanmalıdır.

•     Başta süt olmak üzere tüm gıda maddelerinin risk esasına dayalı, güvenilir, şeffaf ve bilimsel esaslara dayalı denetimleri yapılmalıdır. 

 

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası