HKMO: TARİHİ İSTANBUL TAPU VE KADASTRO II. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ BİNASI AYASOFYA MÜZESİ`NE DÖNÜŞTÜRÜLMEMELİDİR

10 Temmuz 2020 tarih ve 31181 Mükerrer sayılı Resmi Gazete`de yayımlanan 2729 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Ayasofya`nın cami olarak ibadete açılması üzerine Ayasofya`da yer alan bazı eserlerin sergilenmesi amacıyla Sultanahmet Meydanı`nda yer alan, tapu-kadastro ve haritacılığın hafızası olan tarihi İstanbul Tapu ve Kadastro II. Bölge Müdürlüğü Binası`nın boşaltıldığı, Ayasofya Müzesi`ne dönüştürüleceği ve bunun için hazırlıklara başlanıldığı öğrenilmiştir. 

Osmanlı İmparatorluğu`nun arazi ve tapu kayıtlarının tutulduğu bu tarihi binanın ilk bölümü 1881 yılında, şimdiki mevcut olan diğer bölümleri ise 1910 yılında inşa edilerek günümüze kadar yaşatılmıştır. Osmanlı döneminde Defter-i Hakani Nezareti (Tapu ve Kadastrodan Sorumlu Devlet Bakanlığı) olarak adlandırılan bu tarihi binanın içerisinde ise Defter Emini Server Dede`ye ait bir de türbe bulunmaktadır. 

Türk haritacılığının hafızası olması özelliğiyle ön plana çıkan ve tarihi öneminden dolayı "Harita-Kadastro-Tapu Müzesi" olarak düzenlenmesi için uzun yıllardır girişimlerin ve çalışmaların devam ettiği bu binanın, tarihinden koparılarak başka bir amaca hizmet eder hale getirilmesi en hafif tabiri ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti`nin geçmişine saygısızlıktır. 

Bu tarihi yapının Ayasofya Müzesi`ne dönüştürülecek olması sebebiyle taşınması; binada yer alan ve muhafaza edilen bir kısmı Balkan ülkelerine, bir kısmı Ortadoğu ülkelerine ait Osmanlı döneminden günümüze değin korunan binlerce eski tapu, vakıfname ve temessük senedi gibi kaydın taşınma sırasında büyük olasılıkla zarar görmesine ve tarihinden koparılmasına neden olacaktır. Dünyanın hiçbir yerinde tarihi eser niteliğinde olan ve de bir ülkenin hafızası niteliğindeki mülkiyete esas harita ve belgeler, aidiyeti olan ana yapıdan koparılamaz. Tarihi eserler, ana yapılarından ayrılıp başka bir yapıda sergilenemez aksi halde bu durum, tarihe ihanet olarak kabul edilir. Bu nedenle Ayasofya`da bugüne kadar sergilenmiş olan parçaların bulundukları yerde kalması gerekirken tarihi İstanbul Tapu ve Kadastro II. Bölge Müdürlüğü Binası`nın yapısı da korunmalıdır.  

Ülkemizin haritacılık, kadastro ve tapu tarihinin yanı sıra mesleğimiz açısından da büyük bir öneme sahip olan tarihi İstanbul Tapu ve Kadastro II. Bölge Müdürlüğü Binası`nın bu öneme uygun bir şekilde muhafaza edilmesi, Harita-Kadastro-Tapu Müzesi olarak düzenlenmesi gerekmekte iken başka bir yere taşınmasının, tarihi öneminden koparılmasının ve bina içerisindeki pek çok tarihi belgenin zarar görme riski ile karşı karşıya olmasının kabul edilir bir tarafı yoktur. 

Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası olarak yetkililerin bu vahim karardan dönmeleri, tarihi binanın aslına uygun şekilde muhafaza edilmesi ve Harita-Kadastro-Tapu Müzesi olarak düzenlenmesi gerektiğini belirtir; tarihimize ve mesleğimize sahip çıkarak sürecin takipçisi olacağımızı tüm üyelerimize ve kamuoyuna duyururuz. 

TMMOB
Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası
Ağustos 2020