II. ULUSAL BOR ÇALIŞTAYI BAŞLADI
Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü ve Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen ''II. Ulusal Bor Çalıştayı'' Ankara'da başladı. İki gün sürecek çalıştayın açılışında BOREN Yönetim Kurulu'nda TMMOB'yi temsilen yer alan TMMOB Yürütme Kurulu Üyesi İlker Ertem de bir konuşma yaptı.
Ertem konuşmasında şunları söyledi:
"Sayın Bakanım, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü‘nün Değerli Başkanı, Sayın Etimaden Genel Müdürü, Sayın Genel Müdürlerim, Değerli Bilim İnsanları, Değerli Delegeler, Medyanın Değerli Üyeleri, sizleri TMMOB Yönetim Kurulu adına saygıyla selamlıyorum.
İkinci Ulusal Bor Çalıştayı‘nı düzenleyen, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü ve Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü‘nün değerli yöneticilerini kutluyorum. Bize bu ortamı yaratan Çalıştay Yürütme Kurulu Başkanına, üyelerine ve emeği geçen tüm arkadaşlarımıza teşekkür ederim.
İkinci Ulusal Bor Çalıştayı‘nın ülkemizde maden aranmasında önemli çalışmalar yapmış, bor madeninin aranmasında ve bulunmasında sorumluluklarını yerine getirmiş Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Genel Direktörlüğünde "Müdürlüğünde" yapılıyor olmasını işbirliği açısından anlamlı ve önemli seçim olarak değerlendiriyorum.
Çalıştay süresince çok sayıda bilimsel araştırmayı ve bulguyu, pilot uygulamaları dinlemekten büyük bir haz duyacağız. Burada sunulan raporlar gelecekteki yeni araştırmaların habercisi ve başlatıcısı olacaklar. Emek harcayarak, araştırmalarını yazılı hale getirerek bizlerle paylaşan değerli bilim insanlarına, araştırmacılara ve meslektaşlarımıza teşekkür ederim.
Bor minerallerinin aranması, işletilmesi teknolojisi konularına değinerek zamanınızı almak istemiyorum ancak madenlerimiz ve diğerlerinden farklı olarak bor ile olan yakınlığımızı da dile getirmek zorunda olduğumu düşünüyorum.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği‘nin Ana Yönetmeliğinin 3. Maddesi‘nde amaçları arasında. "...kamunun ve ülkenin çıkarlarının korunmasında, yurdun doğal kaynaklarının bulunmasında, korunmasında ve işletilmesinde... ülkenin sanatsal ve teknik kalkınmasında gerekli gördüğü tüm etkinlik ve girişimlerde bulunmak." yer almaktadır.
Bor Araştırmaları Enstitüsü Yönetim Kurulu üyeleri arasında ilgili yasa gereği TMMOB tarafından belirlenmiş bir meslektaşımız var. Bu dönem bu görev bana verildi. Üniversitelerimizde, Etimaden, MTA ve BOREN bünyesinde bor ile ilgili çalışmalar yapan üyemiz mühendisler bulunuyor.
Toplumsal sorumluluklarımız, ilkelerimiz ve çalışma anlayışımızın gereği olarak, bor ile ilgili arama, işletme, zenginleştirme, teknolojik araştırma ve geliştirme çalışmaları ile yakından ilgilenilmektedir.
Biliyoruz ki bor rezervlerimiz şimdiki kullanım şekli ve tüketim hızı ile 1000 yıl yetecek düzeydedir. Yine biliyoruz ki bor mineralleri ve kimyasalları, yeni gelişmelerin etkisiyle oluşacak tüketim alışkanlıkları sonunda daha çok gereksinim duyulup, daha çok kullanılabilecektir ve diğer madenlerde olduğu gibi tükenme riski taşıyorlar. Bu nedenle de, işletilmesinde bilimsel yöntemlerin uygulanması, projeye uygunluk konuları ile kullanım alanlarının araştırılması ve ar-ge çalışmaları TMMOB‘nin önemsediği ve desteklediği konulardır.
TMMOB ülkemizde Bor Araştırma Enstitüsü‘nün kurulmasını önemli bir adım olarak değerlendirmiştir. Bu enstitümüzün, üniversiteler, Tübitak, Eti Maden İşletmeleri ve MTA ile ortak çalışmalar yapması ile kısa sürede amaca ulaşılabileceğini düşünüyoruz.
28-29 Nisan 2005 tarihlerinde yapılan 1. Ulusal Bor Çalıştayı‘nın açılışında Birlik Başkanımız Sayın Mehmet SOĞANCI yaptığı konuşmada; madenlerden ve bor minerallerinden toplumsal yarar gözetilerek maksimum faydanın sağlanabilmesinin koşullarını mühendis yaklaşımı ile TMMOB‘nin savunduğu değerler açısından ortaya koymuştu. Konuşmasında bor minerallerinin rezerv ve kalite açısından sahip olduğu özellikler sonucu ortaya çıkan önemlerini dile getirerek, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü‘nün kuruluşunu ve BOREN Yönetim Kurulu‘nda TMMOB‘nin bir üye ile temsil edilişini önemsediğimizi belirtmişti. TMMOB tarafından yetkilendirilen bir üyemiz dışındaki üyelerin de mühendis oluşları ve TMMOB‘ye bağlı odalarımıza kayıtlı üyeler olmaları da bizleri gururlandırıyor.
Başlangıçta, bor ve bor ürünleri ile ilgili araştırmalar ve uygulamalar daha çok jeofizik, jeoloji, kimya, maden ve metalurji mühendislerimizin ilgi alnında idi. Bugün ve bundan sonra bu alanın farklı mühendislik alanlarını, fizik, elektrik, endüstri, makine, ziraat gibi ve tıp doktorları, veterinerler vb. meslek disiplinlerini de ilgilendirdiğine tanık olacağız. Araştırma ve uygulamalarda görev alan mühendis meslektaşlarımızla ve diğer melek mensupları ile bir arada olmaktan da ayrıca mutluluk duyuyorum.
Değerli delegeler, TMMOB bor mineralleri ve bor içeren sanayi ürünlerine yönelik araştırmaları önemsiyor, BOREN‘de temsil edilen kurum ve kuruluşların da önemsediğini düşünüyor. Boren çalışmalarını ilgili meslek odalarımız ve komisyonlarımız aracılığı ile yakından izliyoruz. Araştırmalarla edinilen bilgilerin, araştırma sonuçlarının kısa dönemde faydaya dönüşmesi isteğimiz ama bunun zorluklarını da biliyoruz. BOREN Kuruluş Kanunu ile iç hukuk düzenlemelerinin amaca ulaşmada önemli araçlar olduğunu, herhangi bir özrün arkasına saklanmadan yürürlüğünü gerekli görüyoruz, uygulamada karşılaşılan sorunların yeni düzenlemelerle çözümlenebileceğine inanıyoruz.
Araştırma ve geliştirme çalışmaları yeni ve daha iyi, en iyi olanı belirlemek için yapılan çalışmalardır. Araştırma ve geliştirme çalışmalarının yapılması; uygun çalışma ortamlarını, araştırma araçlarını ve yeterli sayıda uygun personelin geçim ve gelecek endişesi taşımadan çalıştırılmalarını zorunlu kılmaktadır. Bunun için de yeterli mali kaynak yaratılmak zorundadır.
Boren faaliyetleri incelendiğinde, hiç de küçümsenmeyecek çalışmaların yapıldığı görüyoruz. Bu çalışmalar hakkında Boren Başkanı ve Etimaden İşletmeleri Genel Müdürü bilgi verdiler. Bu çalışmalarda tanımlanan görevlerin bir bölümünü, "Kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ile gerçek ve tüzel kişilerin bor ve ürünlerinin geniş bir şekilde kullanımı, yeni bor ürünlerinin üretimi ve geliştirilmesi hakkında araştırma isteklerini değerlendirmek, Ar-Ge sonuçlarını piyasaya sunmak, bu konularda araştırma yapan gerçek ve tüzel kişileri finansman, personel ve teçhizat ile desteklemek" oluşturmaktadır.
BOREN bir araştırma kurumu, kuruluşu olarak; görevleri arasında belirtilen "...amacıyla temel ve uygulamalı araştırma yapmak, yaptırmak, yapmayı özendirmek, değişik alanlarda kullanıcıların araştırmaları için gerekli bilimsel ortamı ve alt yapıyı sağlamak, bunun için laboratuarlar kurmak, laboratuarların kurulmasına destek vermek, mevcut ve/veya kurulacak laboratuarları teçhizat ile desteklemek" bölümüyle ilgili kısa sürede önlemler almak, çalışmalar başlatmak zorundadır.
Bu amaçla;
- BOREN bir araştırma kuruluşu için gerekli; laboratuarı olan, pilot çalışmaya uygun mekana kavuşmalıdır,
- Araştırma ve Geliştirme Koordinatörlüğü ile Endüstriyel İlişkiler Koordinatörlüğü tanımlanmış görevleri yapmak üzere teçhiz edilmeli, yetkilendirilmelidir.
- BOREN Kuruluş Kanunu‘nda belirlenen kadro ve unvanlar yeniden gözden geçirilerek; yeterli sayıda uygun personelin daimi kadrolarda istihdamı sağlanmalıdır.
- BOREN‘de görev yapan tüm personel için mesleki gelişimin her türlü aracı harekete geçirilmeli, lisans sonrası eğitim ile yaşam boyu ve mesleki sürekli eğitim araçlarından yararlanılmalıdır.
Ülkemizde, bilinen bor minerallerinin işletilmesi ve pazarlanması sorumluluğu yasa ile ETİMADEN‘e verilmiştir. Bu yasal düzenlemenin, kaynağın işletilmesi ve değerlendirmesi sürecinde yarattığı faydayı biliyoruz. Bir başka gerçeklik de madenlerden elde edilecek ekonomik yarar ve toplumsal faydanın sürekliliğinin, Etimaden‘in kurumsal sorumluluğunun yerine getirilmesi sırasında yeterli sayıda nitelikli personel istihdamı ile bilim ve tekniğin gereklerinin yerine getirilmesiyle ilişkili olduğudur.
Çağdaş yönetim ilkelerinin işlemediği, bilgi, beceri ve deneyimin yok sayıldığı, etik değerlerin göz ardı edildiği dönemler, ayırımcılığın ve kayırmacılığın yaşanması halleri bugün ve daha fazla gelecekte de yeni sorunları yaratacaktır.
Etimaden Genel Müdürlüğü‘nden hukuki yapısı, yetmiş yılda oluşan örgüt kültürünün yarattığı kurumsal niteliği ile meslektaşlarımıza ekonomik, sosyal ve kültürel gelişim için fırsat ve ortam yaratmasını bekliyoruz. Mesleki gelişimin araçlarının harekete geçirilmesi kurumsal kapasitenin iyi kullanılmasının aracı olacaktır.
TMMOB ve bağlı odalarımız, üyemiz mühendis ve mimarların mesleki ve toplumsal sorumluluklarını yerine getirirken gereksinim duydukları maddi ve manevi desteği vermeye hazırdır ve vermektedir.
2. Bor Çalıştayı‘nın yeni araştırmalara ve toplumsal fayda yaratacak uygulamalara kaynak oluşturacağını düşünüyorum. Ve bu çalıştayların düzenli olarak yapılmasında yarar görüyorum. Bundan sonra düzenlenecek bor çalıştaylarının TMMOB Maden Mühendisleri Odamız tarafından uluslararası düzeyde yapılan BOR SEMPOZYUM‘larına alternatif olarak algılanmayacağına da inanmak istiyorum. Böyle bir niyet gelecekte bor çalıştaylarının amacından uzaklaşması tehlikesi ile karşı karşıya kalmasına neden olacaktır.
Değerli katılımcılar, saygıdeğer meslektaşlarım TMMOB ve Odalarımız diğer madenlerle birlikte bor minerallerinin işletilmesi, zenginleştirilmesi, endüstride kullanımı ile ülke ve toplum yararına pazarlanması sürecinde kurumsal bilgi, deneyimlerini toplumun hizmetine sunmada kararlıdır.
Değerli bilim insanları, araştırmacılar ve endüstriyel uygulamacılar, doğal kaynaklarımıza, bor minerallerine sahip çıkışınız, onlardan maksimum faydayı sağlarken gelecek nesillerin ihtiyaçlarını da gözetmedeki duyarlılıklarınız nedeniyle hepinizi saygıyla selamlıyorum."