İMO, YETKİN İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ YÖNETMELİĞİ İÇİN OLAĞANÜSTÜ GENEL KURUL YAPTI
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, 40. Olağan Genel Kurulunda alınan karar gereği, "Yetkin İnşaat Mühendisliği Yönetmeliği Taslağının" görüşülüp karara bağlamak üzere olağanüstü olarak 24 Haziran 2006 Cumartesi Ankara'da toplandı. Genel Kurul açılış konuşmaları İMO Yönetim Kurulu Başkanı Taner Yüzgeç ile TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı tarafından yapıldı.
TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı konuşmasında şunları da söyledi:
Sevgili Başkanımın konuşmasından sonra isterseniz, bu gün bu olağanüstü Genel Kurulunuzda burada tartışacağınız, karar altına alacağınız "Yetkin İnşaat Mühendisliği Yönetmeliği"nin TMMOB‘ce ne anlama geldiğini sizlerle paylaşayım, bazı hatırlatmalarda bulunayım ve bu da bugünkü tartışmalarınızın önsözü olsun.
Aslında bu Genel Kurul toplantımız, TMMOB açısından da önemli günlerde gerçekleşiyor.
Siyasal iktidar, ne yaptığını bilmez bir halde, önce "Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanun Tasarısı"nı, şimdi de "Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı"nı Meclis gündemine getirdi. Mesleğimize ve TMMOB‘ye açık saldırı olarak gördüğümüz bu düzenlemelerin karşısında olduğumuzu çok net bir şekilde gündeme getirdiğimiz, kampanyalarını yaptığımız günler bu günler. İşte tam da bu günlerde kendi bahçemizi düzenlemeye yönelik yapılan bu Genel Kurul ve bu Genel Kurul‘da söylenecekler ve sonucunda alınacak kararlar hem odamız, hem TMMOB için önemli olacaktır.
Konuyu dağıtmadan "Mesleki Yeterlilik, Mesleki Yetkinlik, Meslek İçi Eğitim" konularında TMMOB‘nin resmi görüşünü ve yapa geldiklerini sizlerle paylaşmak isterim:
2000 de, konu ile de ilgili olarak 1. Mühendislik Mimarlık Kurultayı toplanmıştı. Kurultayı sonuçlandıramamıştık. Yapılan çok katılımlı Bölge toplantılarından sonra Nisan 2003 de toplanan 2. Mühendislik Mimarlık Kurultayı‘nda örgütümüze, mesleğimize ve yaşama ilişkin çok sayıda karar aldık. Bu kurultay 1998 de gerçekleştirdiğimiz Demokrasi Kurultayımız kadar önemli bir çalışmaydı. Hepimizin de kabul ettiği şekilde örgütümüzün yol haritasının kenar çizgileri bu iki kurultayda netleştirilmişti.
Sizlere hatırlatmayı konumuzla ilgili kısmından alıyorum. Mühendislik Mimarlık Kurultayımızın "Mesleki Yeterlilik, Mesleki Yetkinlik, Mesleki Eğitim" başlığındaki Kurultay Kararlarında şunlar da yer aldı.
"TMMOB ve Odaları, Mühendislik ve Mimarlık mesleğinin uygulama alanlarında çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilecek olan, yanlış, kusurlu, yetersiz ürün kullanımı ve uygulamaların, doğal ve kültürel çevreyi tahrip, insan sağlığını risk altına sokma veya yaşama hakkını engelleme, bireyin, toplumun, insanlığın her türlü zararına yol açma gibi sonuçları olduğunun bilincindedirler. TMMOB ve Odaları bu bilinçten hareketle mesleğin uygulanmasında kasıtlı veya kasıtsız; yanlış, kusurlu, yetersiz ürün ve uygulamaların ortadan kaldırılması veya en aza indirilmesi konusunda gerekli tüm çabayı gösterir, bu hususta gerekli her türlü yasal, idari, mesleki, eğitsel girişimleri düzenler, gerekli kurumları ve mekanizmaları oluşturur.
TMMOB ve Odalar, eğitimde kalite eşitliğini göz önünde bulundurarak, toplumun güvenliğini, sağlığını ve gönencini (yaşanabilirliğini), doğal ve kültürel yaşam ortamlarını doğrudan etkileyen alanları önceliklerine göre belirleyerek, bu alanlardaki gereksinmelere uygun olarak tanımlanacak bilgi ve beceri düzeylerine göre mesleki yeterliliğin belirlenmesini, geliştirilmesi ve belgelenmesini sağlarlar. Bu yetkinin yasal dayanaklarının daha açık bir ifadeye kavuşması için Mühendislik ve Mimarlık Hakkındaki Yasada ve TMMOB Yasasında değişiklik yapılması için girişimlerde bulunurlar.
TMMOB her meslek grubunun kendi ihtiyaçlarına ve şartlarına bağlı olarak kaliteli ve güvenilir hizmet ve üretim sürecinde düzenlemelere gitmesini teşvik eder. Meslek odalarının bu konudaki çalışmalarının koordinasyonunu sağlar. TMMOB "Yetkin Mühendislik" konusunu bu tür çabaların olumlu bir sonucu olarak değerlendirir. Bu uygulamaya ihtiyaç duyan Meslek Odalarının koordinasyonunu düzenleyerek çerçeve yönetmeliğin oluşturulmasını gerçekleştirir. Meslek Odaları, uygulama yönetmeliklerini kendileri hazırlar.
Bir ülkenin eğitim politikaları, bilim, teknoloji ve sanayi politikalarından ayrı düşünülemez. Türkiye‘deki eğitim ve mühendislik, mimarlık eğitimi toplum çıkarlarına göre değil, uluslararası iş bölümünün bir sonucu olarak şekillenmiştir. TMMOB emperyalist ülkeler tarafından Türkiye‘ye dayatılan uluslararası iş bölümünü reddeder; toplumcu bilim, teknoloji ve sanayi politikaları geliştirecek bir kurumsal altyapının örgüt bünyesinde oluşturulması çalışmalarını başlatır.
TMMOB ve Odaları; tüm mühendis ve mimarların aldıkları eğitimleri ve iş deneyimlerini takip etmekle ve onların sicilini tutmakla yükümlüdür.
TMMOB ve Odaları; gerek Dünya Ticaret Örgütü gerekse Avrupa Birliği (Gümrük Birliği) kanallarından gelen teknik ve mesleki mevzuat uyarınca mühendislik/mimarlık meslek alanlarının düzenlenmesine dönük uyumlaştırma (emperyalist/kapitalist ilişkilere tümüyle bağlanmak anlamında) çalışmalarına karşı durur, bu yönde izlenen politika ve uygulamalar ile mücadele eder.
TMMOB ve Odaları; mesleki yeterlilik ve yetkinlik konusunu kaynağında çözmek amacıyla, mühendislik/mimarlık eğitimi/öğretimi yapan yükseköğretim kurumlarının müfredatlarının belirlenmesinde, uygulanmasında ilgili ulusal kurumlarla birlikte "ulusal bağımsızlık ve egemenlik" ilkesi uyarınca, kamu/toplum yararının sağlanması ekseninde işbirliği yapar, çalışmalar yürütür.
TMMOB ve Odaları; ülkemizdeki eğitim düzeninin, süreç içinde daha eşitsiz, adaletsiz hale geldiğini tespit eder. Meslektaşın adil ve eşit olmayan sistem içinde, bilgi ve donanım açısından yetersiz kalabildiğini, bu nedenle yanlış uygulamalara yol açabileceğini tespit eder. Meslektaşı bu konumdan kurtarmak için gerekli her türlü yasal, idari kurumlan harekete geçirir. Mesleki eğitsel girişimleri düzenler, meslektaşa destek olur. Ancak, meslektaşın, her ne sebeple olursa olsun, mesleki uygulama - mesleki üretiminden doğan kusurlar sonucu, doğal, kültürel çevrenin tahribi, kamunun zarar görmesi, bireyin toplumun sağlığının ya da yaşama hakkının ortadan kalkması, riske girmesine yol açması halinde, TMMOB ve odası hiç tereddütsüz, doğal çevre ve kamu menfaatlerinden yana tavır alır.
Mesleki yeterlilik tartışmalarının odağında Türkiye‘deki mühendislik eğitimi olmalıdır, Ülkemizde mühendislik eğitimi, sistemin ana gereksinmelerine göre belirlenmemelidir, Sanayileşememenin ve teknoloji ithal eden bir ülke olmanın sonucu olarak, mühendisler tasarım sürecinin dışında büyük ölçüde üretim kontrolü ya da hizmet üretimi gibi alanlarda istihdam edilmektedirler. Dolayısıyla mühendislik eğitimi, geleceğin mühendislerine teknolojik ilerlemeyi sağlayacak birikim ve beceriyi değil; üretim sürecinin sürekliliğini sağlayacak donanımı sağlamaya çalışır. Eğitim ile ilgili sorunların ancak eğitim süreci içinde çözülebileceği unutulmamalıdır. Mühendislik ve mimarlık eğitiminin, teorik ve pratik süreçleri kapsayacak biçim ve içerikte düzenlenmesi gerekmektedir. Bilim ve teknolojinin günümüzdeki ilerleme hızı göz önünde tutularak TMMOB‘ye bağlı Odalar tarafından meslek içi eğitim verilmeli ancak bu meslek içi eğitim sürecinin lisans eğitimini ikame edeceği düşünülmemelidir.
TMMOB ve Odalar, mesleki yeterliliğin belgelendirilmesine yönelik meslek içi eğitimi, mesleki davranış ilkelerini de içerecek biçimde planlar, lisans eğitimi dikkate alarak uygulama alanlarına ilişkin eğitimi hizmet olarak gerçekleştirirler, bu eğitimin ortak konularını programlarlar, ders notlarını hazırlarlar ve eğitimlerini sağlarlar. Mühendis ve mimarlar, bilim ve teknolojinin hızla geliştiği günümüzde, yeni gelişme ve gereksinimlerine bağlı olarak, tüm mesleki çalışma süreçlerinde, meslek içi eğitimi sürekli, etkin ve katılımcı bir anlayışla yaşama geçirmeye kararlıdır. Bu anlayış TMMOB ve bağlı odaların yöneticilerinin temel yaklaşımları olmaya devam edecektir.
Sevgili arkadaşlar,
Kararlarımız bunlardı.
TMMOB‘nin 2004 Genel Kurulunda da bu kurultayda alınan kararların gereği yerine getirildi. Genel Kurulda 14 Aralık 2004 tarihli ve 25670 sayılı Resmi Gazete‘de yayınlanarak yürürlüğe giren TMMOB Meslek İçi Eğitim Ve Belgelendirme Yönetmeliği karar altına alındı.
Bu yönetmeliğin 1. maddesinde TMMOB‘nin maksadı yazılıdır:
"Bu Yönetmeliğin amacı, ülke ve toplum yararları doğrultusunda meslek alanları ile ilgili denetimin yapılabilmesi, yetkili üyelerin tanımlanması, üyelerin mesleki ve bilimsel çalışmalarına yaptıkları işlere ve tamamlayıcı eğitimlerine dayanan uzmanlıklarının Odalarca belirlenmesi, belgelendirilmesi ve gerektiğinde yetkili üyelerin kamuoyuna önerilmesinin sağlanmasıdır."
5. maddede "Uzmanlık Konuları ve Uzmanlık Konularının Belirlenmesi" tanımlıdır:
"Oda, öğrenim programlarını, uygulama alanlarını, mesleki bilimsel gelişmeleri, ülkenin teknolojik durumunu, kamuoyunun ve üyelerinin istemlerini dikkate alarak ve gerektiğinde oluşturacağı mesleki-bilimsel kurullara danışarak, üretilen ürün ya da hizmetlerde kamu yararına mesleki denetimin sağlanması konusunda mesleğin uzmanlık konularını ve uzmanlığın hangi koşullara göre belgelendirileceğini belirler. Oda Yönetim Kurulu, üyelerinin uzmanlık konuları ile belgelendirme esaslarını, TMMOB Yönetim Kurulu onayına sunmak zorundadır. TMMOB Birliği Yönetim Kurulu tarafından onaylanan uzmanlık konuları ve belgelendirme esasları üyeye Odaca duyurulur."
6. maddede "Uzmanlık Konuları ile İlgili Belgelendirmede esaslar" belirlenmiştir:
"Oda tarafından belirlenen uzmanlık konuları ve belge alma koşullarını sağlayan ya da bu koşulları yerine getirecek üyelere ilgili uzmanlık konusunda belge verilir. Belge alma koşulları her uzmanlık konusu için ayrı olmak üzere Oda tarafından belirlenir. Gerekli durumlarda Oda Yönetim Kurulu, belge alma koşullarını değiştirebilir. Bu durumda üyelerin kazanılmış hakları göz önünde bulundurulur. Belge sahibi, belgenin kullanımında Oda‘nın alacağı kararlara uymak zorundadır. Belge ücretleri Oda Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. Oda Yönetim Kurulu hakkında herhangi bir nedenle soruşturma açılan belge sahibinin belgesini kullanmayı, soruşturma sonuçlanıncaya kadar geçici olarak durdurabilir. Belgenin iptalinde Disiplin Kurulu Yönetmeliklerindeki esaslar geçerlidir. Oda merkezinde her uzmanlık konusu için ayrı olmak üzere belge sicil dosyası açılarak mühendislerin/mimarların sicilleri tutulur, onaylar işlenir. Oda‘ca belirlenen ve TMMOB Yönetim Kurulunca onaylanan her uzmanlık konusu için Oda‘ca belge alma koşulları belirlenir.
Madde 7 de de "Meslek İçi Sürekli Eğitim Merkezi ve İşleyişi" tanımlanmıştır.
Sevgili arkadaşlar,
Hatırlatmalarım, özetim bu kadar. Şüphesiz bunların TMMOB ortamında yazılmasında, karar altına alınmasında İnşaat Mühendisleri Odası‘nın ve onun değerli kadrolarının emeği çoktur. Bu kararların arkasında şüphesiz İMO‘nun uzun yıllardır oluşturduğu felsefe vardır, çalışma vardır, emek vardır. Şimdi bu gün belki bir miktar gecikilmiş de olsa, son görüşmelerinizle birlikte alacağınız kararlarla, TMMOB‘nin bu düzenlenmiş alanının geliştirilmesine katkıda bulunacaksınız. Hepinize kolay gelsin.