KOCAELİ İKK: "KIYILAR KAMUSAL ALANDIR"

Kıyılarımıza yapılan dolgular ve bu dolgular üzerine yapılan karayolu, demiryolu inşaatları ile her geçen yıl kentin kıyıdan uzaklaşması için çaba sarfedilmiştir. Hatta imar yasaklı dolgu alanlarında yapılar dahi yapılmış, görsel olarak da kıyıyla buluşmak zorlaşmıştır.

Yıllardır olagelen bu sürecin hatalı karar ve uygulamaları artık devam etmemeli ve yanlış imalatlara çözüm bulunmalıdır. Bu çözüm "geçmişte yapılmış, düzeltmek için bunu da yapalım" gibi art niyetli açıklamalarla hatanın tekrar edilmesi şeklinde olamaz. Hatalar; bugüne ve geleceğe tecrübe olmak üzere değerlendirilmeli, kanunlar uygulanmalı ve gerekirse yıkımlar yapılmalıdır.

KBB protokol binası tekrarlanan hatalara kötü bir örnektir.

Büyükşehir Belediyemiz mevcut binasından kıyıdaki başka bir binaya taşınmak üzeredir. Kanunlarımız gereği kıyılarımız yapılaşma bakımından koruma altındadır.

Kıyı ve dolgu alanlarına ait yasa ve yönetmeliklerimizi hatırlatarak, bu yapının hangi yasal dayanakla imal edildiğini sorgulamak istiyoruz:

Kıyıların kullanımına ilişkin temel kurallar Anayasada belirlenmiş, kıyıların ne şekilde kullanılacağı, bu alanlara ne tür yapıların hangi şartlarda yapılacağı Kıyı Kanunu ve Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik‘te düzenlenmiştir.

Anayasanın 43‘üncü maddesi; "Kıyılar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Deniz, göl ve akarsu kıyılarıyla, deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir. Kıyılarla sahil şeritlerinin, kullanılış amaçlarına göre derinliği ve kişilerin bu yerlerden yararlanma imkân ve şartları kanunla düzenlenir."

Kıyı Kanunu‘nun 5‘inci maddesi; "Kıyılar herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır."
Kıyı Kanunu‘nun 7. maddesi; " Kamu yararının gerektirdiği hallerde, uygulama imar planı kararı ile deniz, göl ve akarsularda ekolojik özellikler dikkate alınarak doldurma ve kurutma suretiyle arazi elde edilebilir. " demektedir.
Ancak bu dolgu araziler üzerinde Kıyı Kanunu gereği, uygulama imar planı kararı ile; îskele, liman, barınak, yanaşma yeri, rıhtım, dalgakıran, köprü, menfez, istinat duvarı, fener, çekek yeri, kayıkhane, yol, açık otopark, park, yeşil alan ve çocuk bahçeleri gibi kıyının kamu yararına kullanımı ve kıyıyı korumak amacına yönelik alt yapı ve tesisler ile faaliyetlerinin özellikleri gereği kıyıdan başka yerde yapılmaları mümkün olmayan tesislerin yapılmasına izin vermektedir.
Kıyıda, Doldurma ve Kurutma Yoluyla Kazanılan Arazilerde İnşaat Ruhsatı verilmesinde, Kıyı mevzuatına göre, yüksekliği 5.50 metreyi aşmayan ve arazinin %3 ünden fazlasına yerleşmeyen yapılar yapılabilmektedir.

KBB Binası olarak yapılan bu yapı, geçmişin hatalı diğer yapıları gibi, Kıyı Kanununda ve Uygulama Yönetmeliğinde tanımlanan dolgu alanları üzerinde inşa edilmektedir ve hepsinin de mevzuata aykırı olduğu, dolayısı ile ruhsatsız olduğu ortadadır.

Yıllarca kaba inşaat olarak kalan kullanılmayan Bayındır Holding yapısının geçmiş dönemde ruhsatlı olduğu KBB tarafından söylenmekte ve "suç varsa geçmiştedir biz enkazı temizliyoruz" denmektedir.

Yıllarca yarım kalmış ve yıpranmış, sonrasında da depremde hasar görmüş bu yapının onarımı, ilave imalatları, yapının yıkılarak enkazın temizlenmesi, imara açık bir yerde sıfırdan yeni bir yapı yapmaktan daha mı ekonomik oldu?

Tıpkı biz kentli vatandaşa sorulduğu gibi; parsel mülkiyeti nedir? imara açık mı? inşaat izni var mı? Bu soruları hem geçmiş hem bugün için, en önemlisi de geleceğimiz için sormak istiyoruz.

Bu alan için hazırlanmış uygulama imar planı var mıdır?
Mevcut yapıya yapılmış ek yapılar için inşaat ruhsatı var mıdır?
Dolgu alanı tapuda imara açık parsel mi görünmektedir?
Onaylı dolgu planlarında bu alan deniz mi görünmektedir, arazi midir?
Kıyılara yapılan sürekli dolgular ile bu yapılar kıyı koruma bandı dışına mı alınmaktadır?....

Kıyılarımızdaki yapılar kaçak mıdır, yasal yapılar mıdır?

Geçmişin yanlış uygulamalarını düzeltmemek ve devam ettirmek suça ortak olmak demektir. Kaçak yapıyla mücadele etmeyi, kenti kıyıyla buluşturmayı hedefleyen yöneticilerimiz bu hedefleri öncelikle kendileri örnek olarak gerçekleştirebilirler.

Kente dair işlenen suçlara ortak olmamak adına, tüm kamuoyuna duyurulur.

TMMOB KOCAELİ İL KOORDİNASYON KURULU