"MÜHENDİS VE MİMAR ÇALIŞANLARI GÖZÜYLE KÖY HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GERÇEĞİ FORUMU" YAPILDI.

Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı ve sonradan "Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılması ve Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün Kaldırılması Hakkında Kanun Tasarısı" ile kapatılması gündeme gelen Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Genel Müdürlükte 4 Kasım 2004 de "Mühendis ve Mimar Çalışanları Gözüyle Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Gerçeği Forumu" adı altında içeriden bir bakış açısıyla yapılan etkinlikte tartışıldı.

Forum‘da TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı‘nın açış konuşmasından sonra sırasıyla Bahri Yıldırım, Mustafa Erdoğan, Nevzat Erdoğan, Orhan Alkaş, Halim Onay, İsmail Küçük, Ömer Şimşek, Şevket Çorbacıoğlu, Baki Remzi Suiçmez, Kenan Akdemir konuştular. Yüzü aşkın kurum çalışanı mühendis ve mimarın katıldığı forumda ayrıca Birlik Yürütme Kurulu Üyesi Baki Remzi Suiçmez, Birlik Yönetim Kurulu Üyeleri İbrahim Vardal, İsmail Küçük, Fizik Mühendisleri Odası Başkanı Abdullah Zararsız, Jeofizik Mühendisleri Odası Başkanı Uğur Gönülalan, Jeoloji Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyeleri Çetin Kurtoğlu, Dündar Çağlan, Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Tahsin Akbaba, Meteoroloji Mühendisleri Odası Başkanı Mustafa Diren de bulundular. Forum TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı tarafından yönetildi.

TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı açılışta şunları söyledi:

Değerli Mühendis ve Mimar Arkadaşlarım,

Öncelikle, Genel Müdürlük bünyesinde görev yapan Ziraat, İnşaat, Makina, Jeoloji, Harita, Elektrik, Kimya, Çevre Mühendisleri ve Mimarlar ile birlikte, sizin mekanınızda buluştuğumuz için duyduğum onuru belirtmek istiyorum. Bu salonun kullanımını bizlere bırakan Sayın Genel Müdürümüze de teşekkür ediyorum.

Foruma geçmeden önce, TMMOB Yönetim Kurulu adına "Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Gerçeği"ne bakış açımızı sizlerle paylaşmak istiyorum. Öncelikle de bu etkinliğin gerçekleşmesini ve bu konuşma metninin hazırlanmasını sağlayan, aranızdan biri ve şimdi Birlik Yürütme Kurulu üyesi Baki Remzi Suiçmez arkadaşıma da öncelikle teşekkür ediyorum.

Köy yolu, içme suyu, kanalizasyon, iskan gibi "sosyal altyapı" ve sulama, arazi toplulaştırma, tarla içi geliştirme ve toprak koruma gibi "tarımsal altyapı" hizmetlerini; daha kısa sürede, daha çok, daha ekonomik ve daha etkin götürme amacıyla; yine bir tek parti iktidarı döneminde yapılan "yeniden yapılanma" çalışması sürecinde, Yol Su Elektrik Genel Müdürlüğü, Toprak İskan Genel Müdürlüğü ve Topraksu Genel Müdürlüğü‘nün kapatılarak birleştirilmesi sonucu 1985 yılında kurulan Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü; kuruluşunun 20 inci yılını kutlamasını istediğimiz günümüzde, kapatılmak isteniyor.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, yalanlar ile gerçeklerin birbirine karıştırılarak halkın bilincinin köreltilmeye çalışıldığı "küreselleştirme" sürecinde, bilimi toplumla buluşturan, ürettikleriyle bu kuruma kimliğini veren, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesinde merkez ve taşrada görev yapan yaklaşık 2700 Mühendis ve Mimar üyelerinin haklarını, üyeleriyle birlikte koruma kararlılığı içerisindedir.

TMMOB Yönetim Kurulu olarak; üyeler olmadan Odaların, Odalar olmadan Birliğin olmayacağını söylüyoruz.Üyelerin gündemiyle Odaların ve Birliğin gündemi aynı olmazsa, Odaların ve Birliğin güçlü olamayacağını söylüyoruz. Söylemleri eyleme yansıtmak için kısa sürede Bölge Toplantılarıyla taşradaki üyelerimizle buluşmaya başladık. İşyeri Toplantıları düzenleyerek üyelerimizle buluşma uğraşısı içerisindeyiz. Yönetim Kurulu olarak Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü‘nde yaptığımız bu ilk işyeri toplantısı, son yasal düzenleme nedeniyle, bu buluşmayı daha anlamlı kılmaktadır.

Mayıs 2002 tarihinde yapılan 37. TMMOB Genel Kurulu Sonuç Bildirgesi‘nde; "kırsal kesime hizmet veren Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü‘nün faaliyetlerinin daraltılması"na karşı çıkmıştık. Mayıs 2004 tarihinde yapılan 38. TMMOB Genel Kurulu Sonuç Bildirgesi‘nde; "IMF‘nin 6 ıncı gözden geçirme şartı olarak dayatılan Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı ülkeyi pazar, devleti tüccar, vatandaşı müşteri olarak tanımlamaktadır. Sosyal devlet yerine düzenleyici devlet yaratmanın ilk şartı, devletin mal ve hizmet üreten, dağıtan, yöneten tüm kurum ve mekanizmalarını tasfiye etmek, devletin bu tür kurumsallaşmaya gitmesini yasaklamaktan geçiyor. Bu çerçevede kırsal kesime hizmet veren Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü kapatılıyor" saptamasını yaptık ve bu düzenlemeye karşı çıktık.

Toplumun duyarlı kesimlerinin karşı çıkmasına ve Cumhurbaşkanı‘nca veto edilmesine karşın, Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı günümüzde parçalara ayrılarak yasalaştırılmaya çalışılıyor. Somut örneği ise, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü‘nü kapatmayı amaçlayan ve meclise sunulan 13 maddelik yasa tasarısıdır.

Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü‘nce yürütülen yüksek maliyette yatırım ve teknik uzmanlık gerektiren sosyal ve tarımsal altyapı hizmetleri, Ülke, Bölge, Havza ve İl düzeyinde eşzamanlı yürütülmesi gereken hizmetlerdir. Hizmetlerin dağınık, küçük ama üretim için kaçınılmaz ve insan yaşamı için vazgeçilmez teknik hizmetler olması, bu hizmetlerin yapımında özel uzmanlığı gerektirmektedir.

Biz bugün bu kürsüyü size, uzmanlık gerektiren hizmetleri tasarlayan, programlayan, projeleyen, uygulayan, denetleyen Mühendis ve Mimarlara bırakacağız.

Çünkü; bilimi uygulamaya aktararak; yol yaptıran, köprü yaptıran, gölet yaptıran, iskan konutu yaptıran, sulama ve drenaj kanalları yaptıran, basınçlı sulama tesislerini kurduran, doğal arıtma sistemlerini geliştiren, toprağı etüt eden, arazileri sınıflandıran, erozyonla mücadele eden, arazileri toplulaştıran sizlersiniz. Çünkü; sizlerin projeleri olmazsa, kurumun insan ve makina gücünün anlamı olmayacaktır.

Sizler; kimi zaman kurumdaki insan gücünün diğer bileşeni olan işçi personele kızdınız. Kimi zaman, yönetici olduğunda değişen arkadaşlarınıza kızdınız. "Köy"ü bilmeyen, bilmediğini de itiraf eden sahibinin seslerinin IMF‘ye yaptığı "jurnal"e kızdınız. Vergi vermesi gerekirken Devlet‘e yüksek faizle borç verenlerin kurumunuzu "Doymayan Fil"e benzetmesine kızdınız. Tekniği bilmeyen ve önemsemeyen bazı yerel yöneticilerin sizi küçümsemesine ve sizlerin hizmetlerini kişisel yükselme aracı yapmalarına kızdınız. Siyasal kimliğiyle iş yaptıranların, kuruma siyaset bulaştı sözlerine kızdınız. "Duble yol yapılacak" dendi, yatırım ödeneği yoktu, müteahhitlerin geç ve pahalı yapması gündeme gelince, duble yolu ağırlıklı olarak siz yaptınız, ama buna karşılık görev alanınızda iş yapmıyorsunuz diyenlere de kızdınız. Ücret artışlarından umduğunuzu bulamadınız yıllardır, grevli toplu sözleşmeli sendikal hakları tanımayanlara da, bu nedenle yapabilecekleri sınırlı olan sendika yönetimlerine de kızdınız. Farklı kurumlarda sizinle aynı işi yapanlarla ücretlerinizin eşitlenmesi isteminizin yerine getirilmemesine kızdınız. 2004 yılında bir de arazi tazminatınız kesildi, kızdınız. Odalarımız, TMMOB ne yapıyor, neredeler dediniz, kızdınız.

Ama bu kızgınlıklar, görevin yerine getirilmesine engel olmadı hiçbir zaman. Çünkü, kurumun ana varlık nedeni olan, ve büyük şair Nazım‘ın deyişiyle "Topraktan öğrenip kitapsız bilenler" yani köylüler, orada duruyordu, çaresiz. "Orda, bir köy var uzakta, gitmesek de, kalmasak ta o köy bizim köyümüzdür" şarkısını, bir nostaljiye dönüştürmeye çalıştınız yıllarca, özveriyle, bıkmadan, usanmadan.

Neler yaptınız?

"Gidemediğin yer senin değil" denmişti yıllar önce. Cumhuriyetin başlangıcından günümüze iller ve ilçeler arası karayolları gelişti, otoyollar ülkenin ana eksenini kaplamaya başladı. Ya, Mustafa Kemal‘in "Milletin Efendisi" dediği "Köylü"nün yolları. O yollar ki, ülkenin kılcal damarları, o yollar ki, uygarlığa açılma noktaları.

1965 yılına kadar İl Özel İdareleri‘nce yürütülen köy yolu çalışmalarında gelinen nokta şuydu: 36.500 köyden 19.500‘ünün yolu yoktu ve 61.000 km‘lik toplam yol ağının ancak 32.000 km‘si stabilize yol olarak hizmete açılmıştı. 1965 yılında Yol Su Elektrik (YSE) Genel Müdürlüğü kuruldu ve yol hizmetleri buraya bağlandı. "Merkez" ve "Plan" kavramlarının yaşama geçmesi sonrası, günümüzde yolu olmayan köy kalmamıştır ve 292.000 km‘ye çıkan köy yolu ağının % 30‘u asfalttır. Ve örneğin sadece 2003-04 döneminde 800.000 km yolda Kar mücadelesi yapılmıştır. "Susuz Hayat" kavramı, Köy gerçeğini ve kır romantizmini yansıtan romanlarla ve zamanlarla sınırlı değil ülkemizde. Köylere içme suyu ve kanalizasyonun getirilmesi ile birlikte, köylünün yaşam kalitesini artırdınız. Ülkelerin sosyoekonomik kalkınmalarını sağlaması, gönenç düzeylerini yükseltmesi ve diğer toplumlarla yarışabilmesi için akılcı kullanmak zorunda oldukları doğal kaynakları, insan-doğa-teknoloji üçgeninde planlayarak, projeleyerek, "Benim sadık yarim kara topraktır" diyen Aşık Veysel‘i unutmadınız. 1960 yılında kurulan Topraksu Genel Müdürlüğü‘nün kapatılmasından sonra, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesinde de, toprakları tanımak için, toprakları korumak için, toprak varlığını geliştirmek için aylarca ailelerinizden uzak kaldınız. Sanayi tesislerinin ve konutların tarım alanlarını işgal etmemesi için, güç odaklarını karşınıza alarak, toprağı koruma mücadelesi verdiniz. Göletler yaparak suyu depoladınız. Toprağı korurken, bozkırı yeşile boyadınız. Uygun sulama tekniklerini ve gübre kullanımını öğreterek, tarımı ekonomik bir uğraş durumuna getirdiniz. Çiftçilere Sulama Kooperatifleri kurdurarak, örgütlü hak arama mücadelesine katkıda bulundunuz. 1945 yılında kurulan Toprak İskan Genel Müdürlüğü‘nün kapatılmasından sonra Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesinde de, yerleri kamulaştırılanları, yurt dışından göçenleri ortada bırakmadınız. Yeni yaşam alanları, yeni iş alanları yarattınız. Yasal görev alanlarınız dışında da halkın hizmetine koştunuz. Marmara Depremi‘nde oradaydınız. Sel ve heyelan olduğunda da oradasınız.

Sevgili Mühendis ve Mimar Arkadaşlarım,

Sizler, çalıştınız, çok çalıştınız ama sesinizi duyuramadınız. Doğru ya da yanlış, sizler adına hep birileri konuştu. Açıkça söylemek gerekirse, bizler de kendimizi sorgulamadık çoğu zaman. Kendimizi de sorguladığımız bugün, bu kürsü sizin. Bu kürsüde şimdi sizler konuşacaksınız. "Birlikte üretmek, birlikte karar almak, birlikte yönetmek" anlayışımız gereği, sizin görüşleriniz TMMOB‘nin görüşünü netleştirecek. Yasa Tasarısına karşı çıkışımıza konu Basın Açıklamasını, meclis komisyonlarında dile getireceğimiz görüşlerimizi bugün birlikte detaylandıracağız.

Sevgili arkadaşlar,

TMMOB olarak, Kamu Emekçileri Sendikaları ve İşçi Sendikaları ile birlikte mücadele ediyoruz, edeceğiz. Çünkü; saldırı emek cephesine yapılmaktadır, üretim ekonomisine yapılmaktadır, sosyal devlete yapılmaktadır. GATS süreciyle hizmet alanları küresel sermayeye açılırken, yabancı mühendis ve mimarların girmesiyle ülkemizde kendi alanımızda çalışamama tehdidiyle karşı karşıyayız. Bütçenin faiz ödemelerine ayrıldığı ve üretim ve yatırıma kaynak ayrılmadığı süreçte, Mühendis ve Mimarlara da yaşam alanı kalmayacağını biliyoruz. Bu olumsuz koşullar ve ciddi tehditler altında, toplumsal yararı artıracak kamu alanının korunması için, yeniden yapılanma dayatmasının yaratacağı olumsuzlukların önlenmesi için yapılabilecekleri, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü‘nün kapatılmasına karşı yapabileceklerimizi sizlerle birlikte kararlaştıracağız. Unutmayalım, hepimiz birlikte bir gücüz, sen yoksan bir eksik kalırız.

"Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Gerçeği"ni sizlerle birlikte sorgulayacağımız bugün, ülkemizde ve dünyadaki emek güçleriyle dayanışma içinde, bağımsızlıkçı, eşitlik ve özgürlükçü, barış ve dayanışmacı bir Türkiye ve Dünya için çalışmalarını yürüten TMMOB adına, hepinize saygılar sunuyor ve kürsüyü size bırakıyorum.