ŞPO: "ALLİANOİ YERİNDE KORUNMALIDIR"...
Şehir Plancıları Odası, İzmir'in Bergama ilçesinde Yortanlı barajının göl alanı içinde kalan Allianoi antik kentinin yerinde korunması gerektiğini belirterek, Bilim Kurulu'nu, Koruma Kurulu'nun "korumama" kararını reddetmeye çağırdı. ŞPO, 25 Ocak 2007 tarihinde konuya ilişkin bir basın açıklaması yaptı.
Bilim Kurulunu, Koruma Kurulunun "Korumama" Kararını Reddetmeye Çağırıyoruz...
İzmir ili Bergama İlçesinde bulunan Allianoi antik kentinin, Yortanlı barajının göl alanı içerisinde kalması nedeni ile bu evrensel kültür mirasımızın ortaya çıkarılması, korunması ve sular altında kalması önlenerek gelecek kuşaklara aktarılması için, bilimsel alanda, kamusal alanda, hukuksal alanda ve toplumsal alanda bir çok çaba sürdürülmektedir. Bu çabaların sonucunda, ulusal ve uluslararası doğal ve kültürel mirasa ilişkin kurumlarca da önemi açıkça karar altına alınan eşsiz bir yerleşim dokusu ve bir müze oluşumuna yetecek kadar niteliksel ve sayısal değerlerdeki buluntular ortaya çıkarılmış, bu hala sürdürülmekte olan bilimsel çabaların ardından alan, 29.03.2001 tarihinde İzmir 1 Nolu Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunca 1 derece arkeolojik sit alanı ilan edilmiş ardından yine İzmir 2 Nolu Kültür Ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulunca da kazı alanı, incelendikten sonra yapılan değerlendirme sonucu da 1 derece arkeolojik sit alanı özelliği yeniden karar altına alınmış ve alanın korunması için oluşturulan "Bilim Kurulu"ndan bir rapor istenmiştir.
Bu süreçte yerelde başlayan koruma çığlıkları ve çabalarına destek olmak amacıyla Odamız Yönetim Kurulu ve örgütü, 9 Kasım 2006 tarihinde yerine giderek Allianoi antik kentinin yerinde korunabilmesi anlamındaki kararlı isteği bir basın açıklaması ile de güçlü bir biçimde kamuoyu ile paylaşmıştır. Ancak bu aşamada, Bilim Kurulu Raporu ardından, yine İzmir 2 Nolu Kültür Ve Tabiatlarını Koruma Kurulu, raporda sıralanan seçeneklerle yapılan değerlendirmenin temelinde yer alan "Allianoi antik kentinin sular altında bırakılmadan ve başka bir yere taşınmadan korunmasının gerekli ve zorunlu olduğu" vurgusuna rağmen, bilim kurulu raporundaki yalnızca bir vurguyu yanıltıcı ve yanlış yorumlayarak, D.S.İ.‘nin evrensel kültür mirasımızı yok sayan projesine, Allianoi antik kentini sular altında bırakma pahasına onay veren, aynı kurulun bir önceki kararına ve bilim kurulunun raporuna tamamen aykırı bir şekilde, 27/11/2006 tarihinde, akıl almaz bir yeni bir karar almıştır. Bilim kurulu raporunda yer alan Allianoi yerleşiminin konumu gereği sel baskınlarına maruz olduğu, kapanacağı tespitini ilgili kararlarına dayanak yapan anılan Kurul, raporun aynı bölümünde yer alan, bu kapanma koşuluna önlem alınması yönündeki tespiti ve "Allianoi sular altında bırakılmadan ve başka bir yere taşınmadan korunmalıdır " temeli ile yapılan vurguları adeta yok saymıştır.
Oysa baraj gölünün, yapılacak tüneller yolu ile başka bir yerde oluşturulması ve başka seçenekler yolu ile Allianoi antik kentini sular altında bırakmadan ve başka bir yere taşımadan korumak olanaklı iken, alınan bu kararın koruma ilkelerini ve baraja ilişkin diğer çözüm seçeneklerini temel almadığı çok açıktır. Allianoi antik kentinin korunması ve yaşatılmasının, yörenin tarımsal ekonomisine, Bergama‘da turizm ziyaretlerini günübirlikten, iki veya daha fazla günlük konaklamaya çıkarması sonucunda yapacağı katkı da bu kadar açıkken, alınan kararın, böylesi yer seçimi yanlış projelendirilmiş başta Hasankeyf‘i sular altında bırakacak Ilısu barajı gibi, baraj ihalelerinin önünü açmaktan başka bir değere hizmet etmediği ortadadır.
Bilim Kurulu‘nun onayına sunulan, bu bilime, koruma ilkelerine, Anayasamıza, uluslararası sözleşmelere, ilgili yasalarımıza, hukuka ve ülke ekonomimize aykırı, karar, bilim kurulunun "Allianoi sular altında bırakılmadan ve başka bir yere taşınmadan korunmalıdır." açık vurgusunu yok saymaktadır. Bu yanlış kararın Bilim kurulunca da onaylanması durumunda, gerek Allianoi ve gerekse onlarca doğal ve kültürel mirasımızın geri dönülmez biçimde yok olmasına, koruma çabalarına ilişkin başka alanlarda da, koruma karşıtı rant çevrelerinin dayatmalarını arttırmalarına neden olunacağı bilinmelidir.
Bilim Kurulunu; raporlarının temeli olan "Allianoi sular altında bırakılmadan ve başka bir vere taşınmadan korunmalıdır." açık vurgusunun arkasında duracağına olan inançla, İzmir 2 Nolu Kültür Ve Tabiatlarını Koruma Kurulunca 27/11/2006 tarihinde çeşitli baskılarla alınmış olma olasılığı çok yüksek akıl almaz ve bir "koruma kararı" olmadığı açıkça ortada olan, bu karara onay vermemeye çağırıyoruz.
Odamız konunun her anlamda takipçisi ve sahibi olmaya, bu ülkenin, dünyanın eşsiz kültür ve tabiat varlıklarına sahip çıkmaya, sahip çıkanlara destek vermeye ve bu değerleri anlık rant baskı ve talepleri ile tüketmeye çalışanların yarattığı zararı teşhir etmeye devam edecektir.
Basına ve kamuoyuna saygı ve önemle duyurulur.
TMMOB Şehir Plancıları Odası
Yönetim Kurulu