ŞPO: "BÜTÜN PLANLAMA YETKİLERİ HÜKÜMETİN ÖZEL KURUMLARINA!"

Kamu arazilerinin ayrıcalıklı planlama hakları sağlanarak satılması furyası devam ediyor. Bu amaca yönelik olarak, belediyeler ve diğer planlama kurumları devre dışı bırakılarak, hükümetin ayrıcalikli kurumları olan Özelleştirme İdaresi Başkanliğı ve TOKİ smırsız ve denetiınsiz planlama yetkileri ile donatıliyar.

Bu hafta içerisinde "Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükınündeki Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasansı" Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonundan jet hızıyla geçirilmiş bulunuyor. Tasarı TOKİ ve Özelleştirme İdaresi B aşkanliğı‘ nın planlama yetkilerini fütursuzca genişletip, denetim dışı bırakıyor.

Tasarı ile, Toplu Konut İdaresi ‘nin (TOKİ) kamu arazileri üzerinde her ölçek ve nitelikte planı yapıp, uygulamaya sokmasmm önündeki son engeller de ortadan kaldırılmakta, TOKİ için kentlerdeki tüm hazine arazileri planlama alanı haline getirilmektedir.

Benzer biçimde, tasarı Özelleştirme İdaresi ‘ni 1980 somasmda görülmemiş genişlikte planlama yetkileri ile donatmaktadır. İdareye her ölçek ve türde planı re‘ sen yapma yetkisi tanınırken, bu planların vatandaşların bilgisine sunulması için askı ve İlana çıkarılma şartı ortadan kaldırılmakta, İdarece yapılan planların beş yıl boyunca değiştirilememesi şartı getirilmektedir. Ayrıca sit alanlarında 2863 Sayıli Kültür ve Tabiat Varliklarını Kanuna Kanununun en önemli kazanımlarından olan "alana özgü teknik ekiplerin planlama yapması" ve "planlama sürecinin halkın katılimıyla gerçekleştirilmesi" şartları Özelleştirme İdaresi için delinınektedir. Sit alanlarının talanmdan İstanbul‘un UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesinden çıkarılmasma kadar çok ciddi kayıplara sebep olabilecek bu değişiklikler göz ardı edilmektedir. Tasarı yasalaşırsa Özelleştirme İdaresi elindeki tüm hazine arazilerini kimseye söylemeden ve duyurmadan kapalı kapılar arkasında planlayıp satma, sattığı yerin planlama yetkilerini de beş yıl elinde tutma yetkisine kavuşacaktır.

Tasarı ile ayrıca ellerinde ciddi miktarda kamu arazisi bulunan Devlet Hava Meydanı İşletmeleri (DHMİ) ile Türkiye Cwnhuriyeti Devlet Demir Yolları (TCDD) ellerindeki kamu arazilerini satmak için her ölçek ve türde plan yapma yetkisine kavuşturulmaktadır.

Bugün kentlerimizin ulaşım, altyapı, deprem ve afet riski, konut sorunu ve benzeri içinden çıkılmaz hale getirilen sorunları, büyük ölçüde, kentlerin kuralsız gelişmesi, planlama kurumlarının dağmık ve etkisiz kalmasmdan kaynaklanınaktadır. Bu kuralsızlik, plansızlik ve dağınıkliğı ortadan kaldırmak bir yana mevcut iktidar bu sorunları daha da ağırlaştıran bir kuralsızlaştırma ve planlama kurumlarını dağmıklaştırma uygulamalarında devam etmektedir. Mevcut tasarı bu yönde atılmış bir başka adımdır.

Mevcut iktidarı sağduyulu davranınaya çağırmıyoruz, Her yaptıklarını bilerek yapmaktadırlar. çağrımız kentsel toplumsal yaşamı ayakta tutmaya çalişan tüm toplum güçlerinedir. Bu kuralsızlaştırma ve (kentsel) toplumsal yaşamı tasfiye etmeye çalişan bu anlayışa dur deme zamanı gelmiştir.

SaygılarımızIa,

TMMOB Şehir Plancıları Odası Yönetim Kurulu