TMMOB TUNCELİ İKK: MUNZUR GÖZELERİNİN KORUMA STATÜSÜNÜ DÜŞÜREN BAKANLIK KARARI HUKUKA AYKIRIDIR

Tunceli Pülümür, Merkez ve Ovacık ilçeleri, Munzur ve Pülümür Vadileri Potansiyel Doğal Sit Alanı, Bakanlık Makamının 18.07.2023 tarihli Oluru ile 28 Temmuz 2023 tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı internet sitesinde " Nitelikli Doğal Koruma Alanı" ve " Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı" olarak tescil edildiği duyuruldu.

Bilindiği gibi Munzur Gözeleri, Erzurum Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 17/07/2003 tarih ve 1409 sayılı kararı ile 1. Derece Doğal Sit Alanı olarak tescil edilmiş durumdaydı. İlginç özellik ve güzelliklere sahip olması ve ender bulunması nedeniyle 1. Derece Doğal Sit alanı olarak tescil edilen Munzur Gözeleri, bu tescil neticesinde kamu yararı açısından mutlaka korunması gerekli olarak, korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında kamu yararı açısından mutlak korunması gereken alan niteliği kazanmıştır.

Bölgenin önem ve özelliklerine rağmen yıllardır Munzur Gözelerini yapılaşmaya ve yoğun insan kullanımına açmaya yönelik projeler gerçekleştirilmektedir. Gerek Birliğimiz ve bağlı Odaları gerekse de yurttaşlar ve sivil toplum örgütlerince kamu yararına aykırı bu projelere yönelik yargısal süreçler yürütülmekte ve Mahkemelerce de alanın 1. derece sit niteliği göz önünde bulundurularak tahribat projelerinin iptaline karar verilmekte idi.

Ancak Bakanlığın Munzur Gözelerini Nitelikli Doğal Koruma Alanı olarak tescil etmesi alanın niteliğini değiştirdiği gibi bölgede yapılabilecek faaliyetleri de genişletmiştir. Munzur Gözeleri 1. Derece Doğal Sit Alanı statüsüne sahipken kesin yapılaşma yasağı söz konusuydu. Bakanlık kararı ile sit statüsünün düşürülerek Nitelikli Doğal Koruma Alanı ilan edilmesiyle bölgede içme suyu amaçlı baraj ve göletler ile tarımsal sulama amaçlı göletlerin" ya da "rüzgâr ve güneş enerji santralleri gibi faaliyetlerin yapılabilmesinin önü açılmıştır.

Korunması gereken alanları yapılaşmaya açan, doğal dengesinin ve korunması gerekli niteliklerinin bozulmasına ve tahribata uğramasına neden olan; koruma-kullanma dengesine ve Anayasa, uluslararası sözleşmeler, 2872 sayılı Çevre Yasası ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasasında düzenlenen ve güvence altına alınan koruma ilke ve esaslarına aykırı olan, kamu yararı içermeyen Bakanlık kararında hiçbir biçimde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

Gerek flora ve fauna unsurları ve ekolojik yapısı gerekse de inanç merkezi olması itibariyle kültürel değeri bakımından şimdiki ve gelecek kuşaklar açısından kesin korunması gerekli bir niteliği taşıyan Munzur Gözelerinin; sit statüsünün düşürülerek 1. Derece Doğal Sit Alanınsan Nitelikli doğal koruma alanı olarak ilan edilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığından Bakanlık kararının Munzur Gözeleri ile ilgili kısmının iptal edilmesi için Birliğimiz tarafından dava açılmıştır.

Bölgenin keyfi kararlarla yapılaşmaya açılmasına olanak tanıyan ve hukuka aykırı olan Bakanlık kararının Munzur Gözeleri ile ilgili kısmının derhal iptal edilerek Kesin Korunacak Hassas Alan olarak ilan edilmesi gerekmektedir. Ayrıca Munzur ve Pülümür Vadilerinin koruma statülerinin arttırılarak koruma sınırlar mümkün olduğunca geniş tutulmalıdır. Munzur ve Pülümür Vadilerinin yanı sıra bu vadilerin su kaynaklarını oluşturan ve Ovacık İlçesinden Pülümür İlçesine kadar uzanan Mercan Dağları da koruma statüsüne kavuşturulmalıdır. Dünayda ve ülkemizde ender güzelliklere sahip Dersim coğrafyasının bir bütün halinde korunması gerekmektedir. TMMOB olarak korunması mutlak özelliklere sahip olan Munzur Gözelerini yapılaşmaya açacak bu karara karşı hem yargısal yollarla hem de toplumsal alanda mücadele etmeye devam edeceğiz. 

TMMOB Tunceli İKK