BİLİRKİŞİLİK YÖNETMELİĞİ TASLAĞI ÜZERİNE ADALET BAKANLIĞI`NA GÖRÜŞ GÖNDERİLDİ

07.04.2017

Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Bilirkişilik Daire Başkanlığı’na, Bilirkişilik Taslağı üzerine TMMOB Görüşü 6 Nisan 2017 tarihinde gönderildi.

BİLİRKİŞİLİK YÖNETMELİĞİ TASLAĞI ÜZERİNE TMMOB GÖRÜŞÜ

Genel Değerlendirme

Tarafımıza gönderilen “Bilirkişilik Yönetmeliği Taslağı” incelenmiş olup, aşağıda ve tabloda işaretlenen bölümlerde itirazlarımız sunulmuştur.

6754 sayılı Bilirkişilik Kanunu yasalaşmadan önce yasa taslağı ve tasarısına ilişkin Bakanlığınıza sunmuş olduğumuz tüm itirazlarımız geçerli olmak üzere;

Uygulama esaslarını düzenlemek üzere hazırlanan yönetmelik taslağı daha çok yasa formunda olup, uygulamaya yönelik somut düzenlemeler çok azdır. İçerdiği somut düzenlemeler ise Yasa’ya aykırıdır.

Yönetmeliğin 6. maddesi hem 6754 sayılı Yasa’ya hem de 5176 sayılı yasa’ya aykırıdır. 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması Hakkında Kanun’un kapsamına girmeyen ayrıca 6754 sayılı Yasa’da da atıf yapılmayan bir konunun yönetmelikle düzenlenmesinin normlar hiyerarşisine aykırı olacağı aşikardır.
7. maddenin başlığı ile içeriği örtüşmemektedir. Yönetmelik düzenlemesinde yetkinliği belirleyen bir ölçüt olmadığına göre bu madde gereksizdir.
Yönetmeliğin 9. maddesinin başlığını taşıyan “bağımsızlık” yönetmeliğin başlıca sorunudur. Tüzelkişilerde ücretli çalışan bilirkişiler yönünden “kendi işverenine karşı bağımsız”lık hangi güvence ile sağlanacaktır? “Bağımsızdır” demekle hiç kimse bağımsız olamadığına göre tüzelkişi bilirkişileri bu yönetmeliğin kapsamından çıkarılmalıdır. Bildiğiniz üzere, ana muhalefet partisi tüzelkişilerin bilirkişi olmasına olanak sağlayan Yasa’nın ilgili maddelerinin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştur. Bakanlık tarafından, bu dava sonuçlanıncaya kadar yönetmeliğe konu edilmeyebilir. Başvuru reddedilirse ayrı bir yönetmelik konusu yapılabilir ya da TBMM Adalet Komisyonu’ndaki tartışmalar ışığında yasa değişikliğine gidilebilir. Hatırlanacağı üzere, Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya başta olmak üzere, komisyona katılanlar –Bakanlık yetkilileri hariç- özel hukuk tüzelkişilerin bilirkişi olarak yasada yer almasının sakıncalarını dile getirmişlerdi. İkinci bağımsızlık sorunu, sicili tutan ve listeyi belirleyen Daire Başkanlığı ve Bölge Kurullarına karşı bağımsızlığın güvencesi ne olacaktır? Daire Başkanının atanması yer yer liyakat ilkesi yok sayılarak ve nihayetinde iktidarın tasarrufunda siyasi bir atama olduğu nazara alındığında, bilirkişilerin siyasal iktidara karşı bağımsızlığını güvence altına alan bir durum söz konusu değildir. Oysa bilirkişiler, uyuşmazlığın tarafları yanında siyasal iktidara, kamuoyuna, medyaya, hakime, savcıya hatta kendisine karşı da bağımsız olmak zorundadırlar.
Yönetmeliğin 28, 41, 46 ve 72. maddelerinde yabancılara ilişkin koşul ve düzenlemeler yönetmelikten ayıklanmalıdır. Yasayla verilmemiş bir hakkın yönetmelik düzenlemesine konu edilemeyeceği açıktır. Bilirkişiler görev ifa ettiği süre içinde kamu görevlisi olduklarından yabancılar çalışma iznine dayanarak bilirkişilik yapamazlar, listeye ve sicile yazılamazlar. Yönetmelik dayanağı yasa ile çelişmektedir.
Yönetmeliğin 29. maddesinde düzenlenen itiraz hakkı, itirazın aynı merciye yapılması nedeniyle etkili bir hak arama yolu olmayacaktır.
Eğitim önemli bir sorun olup, yönetmelikte eksik noktalar aydınlatılmamıştır. Eğitim mutlaka meslek odalarınca verilmelidir, yasayla düzenlemiş mesleklerde aksi hal düşünülmemelidir. Aksi durum, ticari bir sektör yaratmaktan öte bir sonuç doğurmayacaktır.
Temel eğitimden muaf tutulan gayrimenkul değerleme uzmanlarına bir ayrıcalık sunulmuştur (madde 32). Bu durum kabul edilemez olup, eşitlik ilkesine aykırıdır.
Meslek Odalarınca temel ve alt uzmanlık alanlarına yönelik verilmekte olan eğitimler ve eğitim belgelerinin dikkate alınmasına dair yönetmelikte bu hususa yer verilmelidir.
Bilirkişi raporlarının disiplin kovuşturması konusu yapılacağına ilişkin Danıştay kararları dikkate alınarak, Bilirkişiler tarafından hazırlanan raporların içerik denetimi Odalarca yapılacağında ilişkin Yönetmeliğe hüküm konulmalıdır. Böyle bir hüküm, raporların bilimsel ve nesnel olmasına katkı sunacaktır. Ayrıca, Bölge Kurullarının meslek odaları ile birlikte çalışmalarına da yönetmelikte vurgu yapılmalıdır.
Bilirkişiliğe kabul şartlarında düzenlenen 39. maddenin 1/a bendi ile 5. fıkrası sorunludur. Düzenlemedeki “TCK’nda 53. maddede düzenlenen süreler geçmiş olsa”, affa uğramış olsalar dahi” ibareleri ıslah müessesesini dışlayan ibarelerdir. Ayrıca, 6749 sayılı KHK veya OHAL kapsamında çıkarılan kararnamelerle meslekten, kamu görevinden veya görev yaptığı teşkilattan çıkarılan kişilerin bilirkişi listesine kaydedilemeyeceği hükmü, Anayasa’nın 38. maddesine aykırıdır. Masumiyet karinesine aykırı olan bu hükmün çıkarılması yerinde olacaktır.
Bilirkişilik sicili tanımlar maddesinde tanımlandığı şekliyle anlaşılamamaktadır. Tanım yeniden yapılmalıdır. Yönetmelik genelinde sicil ve listeye kayıt ve çıkarılma aynı iş ve işlem gibi düzenlenmiş. Sicil kısıtlı, liste ise erişime açık. Ancak, listeden çıkarılma sebebi sicilden çıkarılma sebebi ile aynı. Sicilden çıkarıldıktan sonra gerekli koşulları sağlayan bilirkişinin yeni bir sicil numarası ile yeniden sicile kaydedileceği düşünüldüğünde bilirkişilik evreleri açısından takip nasıl yapılacaktır?

Görevlendirme sicili uygun olduğu için listeye alınan bilirkişiler arasından yapılacağına göre listeye alınmayan bilirkişinin sicilden de çıkarılmasının anlamı nedir? Bu sorulara yönetmelik yanıt verememektedir.

Sonuç olarak, görüşe sunulan yönetmeliğin uygulama yönetmeliği olması nedeniyle, amaca uygun, somut, anlaşılabilir, kurumların yetkilerini kullanırken çatışmaya meydan vermeden ve uygulamaya yol gösterici nitelikte olması gerektiği değerlendirilmektedir. Yukarıda ve daha önce sunmuş olduğumuz görüş ve itirazlar doğrultusunda yönetmeliğin yeniden değerlendirilerek düzeltilmesini bilgilerinize sunarız.

TASLAKLAR HAKKINDA GÖRÜŞ BİLDİRİLMESİNDE

KULLANILACAK FORM

Taslak Maddesi

Görüş ve Değerlendirme

Teklif

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; bilirkişilerin nitelikleri, bilirkişiliğe başvuru ve kabul şartları, eğitimi, seçimi, görevlendirilmesi, uyacakları temel ve etik ilkeler, çalışma esasları, denetimi, sicil ve listeden çıkarılması ile Bilirkişilik Danışma Kurulu, Bilirkişilik Daire Başkanlığı ve bilirkişilik bölge kurullarının çalışmausul ve esaslarını düzenlemek suretiyle bilirkişilik için etkin ve verimli bir kurumsal yapının oluşturulmasıdır.

“ Bilirkişilik Danışma Kurulu, Bilirkişilik Daire Başkanlığı ve bilirkişilik bölge kurullarının çalışma” ve “suretiyle bilirkişilik için etkin ve verimli bir kurumsal yapının oluşturulması” kısımları genel değerlendirmedeki nedenlerle ve Kanunla tesis edildiğinden çıkarılmalıdır.

6754 sayılı Bilirkişilik Kanunu’nda (1/1 ve 2.fıkralar) Kanunun Amacının Bilirkişilerin nitelikleri, eğitimi, seçimi ve denetimine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi, bilirkişilik için “etkin ve verimli bir kurumsal yapı” oluşturulması amacı olduğu, Kanun adli, idari ve askerî yargı alanında yürütülen her türlü bilirkişilik faaliyetini kapsadığı açıklanmaktadır.

Yasayı teşkil eden Maddelerinin, kanunun temel amacına aykırı olamayacağı açıklamasına bağlı olarak,

Kanun’un 1. maddesi ile ülkemizde çok değişik konuları içeren ve uzmanlık gerektiren alanlardaki bilirkişilik faaliyetlerinin adli, askeri ve idari alan olarak tek bir kanun altında toplanmasının ve Yasanın amacı olarak açıklanan “etkin ve kurumsal yapı” tanımının, alanların sorun yaratıcı kargaşasına neden olacağı ve Bilirkişiliğin temel tanımına bir rapor kapsamında bireyselliğine, bağımsızlığına, tarafsızlığına ve objektifliğine aykırı şekilde kurumsallaşmasına, ticarileşmesine, şirketleşmesine neden olacağı ve teknik ve hukuki yönden sakıncalar yaratabileceği tespit edilmektedir.

Kanunun amacına uygun “Etkin ve Verimli” Bilirkişiliğin;

İlgili Kanun altında tanımlanan adli, idari ve askerî davalardaki farklı bilirkişiliklerin, çıkarılacak yönetmeliklerin alanlarının farklılığı dikkate alınarak, farklı bölümler halinde yer almasıyla düzenlenmesi gerektiği önerilmektedir.

Kanunun 1/1.maddesinde “Etkin ve Verimli Kurumsal Yapı” tanımının bilirkişiliğin raporlama görev sürecinde bağımsızlığına, tarafsızlığına, objektifliğine, bilirkişiliğin bireyselliğine, Kanunun 3/1, 4 ve 5.fıkralarına aykırı bir tanım ortaya koyduğu değerlendirilmektedir. Her şekilde tarafsızlık; taraflara karşı tarafsızlığın etki veya baskısından uzak olmak benzer şekilde Mahkemenin de görüş ve telkinlerinden yönlendirmesinden uzak olarak ifade edilmelidir.

Kanunun 1/1.maddesinde “etkin ve kurumsal yapı” tanımı yerine “Bilirkişiliğin etkin, düzenli ve verimli bir şekilde yapılabilmesi amacı” olarak tanımlanabilmesi önerilmektedir.

Amaç Madde 1-(1) (1) Bu Yönetmeliğin amacı; bilirkişilerin nitelikleri, bilirkişiliğe başvuru ve kabul şartları, eğitimi, seçimi, görevlendirilmesi, uyacakları temel ve etik ilkeler, çalışma esasları, denetimi, sicil ve listeden çıkarılması ile usul ve esaslarını düzenlemek suretiyle bilirkişilik için etkin ve nitelikli Bilirkişilik Hizmetlerinin sağlanmasıdır.

2- Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik adlî, idarî ve askerî yargı alanında yürütülecek her türlü bilirkişilik faaliyetini kapsar.

(2) Kanunlarda bilirkişilik hizmeti verebileceği öngörülen kurumlar ile yargı mercilerinin talebi üzerine bilimsel ve teknik görüş bildiren kamu kurum ve kuruluşları bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.

Kanun’un 1. maddesi ile ülkemizde çok değişik konuları içeren ve uzmanlık gerektiren alanlardaki tüm bilirkişilik faaliyetlerinin tek bir kanun altında toplandığı anlaşılmaktadır.

İlgili Kanunun 1/3.maddesinde “Kanunlarda bilirkişilik hizmeti verebileceği öngörülen kurumlar ile yargı mercilerinin talebi üzerine “bilimsel ve teknik görüş” bildiren kamu kurum ve kuruluşları bu Kanunun kapsamı dışındadır.” denilmiştir.

Ancak bu kurumların tanımları 2.maddede yapılmamış, bu kurumlara ait hangi eğitim verileceği de tanımlanmamıştır. Bu tanımın yapılmasının “Resmi Bilirkişilikler ve Kurumsal Bilirkişilikler” olarak …Adli Tıp Kurumu, Yüksek Sağlık Şur’ası, Yüksek Öğretim Kurumları, Merkez Bankası, Narkotik Analiz Laboratuarı, Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu, MTA Enstitüsü gibi. kurumsal adları ve “bilimsel ve teknik görüş” alanlarının tanımlanmasının yapılması ve Yönetmeliğin ilgili bölümünde yer alarak yer alması ve tanımlanması gerekmektedir. 4708 sayılı Yapı Denetim Kanunu’nda olduğu gibi kamusal denetimin dışına alınmasının ortaya çıkardığı kontrolsüzlük kamuya ağır hasarlar yaratılmasına ve ağır bedellerinin ödetilmesine sebep olmuştur.

Yönetmeliğin kapsamı dışında tutulan bilirkişilik hizmeti verebileceği öngörülen kurumlar nelerdir?

Özel kanunlarında bilirkişilik yapabileceği öngörülen bu kurumlar ile bilirkişilik hizmeti veren kamu kurum ve kuruluşları Yönetmeliğin bir eki olarak listelenmelidir

2- Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik adlî, idarî ve askerî yargı alanında yürütülecek her türlü bilirkişilik faaliyetini kapsar.

(2) Kanunlarda bilirkişilik hizmeti verebileceği öngörülen kurumlar ile yargı mercilerinin talebi üzerine bilimsel ve teknik görüş bildiren kamu kurum ve kuruluşları Yönetmeliğin ilgili bölümünde tanımlanmaktadır.

EK-1

BİLİRKİŞİLİK HİZMETİ VEREBİLECEK KURUMLAR

Adli Tıp Kurumu,

Yüksek Sağlık Şurası,

Jandarma ve polis kriminal laboratuarları,

Merkez Bankası,

Darphane,

Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu,

Hıfzıssıhha Enstitüsü

Mali Suçları Araştırma Kurulu

Tanımlar

MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,

b) Başkan: Bilirkişilik Danışma Kurulu Başkanını,

c) Bilirkişi: Çözümü, uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde oy ve görüşünü sözlü veya yazılı olarak vermesi için başvurulan gerçek veya özel hukuk tüzel kişisini,

ç) Bilirkişi Listesi:Bilirkişilik siciline kayıtlı kişilerin ad ve soyadlarını, temel ve alt uzmanlık alanlarını ve mesleklerini gösteren listeyi,

d) Bilişim Sistemi: Bilgisayar, çevre birimleri, iletişim altyapısı ve programlardan oluşan veri işleme, saklama ve iletmeye yönelik sistemi,

e) Bölge kurulu: Bilirkişilik bölge kurullarını,

f) Daire Başkanlığı: Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan Bilirkişilik Daire Başkanlığını,

g) Danışma Kurulu: Bilirkişilik Danışma Kurulunu,

ğ) Elektronik ortam: Bilişim sistemi ve bilişim ağından oluşan toplam ortamı,

h) Genel Müdürlük: Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünü,

ı) Kanun: Bilirkişilik Kanununu,

i) Sicil: Bilirkişilik sicilini,

j)Tarife: Daire Başkanlığı tarafından yıllık olarak hazırlanan Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesini,

k) Temel Eğitim: Kanunlarda yer alan esaslar ve DaireBaşkanlığı tarafından belirlenen ilkeler kapsamında bilirkişiliğe başvuru öncesinde alınması gereken zorunlu eğitimi,

l) UYAP: Adalet hizmetlerinin elektronik ortamda yürütülmesi amacıyla oluşturulan Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemini,

İfade eder.

Maddede 4/c ve 4/k maddeleri ile ilgili tespit ve değerlendirme yapılmakta olup, Kanunun 1.maddesi olan “Amaç” maddesinin tanımına, 2/b maddesinde yer alan “Bilirkişi” tanımında, “etkin ve kurumsal yapı” amacıyla, “Bilirkişiliğin etkin ve verimli bir şekilde yapılabilmesi amacı” olarak, Çözümü, uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde oy ve görüşünü sözlü veya yazılı olarak vermesi için başvurulan gerçek veya özel hukuk tüzel kişisi şeklinde tanımlanan bilirkişiliğin “özel hukuk tüzel kişisi” tarafından da yapılabilecek olması bilirkişiliğin kurumsallaşmasına, şirketleşmesine ticarileşmesine yol açacaktır.

Özel hukuk tüzel kişilerinin ticari yaklaşımları hem bilirkişilik tanımına ve adalet mekanizmasının işleyişine zarar verecektir. Her türlü müdahaleye-devlet/bakanlık eliyle müdahaleye açık bir alan oluşturacak bu yaklaşım, kamu yararının göz önünde bulundurulması önceliğine ilişkin ilke ile çelişecektir.

2/e maddesinde yer alan “Temel Eğitim” tanımında, “Kanunlarda yer alan esaslar ve Bakanlık tarafından belirlenen ilkeler kapsamında bilirkişilik faaliyeti öncesinde verilen zorunlu eğitimi”…..olarak yer almaktadır.

Kanunun 1.maddesinde “etkin ve kurumsal yapı” tanımındaki “yapı” tanımı ve bilirkişiliğin tanımında yer alan “özel hukuk tüzel kişisi” de “Bilirkişiliğin etkin ve verimli bir şekilde yapılabilmesi amacına” ve Yönetmeliğin de 5/1, 5/4, 5/5, 8/2, 9/1, 9/2, 10/2, 11 ve 12 maddelerine aykırı olarak, bilirkişiliğin şirketleşmesine, piyasalaşmasına, ticarileşmesine yönelik bir yapı oluşturmasının amaç maddesindeki ifadesidir. Benzer şekilde “özel hukuki tüzel kişisi” tanımının “bilirkişilik” tanımının yer almaması çıkarılması gerekmektedir.

Bilirkişilik faaliyeti öncesinde kanunlarda yer alan esaslar ve Bakanlık tarafından belirlenen ilkeler kapsamında verileceği belirtilen temel eğitimin amacı, kapsamı, tanımı, içeriği, sınırları, usul ve esasları tanımlanması gerektiğinden, Teknik Bilirkişiliğin “özel veya teknik bilgi” bu bilgiye dayalı ve tecrübe alanını” içermekte olduğundan, bu alanın kamu kurumu niteliğinde görev yapan ilgili meslek disiplinlerini kapsayan mimar mühendis ve şehir plancılarını temsil eden meslek odaları tarafından hazırlaması sunulması önerilmektedir.

TMMOB 2. Bilirkişilik Çalıştay’ında dile getirilen tanımların bu taslakta yer alan “Tanımlar” a eklenmesi yararlı olacaktır. Böylelikle Yönetmelik içeriğinin yorumunun doğru yapılması ve yasanın uygulanmasında yarar sağlayacağı düşünülmektedir.

Özel hukuk tüzel kişiliği şirketleşmeyi ön plana çıkararak bilirkişiliğin ticari yöne çevrilmesine neden olacaktır. Tüzel kişiliğin tanımı, sınırları belirsizdir.

“Özel hukuk tüzel kişisini” ifadesi tanımdan çıkarılmalıdır. Bilirkişilik “bireysel” olarak yapılan kamu görevidir ve bu ifadenin tanımda yer alması sonucunda bilirkişiliğin şirketleşmesi, piyasalaşması ve ticarileşmesine yol açacak bir yapının oluşması önlenmelidir.

Tüzel kişilikler, ileride istihdam bürosu şeklinde çalışabilirler ve zaman içerisinde bilirkişilik olayı fiili olarak sadece tüzel kişiliklere indirgenebilir ve bilirkişilerin tarafsızlığı ve bağımsızlığını baskı altına sokabilir.Ayrıca bu durum, teknik kişiler sırtından gelir kazanan bir sömürü aracı haline gelebilir

Özel hukuk tüzel kişilerinin ticari yaklaşımları hem bilirkişilik kurulunun ve hem de adalet mekanizmasının işleyişine zarar verecektir. Her müdahaleye açık bir alan oluşturacak bu yaklaşım, kamu yararının göz önünde bulundurulması önceliğine ilişkin ilke ile çelişecektir

Performanstan ne kastedildiği açıklanmalıdır.

Tanımlar

MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;

b) Başkan: Bilirkişilik Danışma Kurulu Başkanını,

ç) Bilirkişi Listesi:Bilirkişilik siciline kayıtlı kişilerin ad ve soyadlarını, temel ve alt uzmanlık alanlarını ve mesleklerini gösteren listeyi,

d) Bilişim Sistemi: Bilgisayar, çevre birimleri, iletişim altyapısı ve programlardan oluşan veri işleme, saklama ve iletmeye yönelik sistemi,

f) Elektronik Ortam: Bilişim sistemi ve bilişim ağından oluşan toplam ortamı,

h) Genel Müdürlük: Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünü,

i) Bilirkişi Sicili:: Bilirkişilik Sicilini,

j) Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesi:: Daire Başkanlığı tarafından yıllık olarak hazırlanan Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesini,

k) Temel Eğitim: Kanunlarda yer alan esaslar ve Danışma Kurulu tarafından ve meslek odalarından görüş alınarak belirlenen ilkeler kapsamında bilirkişiliğe başvuru öncesinde alınması gereken eğitimi,

l) UYAP: Adalet hizmetlerinin elektronik ortamda yürütülmesi amacıyla oluşturulan Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemini,

ğ)Meslek:*Belli bir eğitim ile kazanılan sistemli bilgi ve becerilere dayalı, insanlara yararlı mal üretmek, hizmet vermek ve karşılığında para kazanmak için yapılan, kuralları belirlenmiş iş

**Bir kimsenin geçimini sağlamak için sürekli yaptığı; bilgi, eğitim veya yaratıcı güç gerektiren etkinlik.

h)Uzman: 1. Belli bir işte, belli bir konuda bilgi, görüş ve becerisi çok olan (kimse), mütehassıs, kompetan 2. Belli bir bilim dalında lisansüstü öğrenim derecesine sahip kimse, spesiyalist.

3. Bilirkişi.Bir bilim dalında, belli bir teknik alanda yoğun bir öğrenim görerek ya da türlü uygulamalara katılarak yüksek derecede yeterlik kazanmış olan kimse. 2. Üniversite ve yüksek okulların deney odası, kitaplık, enstitü, klinik ve işliklerinde, öğretimle doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak ilgili olan ve özel bilgi ya da yetişmeyi gerektiren bir görevde bulunan kimse.

Uzman: Belli bir eğitim ile kazanılan sistemli bilgi ve becerilere dayalı olarak faaliyet gösterilen alanların zorunlu temel eğitiminden sonra bu alanın bir veya birden fazla dalında yoğun bir öğrenim görerek ya da çalışma hayatında yaptığı uygulamalarla bilgi ve becerisini arttırarak üst düzeye ulaşmış veya bir bilim dalında lisansüstü öğrenim derecesine sahip kimseyi,

ı)Temel Uzmanlık alanı: : Bir mesleki alanda faaliyet gösterebilmek için alınması zorunlu olan eğitim ile kazanılan bilgi ve beceri düzeyinin yeterli olduğu alanı,

i)Alt Uzmanlık Alanı: Bir mesleki alanda faaliyet gösterebilmek için zorunlu olan eğitimden sonra görülen mesleğin bir alanına yönelik eğitimle veya bir alanda uzun süre çalışarak edinilen yüksek bilgi ve beceri düzeyine sahip olunan alanı,

ifade eder.

Teknik Bilirkişilik Yeterlilik Belgesi: TMMOB veya bağlı odalar tarafından üyelerine temel

ve alt uzmanlık alanlarda, en az beş yıl fiilen çalışmış ya da daha fazla çalışma süresi belirlenmiş ise bu süre kadar fiilen çalışmış olanlara bilirkişi olarak görev alması için Odasınca eğitim sonrası verilen belgeyi,

m)Uzmanlık Sertifikası:

n)Meslek Odası:(Anayasa madde 135)Belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organlar kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzel kişilikleridir.

p)Temel İlkeler: Kanunda belirtilen temel ilkeleri,

r)Bilirkişi Etik İlkeleri: Bilirkişilerin görevlerini yerine getirirken uymaları gereken mensup olduğu meslek odasınca belirlenen mesleki davranış ilkeleri,

u)Denetim:

ü)Denetim Yetkisi:

v)Bilirkişi Sicili:

y)Bilirkişi Raporu:

z)Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesi:

• Dosya sayısı:

• Veri: Bilgisayar tarafından üzerinde işlem yapılabilen her türlü değeri,

• Elektronik ortam: Bilişim sistemi ve bilişim ağından oluşan toplam ortamı,

• Elektronik veri: Elektronik, optik veya benzeri yollarla üretilen, taşınan veya saklanan kayıtları,

• Erişim: Bir bilişim sistemine bağlanarak kullanım imkânı kazanılmasını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Temel ve Etik İlkeler

Temel ilkeler

MADDE 5- (1) Bilirkişi, görevini dürüstlük kuralları çerçevesinde bağımsız, tarafsız ve objektif olarak yerine getirir.

(2) Bilirkişi, raporunda çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamaz; hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz.

(3) Genel bilgi veya tecrübeyle ya da hâkimlik mesleğinin gerektirdiği hukuki bilgiyle çözümlenmesi mümkün olan konularda bilirkişiye başvurulamaz.

(4) Bilirkişi, kendisine tevdi olunan görevi bizzat yerine getirmekle yükümlü olup, görevinin icrasını kısmen yahut tamamen başka bir kimseye devredemez.

(5) Bilirkişi, görevi sebebiyle kendisine tevdi edilen bilgi ve belgelerin veya öğrendiği sırların gizliliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük, bilirkişilik görevi sona erdikten sonra da devam eder.

(6) Çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren sorun açıkça belirtilmeden ve inceleme yaptırılacak konunun kapsamı ile sınırları açıkça gösterilmeden bilirkişi görevlendirilemez.

(7) Aynı konuda bir kez rapor alınması esastır. Ancak rapordaki eksiklik veya belirsizliğin giderilmesi için ek rapor istenebilir.

(8) UYAP ile bu Sisteme entegre bilişim sistemleri veya yazılımlar vasıtasıyla ulaşılabilen bilgiler veya çözülebilen sorunlar için bilirkişiye başvurulamaz.

(YASA :(8) Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi ile bu Sisteme entegre bilişim sistemleri veya yazılımlar vasıtasıyla ulaşılabilen bilgiler veya çözülebilen sorunlar için bilirkişiye başvurulamaz.)

MADDE 4- (1) Bilirkişi, görevini dürüstlük kuralları çerçevesinde bağımsız, tarafsız ve objektif olarak yerine getirir.

(2) Bilirkişi, raporunda çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamaz; hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz.

(3) Bilirkişi, uzmanlık ve alt uzmanlık alanındaki konulara ilişkin görevi kabul ederek, bizzat yerine getirir.

(4) Bilirkişi, uzmanlık ve alt uzmanlık alanı dışındaki konulara ilişkin görevi kabul edemez,

görevin icrasını kısmen yahut tamamen başka bir kimseye devredemez.

(5) Çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren sorun açıkça belirtilmeden ve inceleme yaptırılacak konunun kapsamı ile sınırları açıkça gösterilmeden bilirkişi görevlendirilemez.

Etik ilkelerin kapsamı ve etik ilkelere bağlılık

MADDE 6- (1) Bilirkişilik siciline ve bilirkişi listesine kaydolan bilirkişiler ile bilirkişi listeleri dışından görevlendirilen bilirkişiler bu Yönetmeliğin 7 ila 15 inci maddelerinde yer alan etik ilkelere uymakla yükümlüdürler.

(2) Bilirkişiler, bu Yönetmelikte düzenlenen etik ilkelerle birlikte bilirkişilik göreviyle bağdaştığı ölçüde13/4/2005 tarihli ve 25785 sayılı Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'te düzenlenen etik ilkelere de uymakla yükümlüdürler.

Bilirkişiler, bilirkişilik görevi ifa ettiği anda kamu görevlisi sayılırlar. O görev sona erdiğinde kamu görevlisi sıfatı da ortadan kalkar. 657 sayılı Kanunun yasakladığı davranışlar Kamu Görevlileri Etik Davranış İlleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte tekrarlanmıştır. Yönetmelikte sayılan yasak haller, sayılmamış olsa dahi kamu görevlisi yönünden suç oluşturmaktadır. Bilirkişiliğin meslek olmadığı, bilirkişilik sıfatının kişinin sahip olduğu meslekten dolayı olduğu nazara alındığında ve mesleğin icrası sözkonusu olduğundan, bilirkişilerin mensup olduğu mesleğin davranış ve etik ilkelerine uymak zorunda oldukları açıktır.

Yukarıda sunulan nedenle, 13/4/2005 tarihli ve 25785 sayılı Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik değil, bilirkişinin mensup olduğu mesleğin mesleki davranış ve etik ilkelerine uyma yükümlülüğü biçiminde düzenlenmelidir.

Bilirkişi listesi ve sicil Madde 4- (1)’de tanımlanmıştır. Fıkranın buna uygun olarak düzenlenerek “bilirkişilik sicili yerine “sicil” ifadesinin kullanılması gerekir.

Diğer taraftan sicile kayıtlı olmayan bilirkişilerin bilirkişi listesinde yer alamayacağı göz önüne alındığında hükmün yandaki şekilde düzenlenmesi önerilmektedir.

Bilirkişilerin Uyması Gereken İlkeler

MADDE 6-Bilirkişiler görevlerini yürütürken aşağıdaki ilkelere uymak zorundadır.

Üstendiği Bilirkişilik görevini tarafsız, objektif ve gerçeğe uygun olarak yapmak,
Bilirkişilik görevini insan haklarına saygı, saydamlık, katılımcılık, dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu yararını gözetme ve hukukun üstünlüğü ilkeleri doğrultusunda yerine getirmek,
Acıma, nefret, kin, öfke, dayanışma v.b. duygularının etkisinde kalmadan, duygularından arınmış olarak görevini yerine getirmek,
Taraflara eşit mesafede olmak,
Hakimin izni ve bilgisi olmadan taraflarla iletişim kurmamak,
Üstlendiği Bilirkişilik görevi nedeniyle kendisine verilen dosyayı ve dolayısıyla öğrendiği bilgileri/sırları saklamak, üçüncü şahıslarla paylaşmamak,
Bilirkişilik Görevinin bireysel bir görev olduğu bilinci ile dosyayı kısmen veya tamamen bir başkasına devretmeyeceğini ve bizzat yerine getirmesi gerektiğini bilmek,
Bilirkişilik görevinin bir kamu hizmeti olduğu bilinci ile üstleneceği bu görevi geçim kaynağı olarak görmemek,
İşini özenle ve zamanında yapmak, yeterli zamanı ayırabileceği ve özeni gösterebileceği kapsam ve sayıda görev üstlenmek,
Hakim tarafından göreve çağırıldığında dosya içeriğini inceleyip, Uzmanı olmadığı bir konu ise bu durumu beyan ederek, bilirkişilik görevinden affını talep etmek,
Taraflar ile akrabalık, arkadaşlık, iş ilişkisi, komşuluk vb. bağının bulunması halinde bu durumu beyan ederek, bilirkişilik görevinden affını talep etmek,
Bilirkişi kurulundaki diğer kişilerle ilişkilerinde nazik, yapıcı ve anlayışlı olmak, onların da görüşlerini ifade edebilmelerine olanak tanımak, raporun uzlaşı içinde doğruyu yansıtacak şekilde oluşmasını sağlamak,
Bilirkişi Heyeti ile farklı görüşte olması halinde kendi görüşlerinden ödün vermemek, tespit ve kanaatini belge ve kanıtlara dayandırarak ayrı bir rapor olarak sunmak,
Hazırladığı raporda kendini hakim yerine koymamak, yargıda bulunmamak,

MADDE 6- (1) Bilirkişi listesine kaydolan bilirkişiler ile bilirkişi listeleri dışından görevlendirilen bilirkişiler bu Yönetmeliğin 7 ila 15 inci maddelerinde yer alan ilkelere uymakla yükümlüdürler.

Yetkinlik ve mesleki özen

MADDE 7- (1) Bilirkişi, adalete hizmet etme bilinciyle, görevini etkin, hızlı ve verimli biçimde yerine getirmeyi, sunduğu hizmet kalitesini yükseltmeyi hedefler.

(2) Bilirkişi, oy ve görüşünü mümkün olduğu ölçüde uzmanlık alanına ait teknik terim ve ifadeleri görevlendirmeyi yapan mercii ve taraflarca anlaşılabilir bir dil ile açıklar.

Bilirkişilik bir meslek olmayıp, kişinin sahip olduğu mesleğin icrası ise nitelikli hizmet sunmak esas olmalıdır. Mesleğinde yetkin olmayan kişiler bilirkişilik listesine kaydolmamalıdırlar.

Bilirkişi, bilirkişilik görevini mesleki davranış ilkeleri doğrultusunda nitelikli biçimde sunmaya azami özen gösterir.

(3) :"Bilirkişilik bir meslek değildir."

Dürüstlük ve tarafsızlık

MADDE 8-(1) Bilirkişi, görevini dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım yapmaksızın dürüstlük ve tarafsızlık ilkeleri doğrultusunda yerine getirir.

(2) Bilirkişi, görev süresince doğrudan veya dolaylı olarak uyuşmazlığın taraflarından gelen uzman görüşü, danışmanlık, hakemlik ya da buna benzer bir görevi kabulden kaçınır.

(3) Bilirkişi, yakınlarının veya iş ilişkisinin bulunduğu kişi, kurum veya kuruluşların, tarafı olduğu ya da ilgili bulunduğu davalarda görevlendirmeyi kabul edemez

Bağımsızlık

MADDE 9-(1) Bilirkişi, görevlendirmeyi yapan merciye, davanın taraflarına ve kendi işverenine karşı bağımsız olup, görevini yalnızca uzmanlık alanındaki bilimsel verilere göre yerine getirir.

(2) Bilirkişi, bağımsızlığına zarar verebilecek veya böyle bir izlenim uyandırabilecek her türlü davranış ve ilişkiden uzak durur.

MADDE 9- (1) Bilirkişi, görevlendirmeyi yapan mercie, davanın taraflarına ve kendi işverenine karşı bağımsız olup, görevini yalnızca uzmanlık alanındaki bilimsel verilere göre yerine getirir.

“Kendi işverenine” karşı bağımsız olma ifadesine, özel hukuk tüzel kişisi (ÖHTK) bünyesinde çalışan bilirkişiler için yer verildiği anlaşılmaktadır. Bilirkişi tanımında yer alan ÖHTK mahkemenin bilirkişiyi doğrudan görevlendirememesine neden olmaktadır.

“ve kendi işverenine” ifadesinin çıkarılması ve Yönetmeliğin genelinde ÖHTK’nin bilirkişi olarak listeye alınmasını önleyecek düzenlemelerin yapılması önerilmektedir.

Saygınlık ve güven

MADDE 10- (1) Bilirkişi, görevinin saygınlığını ve kişilerin adalete olan güvenini zedeleyen veya şüpheye düşüren her türlü tavır ve davranıştan kaçınır.

(2) Bilirkişi, kendisine tevdi olunan görevin her türlü kişisel veya özel menfaatin üzerinde olduğu bilinciyle hareket eder; görevini layıkıyla yerine getirir.

(3) Bilirkişi, görev almak amacıyla her türlü öneri veya girişimden kaçınır.

Söz konusu ifade hükmün başındaki “görevlendirmeyi yapan mercie” uygulaması ile de çelişmektedir

Görevi kabul yükümlülüğü

MADDE 11- (1) Bilirkişilik siciline ve listeye kayıtlı olan bilirkişi kendisine verilen görevi kabulle yükümlüdür.

(2) Bilirkişi, görevlendirildiği konuda uzmanlık bilgisi ve tecrübesinin yeterli olmadığını, konunun kendi uzmanlık alanına girmediğini, varsa görevi kabulden kaçınmasını haklı kılacak mazeretini, görevlendirmeyi yapan mercie bildirmekle yükümlüdür.

“Bilirkişilik siciline ve listeye” ifadesi yerine “bilirkişi listesine kayıtlı” ifadesi kullanılmalıdır.

İkinci fıkrada; ÖHTK bünyesinde çalışan bilirkişi mazeretini kime sunacaktır? Bu nedenle özel hukuk tüzel kişilerine bu yönetmelikte -en azından Anayasa Mahkemesi karar verinceye kadar – yer verilmemelidir.

Reklâm yasağı

MADDE 15- (1) Bilirkişi, bilirkişilik görevi almak için her türlü reklamdan kaçınır.

Bilirkişi, bilirkişilik görevi almak için her türlü reklamdan kaçınır. kamu görevlisi reklam yapmaz

Reklam yasağı, tüzel kişilik için mi yazılmış?

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Teşkilat

Danışma Kurulunun oluşumu ve üyelerin nitelikleri

MADDE 16- (1) Bu Kanunla verilen görevleri yerine getirmek üzere Bilirkişilik Danışma Kurulu oluşturulur.

(2) Danışma Kurulu aşağıdaki üyelerden oluşur:

a) Adalet Bakanlığı Müsteşarı.

b) Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Sekreteri.

c) Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürü.

ç) Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürü.

d) Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu tarafından Yargıtay ceza ve hukuk dairelerinden seçilen birer üye olmak üzere toplam iki kişi.

e) Danıştay Başkanlık Kurulu tarafından Danıştay idari dava daireleri ve vergi dava dairelerinden seçilen birer üye olmak üzere toplam iki kişi.

f) Yükseköğretim Kurulu tarafından üniversitelerin öğretim üyeleri arasından seçilen toplam üç kişi.

g) Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Birinci Dairesi tarafından, istekleri bulunan, bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinde görev yapan birer hâkim olmak üzere seçilen toplam iki kişi.

ğ) Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Birinci Dairesi tarafından, istekleri bulunan ve birinci sınıf olan; adli yargı ilk derece hukuk ve ceza mahkemelerinde görev yapan birer hâkim, bir Cumhuriyet savcısı ve idari yargı ilk derece idare ve vergi mahkemelerinde görev yapan birer hâkim olmak üzere seçilen toplam beş kişi.

h) Adalet Bakanlığı tarafından Adlî Tıp Kurumunda görev yapanlar arasından seçilen bir kişi.

ı) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunda görev yapanlar arasından seçilen bir kişi.

i) İçişleri Bakanlığı tarafından Jandarma Genel Komutanlığı Jandarma Kriminal Daire Başkanlığında ve Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Daire Başkanlığında görev yapanlar arasından birer olmak üzere seçilen toplam iki kişi.

j) Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu tarafından avukatlar arasından seçilen bir kişi.

k) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yönetim Kurulu tarafından mühendis veya mimarlar arasından seçilen bir kişi.

l) Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği Yönetim Kurulu tarafından serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirler arasından seçilen bir kişi.

m) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulu tarafından seçilen bir kişi.

n) Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu Yönetim Kurulu tarafından seçilen bir kişi.

o) Türk Tabipleri Birliği Yönetim Kurulu tarafından seçilen bir kişi.

(YASA: Madde.4 Bilirkişilik Danışma Kurulu)

Kanun ile kurulup, görevler Kanun’da belirtilmiştir. Yönetmelikten çıkarılmalıdır.

Danışma Kurulunun görevleri

MADDE 17- (1) Danışma Kurulunun görevleri şunlardır:

a) Bilirkişilik hizmetlerinin yürütülmesinde yaşanan sorunlar hakkında çözüm önerilerinde bulunmak.

b) Daire Başkanlığının görev alanına giren konular hakkında önerilerde bulunmak.

c) Daire Başkanlığının ve bölge kurullarının yıllık faaliyetleri hakkında önerilerde bulunmak.

ç) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.

Yasa maddesinin burada tekrarlanmasının uygun olmadığı düşünülmektedir.

Danışma Kurulunun çalışma usul ve esasları

MADDE 18- (1) Danışma Kurulunun Başkanı Adalet Bakanlığı Müsteşarıdır. Müsteşar gerekli gördüğünde yardımcılarından birini Kurula başkanlık etmek üzere görevlendirebilir. Başkan, Danışma Kurulunu temsil eder ve Kurul toplantılarının gündemini belirler.

(2) 16 ncı maddenin ikinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde yer alan üyeler dışındaki üyelerin görev süresi üç yıldır. Görev süresi dolan üyeler yeniden seçilebilir.

(3) Danışma Kurulunun üyeliklerinin ölüm, emeklilik, istifa, atama ve benzeri nedenlerle boşalması hâlinde, boşalmayı takip eden on beş gün içinde yeni üyenin seçimi yapılır.

(4) Danışma Kurulu toplantılarına, uzman kişiler ile kamu ya da özel kurum veya kuruluşların temsilcileri davet edilerek görüşleri alınabilir.

(5) Danışma Kurulu, her takvim yılında iki defa toplanır. Başkan gerekli gördüğü hâllerde Danışma Kurulunu her zaman toplantıya çağırabilir.

(6) Danışma Kurulunun sekretarya hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından yerine getirilir.

(7) Danışma Kurulu, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Toplantıya katılan üyelerin, gündemle ilgili konular hakkındaki önerileri müzakere edilir ve katılanların salt çoğunluğu ile kabul edilenler öneri haline getirilerek Başkan tarafından Daire Başkanlığına gönderilir.

16’ncı maddenin ikinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde yer alan üyeler (Belirtilen “Makam” ların devamlılığı esas alınış. Atama ile bu görevleri üstlenen kişilerin değişmesi halindeki durum tanımlı değildir. ) dışındaki üyelerin görev süresi üç yıldır. Görev süresi dolan üyeler yeniden seçilebilir.

Danışma Kurulu toplantılarına, uzman kişiler ile kamu ya da özel kurum veya kuruluşların temsilcileri davet edilerek görüşleri alınabilir.

(5) Danışma Kurulu, her takvim yılında iki defa toplanır. Başkan gerekli gördüğü hâllerde Danışma Kurulunu her zaman toplantıya çağırabilir.( Çağrı yazılı yapılmalıdır.)

Danışma Kuruluna çağrılacak uzman kişilerin kim oldukları net değil, konusunda uzman, meslek alanında uzman veya hukuk konusunda uzman olunmasına ilişkin açık bir ifade eklenmeli veya Madde 4 kapsamında kriteri belirten tanım yapılmalıdır.

Daire Başkanlığı

MADDE 19- (1) Bilirkişilik hizmetlerinin etkin, düzenli ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla bu Kanunla verilen görevleri yerine getirmek üzere Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde Bilirkişilik Daire Başkanlığı kurulur. Daire Başkanlığı, bir daire başkanı, yeteri kadar tetkik hâkimi ve diğer personelden oluşur.

(2) Daire Başkanlığı nezdinde, Kanun ve bu Yönetmelikle belirlenen hizmetleri yerine getirmek amacıyla; Bilirkişilik Hizmetler Bürosu, Sicil Bürosu ve Eğitim Bürosu ile ihtiyaç duyulan diğer bürolar oluşturulur.

Kanun’un 6. Maddesinin birinci fıkrası, birinci fıkra olarak yönetmeliğe aktarılmış olup, ikinci fıkra kanunda öngörülmemiştir.

Daire Başkanlığının görevleri

MADDE 20- (1) Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Bilirkişilik hizmetlerine ilişkin temel ve alt uzmanlık alanları ile temel ve alt uzmanlık alanlarına göre bilirkişilerin sahip olması gereken nitelikleri ve bilirkişilerin aylık bakacağı iş sayısını; ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri ile bu alandaki çalışmaları dikkate alarak tespit etmek, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

b) Bilirkişilerin, görevlerini yürütürken uymaları gereken etik ilkeleri belirlemek, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

c) Temel ve alt uzmanlık alanlarına göre bilirkişilerin uyacağı rehber ilkeleri ve hazırlayacağı raporların standardını belirlemek, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

ç) Bilirkişilik temel eğitimine ilişkin usul ve esaslar ile eğitim verecek eğitim ve öğretim kurumları ve diğer kurumların niteliklerini belirlemek, gerektiğinde güncellemek, bunlara izin vermek, bu kurum ve kuruluşları listelemek ve elektronik ortamda yayımlamak.

d) Alanlarındaki uzmanlıkları ve bilimsel yeterliliklerini dikkate alarak bilirkişilik temel eğitiminden veya listeye kaydolmaktan muaf tutulacaklara ilişkin usul ve esasları belirlemek, gerektiğinde güncellemek, bu kişilerin listesini oluşturmak ve yayımlamak.

e) Bilirkişilerin denetimine ve performansına ilişkin usul ve esasları belirlemek, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

f) Bilirkişiliğe kabule ilişkin usul ve esasları belirlemek, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

g) Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesini belirlemek ve her yıl güncellemek.

ğ) Bilirkişi olarak hizmet verecek özel hukuk tüzel kişilerinin ve bu tüzel kişilik bünyesinde bilirkişi olarak çalışacak kişilerin taşıması gereken nitelikleri belirlemek, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

h) Bilirkişi olarak hizmet verecek özel hukuk tüzel kişilerinin temel ve alt uzmanlık alanları ile yetki çevrelerini; ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri, bu alandaki çalışmaları dikkate alarak belirlemek, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

ı) Bilirkişiliğe kabul şartları bakımından Bilirkişilik Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde aranan asgari çalışma süresini, temel ve alt uzmanlık alanlarına göre artırmak.

i) Bölge kurulları tarafından gönderilen yıllık faaliyet raporlarını değerlendirerek takip eden takvim yılı içinde faaliyet raporu ile faaliyet planını hazırlamak ve yayımlamak.

j) Görev alanına giren konularda bilim komisyonları veya çalışma grupları oluşturmak.

k) Danışma Kurulunun sekretarya hizmetini yürütmek.

l) Bilirkişilikle ilgili uygulamaları izlemek, sorunları tespit etmek ve bu sorunlara çözüm önerileri geliştirmek.

m) Bilirkişilik alanında her türlü istatistikî veriyi toplamak ve bu alana ilişkin planlamaları yapmak.

n) Bilirkişilik sicilini ve listesini tutmak.

o) Bilirkişilikle ilgili yayınlar ile bilimsel çalışmaları teşvik etmek ve desteklemek.

ö) Bilirkişiliğe ilişkin ulusal ve uluslararası kongre, sempozyum ve panel gibi bilimsel organizasyonlar düzenlemek veya desteklemek.

p) Görev alanıyla ilgili kamu veya özel kurum ya da kuruluşlar ile bilirkişilik alanında faaliyet gösteren vakıf ve dernekler gibi kuruluşlarla iş birliği yapmak.

r) Bilirkişilik listelerinden çıkarılanlar ile bilirkişilik yapmaktan yasaklananların listesini tutmak ve elektronik ortamda yayımlamak.

s) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.

20/a, 20/b, 20/c, 20/d fıkralarında Kanunda İlgili Görevli Mercii tarafından Bilirkişilik Kanununun amacına dayalı olarak adil yargılamanın gerçekleştirilmesi ve Bilirkişinin de adalete doğru ve bilimsel yardım etmesi amacıyla “özel veya teknik bilgi” gerektiren hallerde, “özel ve teknik bilgi” sahibi meslek disiplinlerini oluşturan kamu kurumu niteliğindeki Meslek Odalarının temel ve alt uzmanlık alanları tanımlarından yararlanmak amacıyla-ki adalete doğru hizmet etmek esastır- ve hayatın gerekleri ve güncel gereksinimleri bilimsel ve teknolojik gelişmeleri sürekli takip etmekte olan Meslek Odalarınca teşkil edilen Kurullar vasıtasıyla ilgili madde fıkralarının oluşturulmasının doğru olacağını değerlendiriyoruz.

4.madde kapsamında yapılan tespit ve değerlendirmelere bağlı olarak, 20.maddede ğ, h fıkralarının çıkarılmasını teklif ediyoruz.

20.madde kapsamında a, b, c, e, n, o fıkralarında ilgili kurum ve kuruluşların bilgisini almayı teklif ediyoruz.

Daire Başkanlığının Kanunda tanımlı görevleri nezdinde, özellikle “özel ve teknik bilgi” gerektiren hallerde meslek disiplinlerinin temel ve alt uzmanlık alanlarına ilişkin tanımlarda adalete doğru katkı sağlamak amaçlı olarak Meslek Kuruluşlarının bilgi ve deneyimlerinin görüşlerinin alınması, bu alanlarda aktif görev almasının sağlanması gerekmektedir.

"g) Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesini belirlemek ve her yıl güncellemek."asgari tarifesinin daire başkanlığınca belirleneceği düzenlenmiştir. Asgari ücret tarifesi belirlenirken, taslağın 16 ıncı maddesinde belirtilen ve Anayasanın 135 inci maddesine göre kamu kurumu niteliğindeki, uzmanlık alanlarına uygun olarak meslek kuruluşlarının görüşleri alınmalıdır. Zira bu kuruluşların özel kanunlarında, üyelerinin ürettikleri hizmetlerin asgari tarifesini belirleme yetkileri bulunmaktadır. Ör, orman, orman endüstri ve ağaç işleri endüstri mühendislerinin ürettikleri mühendislik ücret tarifeleri Orman Mühendisleri Odasınca belirlenmekte ve uyulması zorunludur.

Bilim Komisyonu oluşturmak Bakanlığın görev alanına girmediğinden ilgili fıkranın çıkarılmasının uygun olduğu düşünülmektedir.

b) Bilirkişilerin, görevlerini yürütürken uymaları gereken temel ilkeleri belirlemek, ilgili kurum ve kuruluşların etik kurullarından sicil durum bilgisi almak, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

c) Temel ve alt uzmanlık alanlarına göre bilirkişilerin uyacağı rehber ilkeleri ve hazırlayacağı raporların standardını ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri ile belirlemek, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

e) Bilirkişilerin denetimine ilişkin usul ve esasları belirlemek, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

f) Bilirkişiliğe kabule ilişkin usul ve esasları belirlemek, gerektiğinde güncellemek, elektronik ortamda yayımlamak ve bölge kurullarına göndermek.

g) Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesini, uzmanlık alanlarına göre ilgili meslek kuruluşlarının görüşlerini alarak belirlemek ve her yıl güncellemek

i) Bölge kurulları tarafından gönderilen yıllık faaliyet raporlarını değerlendirerek takip eden takvim yılı içinde faaliyet raporu ile faaliyet planını hazırlamak ve yayımlamak.

j) Bilimsel bilgiye ihtiyaç duyulması durumunda, ilgili üniversite ve meslek kuruşundan bilimsel rapor talep edilebilinir.

k) Danışma Kurulunun sekretarya hizmetini yürütmek.

l) Bilirkişilikle ilgili uygulamaları izlemek, sorunları tespit etmek ve bu sorunlara çözüm önerileri geliştirmek.

m) Bilirkişilik alanında her türlü istatistikî veriyi toplamak ve bu alana ilişkin planlamaları yapmak.

n) Bilirkişilik sicilini ve listesini tutmak.

o) Bilirkişilikle ilgili yayınlar ile bilimsel çalışmaları teşvik etmek ve desteklemek.

ö) Bilirkişiliğe ilişkin ulusal ve uluslararası kongre, sempozyum ve panel gibi bilimsel organizasyonları desteklemek.

p) Görev alanıyla ilgili kamu kurum ve MESLEK ODALARI gibi kuruluşlarla iş birliği yapmak.

r) Bilirkişilik listelerinden çıkarılanlar ile bilirkişilik yapmaktan yasaklananların listesini tutmak ve elektronik ortamda yayımlamak.

Bölge kurulunun oluşumu ve üyelerin nitelikleri

MADDE 21- (1) Her bölge adliye mahkemesinin kurulu bulunduğu yerde bir bilirkişilik bölge kurulu oluşturulur.

(2) Bölge Kurulu aşağıdaki üyelerden oluşur:

a) Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Birinci Dairesi tarafından istekleri bulunan ve bölge kurulunun bulunduğu yer bölge adliye mahkemesi üyeleri arasından seçilecek bir kişi.

b) Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Birinci Dairesi tarafından bölge kurulunun bulunduğu il merkezi adli yargı ilk derece hukuk ve ceza mahkemelerinde görev yapan birer hâkim ve bir Cumhuriyet savcısı ile idari yargı ilk derece idare ve vergi mahkemelerinde görev yapan birer hâkim olmak üzere seçilen toplam beş kişi.

( Hakim ve Savcılar Bilirkişi Hizmeti alanlar olup, Meslek Odası üyeleri Bilirkişi Hizmeti verenlerdir. Bu madde de Kanun maddesi olarak aynen aktarılmıştır.

Bölge Kurullarında meslek odası temsilcilerine yer verilmemesini büyük eksiklik olarak düşünmekteyiz.

Yönetmeliğin geneli hakkında yukarıda verilen görüşe uygun olarak madde iptali ve yeniden düzenleme yapılması gerektiği düşünülmektedir.

Bölge kurulunun görevleri

MADDE 22- (1) Bölge kurulunun görevleri şunlardır:

a) Bilirkişilik hizmetlerinin ilgili mevzuata ve Daire Başkanlığının düzenleyici işlemleri ile belirlediği ilkelere uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak.

b) Bilirkişiliğe kabule ve bilirkişilerin sicile ve listeye kaydedilmesine karar vermek.

c) Sicile kayıtlı bilirkişilerin temel ve alt uzmanlık alanlarına göre bölge bilirkişi listesini oluşturmak.

ç) Bilirkişilerin sicil ve bölge bilirkişi listesinden çıkarılmasına karar vermek.

d) İlgili mevzuat ve Daire Başkanlığının düzenleyici işlemleri ile belirlediği ilkeler çerçevesinde bilirkişilerin denetimini yapmak ve performansını ölçmek.

e) Özel hukuk tüzel kişilerinin bilirkişilik faaliyetinde bulunmalarına izin vermek, izinlerini iptal etmek, bilirkişiliğe ilişkin faaliyet ve raporlarını denetlemek.

f) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.

Bu madde de birkaç ifade dışında Kanundan aynen aktarılmıştır. Uygulama yönetmeliği olduğu düşünülürse kanun maddesinin aynen aktarımı uygulamaya yön göstermeyecektir.

e) Özel hukuk tüzel kişilerinin bilirkişilik faaliyetinde bulunmalarına izin vermek, izinlerini iptal etmek, bilirkişiliğe ilişkin faaliyet ve raporlarını denetlemek.

Yönetmeliğin geneli hakkında yukarıda verilen görüşe uygun olarak madde iptali ve yeniden düzenleme yapılması gerektiği düşünülmektedir.

“d) İlgili mevzuat ve Daire Başkanlığının düzenleyici işlemleri ile belirlediği ilkeler çerçevesinde bilirkişilerin denetimini yapmak ve performansını ölçmek.” Bu düzenleme hangi esaslara göre yapılacak belirsizdir.

c) Sicile kayıtlı bilirkişilerin MESLEK ODALARINCA MESLEK ALANLARINDA UZMANLIĞI BELGELENDİRİLMİŞ temel ve alt uzmanlık alanlarına göre bölge bilirkişi listesini oluşturmak.

Bölge kurulu başkanının görevleri

MADDE 23- (1) Bölge kurulu başkanının görevleri şunlardır:

a) Bölge kurulunun uyumlu, verimli ve düzenli çalışmasını sağlamak.

b) Bölge kurulu kararlarını uygulamak.

c)Bölge kurulu toplantılarının gündemini resen veya bölge kurulunun en az iki üyesinin imzalı önerisi üzerine belirlemek, toplantı gündemini en az üç gün öncesinde bölge kurulu üyelerine göndermek ve toplantılarına başkanlık etmek.

ç) Bilirkişiliğe kabul edilenlerin sicil ve listeye kayıt işlemlerini yürütmek, Daire Başkanlığınca belirlenen şekle uygun olarak düzenlenen bilirkişilik yetki belgesini vermek.

d) Sicil ve listeden çıkarılmasına karar verilen bilirkişilere, bu kararları yazı işleri müdürü vasıtasıyla tebliğ etmek veya ettirmek ve söz konusu kararlara karşı yapılan itirazlar ile diğer işlemleri yürütmek.

e) Bilirkişilik temel ilkeleri ile etik ilkelerini ihlal ettiği iddia edilen bilirkişiler hakkında başvuru üzerine veya resen gerekli inceleme ve araştırmayı yapmak veya görevlendireceği bölge kurulu üyelerinden birine yaptırmak.

f) Bilirkişilere veya bilirkişilik için başvuru yapanlara ilişkin ihtiyaç duyulan bilgi ve belgeleri ilgili kurum veya kuruluşlardan istemek, gerektiğinde ilgilileri telefon, kısa mesaj, elektronik posta veya tebligat yoluyla davet etmek, dinlemek ve beyanlarını tutanak altına almak.

g) Bölge kurulu yazı işleri müdürlüğü personelini üç ayda bir denetlemek.

ğ) Bölge kurulunun diğer kurum ve kuruluşlarla iş birliği hâlinde çalışmasını sağlamak.

h) Bilirkişi raporlarını belirlenen esaslar dâhilinde arşivlemek.

ı) Yıllık faaliyet raporunu hazırlayarak takip eden yılın Ocak ayı sonuna kadar Daire Başkanlığına sunmak.

i) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.

(2) Bölge kurulu başkanı münhasıran bu Yönetmelikte belirtilen görevleri yerine getirir; bölge kurulu başkanına başka bir görev verilemez.

“ğ) Bölge kurulunun diğer kurum ve kuruluşlarla iş birliği hâlinde çalışmasını sağlamak”.Hangi Kurumlarla? Belirlenmesinde yarar olduğu düşünülmektedir. Yönetmeliğin geneli hakkında yukarıda verilen görüşe uygun olarak madde iptali ve yeniden düzenleme yapılması gerektiği düşünülmektedir.

e) Bilirkişilik temel ilkeleri ile etik ilkelerini ihlal ettiği iddiası odası tarafından soruşturulmalı, gerektiği takdirde dosyası onur kuruluna gönderilmeli

e) Bilirkişilik temel ilkeleri ile mesleki davranış ilkelerini ihlal ettiği iddia edilen bilirkişiler hakkında mesleki yönden araştırma ve incelemenin yapılabilmesi için şikayeti meslek odasına iletmek.

Kararda bulunacak hususlar

MADDE 28- (1) Kararda aşağıdaki hususlar yer alır:

a) Karar tarihi.

b) Karar numarası.

c) Karara katılanların, varsa karşı oy kullananların, adı ve soyadı, sicil numaraları ile imzaları.

ç) İlgili gerçek kişi ise adı ve soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik veya yabancılar için pasaport veya yabancı kimlik numarası, sicil numarası; tüzel kişi ise ticaret unvanı, MERSİS numarası ve adresleri.

d) Konunun, varsa iddia ve savunmanın özeti.

e) Kararın ve karşı oyun gerekçesi ile sonucu.

f) Karara karşı başvuru yolu, süresi ve mercii.

(2) Kararlar en geç on beş gün içinde yazılır ve ilgilisine tebliğe çıkarılır.

Bu madde 22. madde ile uyumlu değildir. Bölge Kurulları yalnızca şikayetler konusunda karar alabilir gibi bir sonuç çıkmaktadır. (ç) bendi ise Kanuna aykırıdır. yabancıların bilirkişi listesine kayıtlarına ilişkin bir düzenleme yok iken böyle bir düzenleme yasaya aykırı olacaktır. Keza tüzel kişiler için nasıl bir ceza öngörüldüğü belirsiz iken düzenleme yapmak hem bilirkişilik kurumuna hem de yasaya aykırı olacaktır. (ç) bendi T.C. vatandaşı gerçek kişileri kapsamalıdır.

Temel eğitim

MADDE 31- (1) Bilirkişilik temel eğitimi, beş yıllık meslekî kıdem kazanmış kişiler tarafından alınan ve bilirkişilik faaliyetinin yürütülmesi ile ilgili temel, teorik ve pratik bilgileri içeren eğitimi ifade eder.

(2) Temel Eğitim, on sekiz saati teorik ve altı saati uygulamalı olmak üzere en az yirmi dört ders saatinden oluşur.

(3) Eğitim Kuruluşları, temel eğitim ders saatini arttırabilecekleri gibi bilirkişilik temel ve alt uzmanlık alanlarında da bilirkişilik eğitimi verebilirler.

(4) Teorik Eğitim; yargılama hukukunun genel ilkeleri, bilirkişilik mevzuat hükümleri, bilirkişinin taşıması gereken nitelikler, bilirkişinin yetkileri ve yükümlülükleri, uyması gereken temel ve etik ilkeler, ispat faaliyeti ve bilirkişi incelemesinin usul ve esasları, teknik konu-hukuki konu ayrımına ilişkin usul ve esaslar ile rapor yazım usul ve tekniğini kapsar.

(5) Uygulama Eğitimi; UYAP bilirkişi portalının kullanılması, katılımcıların bireysel veya heyet hâlinde sistematik teknikleri kullanma becerilerini geliştirmelerini sağlayacak örnek bir olaya ilişkin bilirkişi raporu düzenleme ile uygulama gözetimi faaliyetlerini içerir.

(6) Teorik eğitim ve uygulama eğitiminin içeriği, yöntemi ile usul ve esasları bu alanlardaki ihtiyaca göre Daire Başkanlığınca güncellenebilir.

(7) Temel eğitime katılmak zorunludur. Eğitim kuruluşlarınca, katılımcıların derslere devam durumunu gösteren çizelge düzenlenir ve derslerin yüzde doksanına devam etmeyenlerin eğitim programıyla ilişiği kesilir.

(8) Bilirkişilere, bilirkişilik eğitim izni verilen kuruluşlarca teorik ve uygulamalı, toplam altı saatten az olmamak üzere üç yılda bir defa yenileme eğitimi verilir. Bilirkişiler yenileme eğitimine sicile kaydedildiği tarihten itibaren üçüncü yıl içerisinde katılmak zorundadır. Yenileme eğitimine katılmayan bilirkişiler bu eğitimi almadıkça yeniden bilirkişilik yapmak için başvuruda bulunamaz.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Eğitim

Bu maddede esas olarak; temel eğitimin beş yıllık “mesleki kıdem kazanmış kişiler” tarafından alınacağı tanımlanmaktadır. Öncelikle, bu 5 yıllık kıdem hangi ölçüte gore belirlenecektir, uygulamada bu konuda boşluk oluşacaktır.

İkincisi temel eğitim; bilirkişilik profesyonel bir meslek olmayıp, profesyonel bir mesleğe sahip olanların mesleki bilgi ve tecrübesinden yararlanarak bir uyuşmazlığın çözümüne katkı bekleniyorsa, “temel eğitim” kavramı amaçla örtüşmemektedir. Olsa olsa bu eğitim, meslek içi eğitim olup, bu alanda da doğası gereği meslek kuruluşlarına görev verilmelidir.

Temel eğitim

MADDE 31- (1) Bilirkişilik temel eğitimi, beş yıllık meslekî tecrübe kazanmış kişiler tarafından alınan ve bilirkişilik faaliyetinin yürütülmesi ile ilgili temel, teorik ve pratik bilgileri içeren eğitimi ifade eder.

(2) Temel Eğitim, on sekiz saati teorik ve altı saati uygulamalı olmak üzere en az yirmi dört ders saatinden oluşur ve bilirkişinin uzmanlık alanında bağlı olduğu kurum, kuruluş ve meslek odaları tarafından gerçekleştirilir.

(3) Yönetmelikte tanımlı standartları sağlayan ticari nitelikli olmayan bilimsel özellikli Kamu Kurumu niteliğindeki Eğitim Kuruluşları, temel eğitim ders saatini arttırabilecekleri gibi bilirkişilik temel ve alt uzmanlık alanlarında da bilirkişilik eğitimi verebilirler.

(4)Teorik Eğitim; yargılama hukukunun genel ilkeleri, bilirkişilik mevzuat hükümleri, bilirkişinin taşıması gereken nitelikler, bilirkişinin yetkileri ve yükümlülükleri, uyması gereken temel ve etik ilkeler, ispat faaliyeti ve bilirkişi incelemesinin usul ve esasları, teknik konu-hukuki konu ayrımına ilişkin usul ve esaslar ile rapor yazım usul ve tekniğini kapsar.

(5)Uygulama Eğitimi; Katılımcıların bireysel veya heyet hâlinde sistematik teknikleri kullanma becerilerini geliştirmelerini sağlayacak örnek bir olaya ilişkin bilirkişi raporu düzenleme ile uygulama gözetimi faaliyetlerini içerir.

(6) Teorik eğitim ve uygulama eğitiminin içeriği, yöntemi ile usul ve esasları bu alanlardaki ihtiyaca göre Daire Başkanlığınca güncellenebilir.

Meslek Odalarınca uzmanlık alanlarına yönelik meslek içi eğitimler sonrası verilen “meslek içi eğitim belgesi” bilirkişi listeleri belirlenirken kurul tarafından öncelikle değerlendirilir.

(8) Bilirkişilere, bilirkişilik eğitim izni verilen kuruluşlarca teorik ve uygulamalı, toplam altı saatten az olmamak üzere ~~her yıl~~ bir defa yenileme eğitimi verilir. Bilirkişiler yenileme eğitimine sicile kaydedildiği tarihten itibaren üçüncü yıl içerisinde katılmak zorundadır. Yenileme eğitimine katılmayan bilirkişiler bu eğitimi almadıkça yeniden bilirkişilik yapmak için başvuruda bulunamaz.

Temel Eğitimden muaf tutulacaklar

MADDE 32- (1) Alanlarındaki uzmanlıkları ve bilimsel yeterlilikleri dikkate alınarak, bilirkişilik temel eğitiminden ve listeye kaydolmaktan muaf tutulacaklara ilişkin usul ve esasların belirlenmesine dair tebliğe göre oluşturulan listede yer alan kişiler temel eğitimden muaftır.

(2) 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre yetkilendirilen gayrimenkul değerlendirme uzmanları için, 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 15 inci maddesi gereğince sadece kamulaştırma alt uzmanlık alanında görev yapmak şartıyla, bilirkişiliğe kabul şartları bakımından temel eğitim alma şartı aranmaz.

Kanunun 6. maddesinin € bendinde temel eğitimden ve listeye kaydolmaktan muaf tutulacaklar yönünden bu yönetmelikte yalnızca değerleme uzmanları belirlenmiştir. Diğerleri yönünden TEBLİĞE bırakılmıştır. Bu durum kabul edilemez. Çünkü, muaf olacaklar ancak bilimsel yeterliliğini kanıtlamış bilim insanlarından oluşmak durumundadır. Aksi hal, eşitlik ilkesini ihlal eder. Değerleme uzmanlarını, mühendis ve mimarlardan ayıran ve öncelikli kılan nedir? Meslek odasının meslek içi eğitimine katılmış olmak daha dezavantajlı bir durum mudur? Bu durum, meslek kuruluşları ve meslek mensupları arasında eşitsizliğe yol açar ki bu da adil yargılama ilkesine hizmet edecek Bilirkişilik Kurumunu daha baştan adil olmayan bir kuruma dönüştürür.

Bu yönetmelik hükmü, üniversitelerde değerleme dersi veren hocalara temel eğitimi koşul olarak düzenlerken değerleme “uzman”larına muafiyet tanımaktadır. Anayasaya aykırı olan bu hükmün uygulamaya konulmadan düzeltilmesi gerektiği açıktır. Eğitimden ve listeden muaf olacaklar tebliğe bırakılmadan yönetmelikte düzenlenmesi gerektiği düşünülmektedir..

Tebliğ için genel hukuk çerçevesinde Bilirkişilik Kanunu’nun Bilirkişiliğe Kabul Şartlarını tanımlayan 10 maddesinde d fıkrası hariç, a, b, c, ç, e, f, g fıkralarını sağlamak koşullarını sağlayan Bilirkişilere muafiyet verilebileceği düzenlenmiştir. . Bunun bir kazanılmış hak olduğu göz ardı edilmemelidir.

2.fıkra ile ilgili olarak, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre yetkilendirilen gayrimenkul değerlendirme uzmanları için, taşınmaz hukuku alanında yer alan mimar, mühendis ve şehir plancı tanımının ilave edilmesi gerektiği kanaatindeyiz. Çünkü “SPK Gayrimenkul Değerleme Uzmanlığı” tanımı içinde yer alan 4 yıllık lisans sahibi olan her meslek bu görevinin uzmanlıklar nedeniyle sorun yaratacağı kanaatindeyiz. “4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 15 inci maddesi gereğince sadece kamulaştırma alt uzmanlık alanında görev yapmak şartıyla, bilirkişiliğe kabul şartları bakımından temel eğitim alma şartı aranmaz.” hususu ile ilgili alt uzmanlık alanı olan kamulaştırma alanında Bilirkişilik yapmak isteyen Bilirkişilerle ilgili, kamulaştırma kapsamında oldukça değişik farklılık arz eden raporlama tipi(kamulaştırma bedel tespiti ve tescili, kamulaştırmasız el atma, acele kamulaştırma, irtifak kamulaştırması, tamamen ve/veya kısmen kamulaştırma gibi) söz konusu olduğundan, bu hesaplamaların ve raporlamaların teorik ve uygulamalı Meslek Odaları tarafından 24/11/2006 tarihli ve 26356 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kamulaştırma Davalarında Bilirkişi Olarak Görev Yapacakların Nitelikleri ve Çalışma Esaslarına ilişkin Yönetmelik ve 10.02.2007 tarihli TMMOB Yönetim Kurulu Toplantısında 239 No ‘lu kararla yürürlüğe giren Usul ve Esaslar gereği Kamulaştırma Temel Eğitimi ve Uygulamaları olarak verilmektedir.

Temel Eğitimden muaf tutulacaklar

MADDE 32- (1) Alanlarındaki uzmanlıkları ve bilimsel yeterlilikleri dikkate alınarak, bilirkişilik temel eğitiminden ve listeye kaydolmaktan muaf tutulacaklara ilişkin usul ve esasların belirlenmesine Bilirkişilik Kanunu’nun Bilirkişiliğe Kabul Şartlarını tanımlayan 10 maddesinde d fıkrası hariç, a, b, c, ç, e, f, g fıkralarını sağlamak koşullarını sağlayan Bilirkişiler muaftır.

(2) 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre yetkilendirilen taşınmaz hukuku alt uzmanlık alanında yer alan mimar, mühendis ve şehir plancı gayrimenkul değerlendirme uzmanları için, 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 15 inci maddesi gereğince sadece kamulaştırma alt uzmanlık alanında görev yaparlar.

Temel Eğitim katılım belgesi

MADDE 33- (1) Eğitim kuruluşları, eğitimlerini başarıyla tamamlayan kişilere en geç on beş gün içinde temel eğitimi tamamladıklarına dair bir belge verir.

33.maddede, “Başarı ve Ölçme” tanımlanmamıştır.

Yönetmelikte tanımlanması gerekmektedir.

Bilirkişilik şartlarından olan temel eğitim sonunda verilecek belgenin katılım veya başarı(sınavlı)belgesi mi olacağında netlik yoktur. “Eğitimlerini başarıyla tamamlayan kişiler” ibaresi ne anlama gelmektedir. Eğitim sonunda sınav var mıdır? yok mudur? (Madde 33,Madde 39/d, Madde 41/f, Madde 37/c de bazılarında eğitimi başarıyla tamamlamaktan bahsediyor, bazılarında katılım belgesi deniliyor.

Madde 33’e netlik getirilmeli, sınav olup olmayacağı belirtilmeli, buna gore diğer maddeler değiştirilmeli.

Eğitim kuruluşlarına izin verilmesi

MADDE 34- (1) Bilirkişilik temel eğitimi Daire Başkanlığınca izin verilmek kaydıyla; hukuk fakültesi bulunan üniversiteler, Türkiye Adalet Akademisi, Adli Tıp Kurumu, Türkiye Barolar Birliği, Türk Mühendis ve Mimarlar Odaları Birliği, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu ve Türk Tabipleri Birliği tarafından verilebilir. İzin verilen eğitim kuruluşlarının listesi Daire Başkanlığınca elektronik ortamda yayımlanır.

(2) İzin için yazılı olarak başvurulur. Başvuruda; eğitimin içeriği ve sürelerini kapsar şekilde eğitim programı, eğiticilerin sayısı, unvanları, uzmanlıkları, yeterlilikleri ile eğitim verilecek mekânlar hakkında gerekçeli ve yeterli bilgiler verilir.

(3) Başvuruda sunulan belgelere dayalı olarak, eğitimin amacına ulaşacağı, eğitimin yapılacağı mekânların uygunluğu ve eğitim kuruluşlarında eğitim faaliyetinin devamlılığının sağlanacağı tespit edilirse, ilgili eğitim kuruluşuna en çok üç yıl için geçerli olmak üzere izin verilir. İzin verilen eğitim kuruluşu, eğitim kuruluşları listesine kaydedilir.

(4) Daire Başkanlığınca altmış gün içinde yapılacak inceleme sonucunda başvuran kuruluşun aranılan nitelikleri taşımadığının tespiti halinde talep reddedilir ve ilgilisine tebliğ edilir.

(5) İzin süresi uzatılmayan veya izni iptal edilen eğitim kuruluşları listeden çıkarılır. Bu eğitim kuruluşuna ait belgeler dosyasında saklanır.

34.maddede, Bakanlıkça izin verilebilecek kurumlar arasında; “özel ve teknik bilgi” alanında mimarlık, mühendislik ve şehir plancılığı olarak 24 Meslek Odası olarak yer alan Türk Mühendis ve Mimarlar Odaları Birliğinin de yer almakta olduğu görülmüştür.

Türk Mühendis ve Mimarlar Odaları Birliği, çeşitli uzmanlık alanlarında tüzel kişiliğe haiz 24 Oda bulunmaktadır. Bu Odalardan bazılarının da özel kanunları bulunmaktadır. Her alanın meslek içi eğitimi ilgili oda tarafından verilmektedir.

Ayrıca usul açısından yanlış yazılan "mimarlar" ibaresi, "mimar" olarak düzeltilmelidir

2.fıkra ile ilgili olarak; izin başvurusu ile istenen tüm hususlar: eğitimin içeriği ve sürelerini kapsar şekilde eğitim programı, eğitimcilerin sayısı, unvanları, uzmanlıkları, yeterlilikleri ile eğitim verilecek mekânlar hakkında gerekçeli ve yeterli bilgiler ilgili kurumlardan sağlanması durumunda; izin için gerekli tüm hususlara ilişkin yerine getirilmesi gereken tüm standartlar(mekânsal fiziki şartlar, eğitim içeriği, amacı, kapsamı, süresi, eğitimcilerde aranacak nitelikler hakkında) İzin Belgesine esas ve İzin Belgesi İptaline İlişkin tüm esaslar tanımlanmalı ve Yönetmelikte yer almalıdır.

Eğitimin içeriği ve sürelerini kapsar şekilde eğitim programı meslek disiplinlerinin mesleki alan tanımlarına temel ve alt uzmanlık alanlarına bağlı olarak belirlenmesi sağlanmalı ve uzmanlık alanında yer alan kamu kurumu niteliğindeki ilgili kurum tarafından verilmesi teklif edilmektedir.

Bu Madde içinde temel eğitimden farklı olarak, mesleki eğitimin gerekliliği vurgulanmalı, bu eğitimin de TMMOB bünyesindeki uzmanlık alanlarına uygun meslek ODA’larınca verilmesi gerektiği ifade edilmelidir

34, 35 ve 37 nci maddeler kapsamında Bakanlıkça yapılacak izin verme, izin talep reddi, denetim ve izin iptaline ilişkin şartlar, esaslar her bir madde için doğru, net, detaylı tanımlanması teklif edilmektedir.

Eğitim Kuruluşlarına verilen 3 yıllık süre Yönetmelikten çıkarılmalıdır.

Eğitim Kuruluşlarının başvuruda sunulan belgelere dayalı olarak, eğitimin amacına ulaşacağı, eğitimin yapılacağı mekânların uygunluğu ve eğitim kuruluşlarında eğitim faaliyetinin devamlılığının sağlanmadığı şartlar durumunda, yani 37.maddeye aykırılık şartlarında, eğitim izninin iptalini gerektirir durumlarda, gerekli denetlemeye bağlı olarak iznin askıya alınmasına ya da iptaline gidilebilir. Bu hususu 37 madde kapsamında açıklanmıştır.

Eğitim kuruluşlarına izin verilmesi

MADDE 34- (1) Bilirkişilik eğitimi Daire Başkanlığına bildirilmek suretiyle, hukuk fakültesi bulunan üniversiteler, Adli Tıp Kurumu, Türkiye Barolar Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu ve Türk Tabipleri Birliği tarafından verilir. Bildirilen eğitim kuruluşlarının listesi Daire Başkanlığınca elektronik ortamda yayımlanır.

(2) Bildirim yazılı olarak yapılır. Bildirimde; eğitimin içeriği ve sürelerini kapsar şekilde eğitim programı, eğiticilerin sayısı, unvanları, uzmanlıkları, yeterlilikleri ile eğitim verilecek mekânlar hakkında gerekçeli ve yeterli bilgiler verilir.

İzin süresinin uzatılması

MADDE 35- (1) Eğitim Kuruluşu, izin süresinin bitiminden üç ay önce bu sürenin uzatılması için yazılı olarak başvurmak zorundadır. Süresi içinde başvurulmaması halinde, uzatma talebi reddedilir.

(2) Daire Başkanlığınca, eğitim kuruluşunun 36 ncı maddeye göre sunduğu faaliyet raporları ile yapılan denetime ilişkin raporların incelenmesi sonucunda, eğitimin belirlenen şartlar ve içerikte başarılı bir şekilde devam ettiğinin ve 37 nci madde düzenlenen eğitim izninin iptalini gerektirir hallerin bulunmadığının anlaşılması halinde, verilen izin en çok üç yıla kadar uzatılabilir.

(3) İzin süresinin uzatılmasına ilişkin talep, Daire Başkanlığınca altmış gün içinde incelenerek karara bağlanır ve karar ilgilisine tebliğ edilir.

Bu madde ve fıkraları içeriğinin yani verilen İznin süresinin uzatılmasının ancak Yönetmelikte yapılan temel değişikliklere bağlı olarak yeniden güncelleme yapılmasına bağlı olarak söz konusu olması gerekmektedir. Eğitim Kuruluşlarının 37.maddenin yerine getirilmesi şartlarında

Bu süreler bürokratik işlemler dışında etkin ve verimli Bilirkişiliğin niteliğine katkı sunmayacağı tespit edilmektedir.

Daire Başkanlığına bilgi verme yükümlülüğü

MADDE 36-(1) Eğitim kuruluşları, Daire Başkanlığına her yıl Ocak ayında bir önceki yıl içinde gerçekleştirdikleri eğitim programı sayısı, eğitime katılan ve tamamlayan kişi sayısı, eğitim alan kişilerin uzmanlık alanları ile meslekleri, eğitim veren kişiler, eğitim verilen yerler ile istenilen diğer hususları içerir bir rapor sunar.

(2) Rapor sunmayan eğitim kuruluşuna yazılı ihtarda bulunularak on beş gün süre verilir. İhtarda, raporun verilen süreye rağmen sunulmaması hâlinde, eğitim izninin iptal edileceği hususu belirtilir.

Eğitim Kuruluşları, tanımlı eğitim amacına uygun olarak düzenledikleri temel eğitim(teorik ve uygulamalı eğitim) kapsamında, senelik raporlarını süresinde ve rapor tekniğine uygun olarak sunarlar

Daire Başkanlığına bilgi verme yükümlülüğü

MADDE 36 Eğitim kuruluşları, Daire Başkanlığına her yıl Ocak ayında bir önceki yıl içinde gerçekleştirdikleri eğitim programı sayısı, eğitime katılan ve tamamlayan kişi sayısı, eğitim alan kişilerin uzmanlık alanları ile meslekleri, eğitim veren kişiler, eğitim verilen yerler ile yönetmelikte belirtilen diğer hususları içerir bir rapor sunar.

Eğitim Kuruluşuna verilen iznin iptali

MADDE 37- (1) Aşağıdaki hâllerde eğitim kuruluşuna verilen izin Daire Başkanlığınca iptal edilir:

a) İzin şartlarından birinin ortadan kalktığının veya mevcut olmadığının sonradan anlaşılması.

b) Belirlenen usul ve esaslara uygun eğitim verilmediğinin tespiti.

c) Bilirkişilik eğitimi katılım belgesi düzenlenmesinde sahtecilik yapılması.

ç) 36 ncı maddedeki rapor verme yükümlülüğünün yapılan ihtara rağmen yerine getirilmemesi.

d) Eğitim kuruluşunun iznin iptali için yazılı talepte bulunması.

Eğitim Kuruluşuna verilen iznin iptali

MADDE 37- (1) Aşağıdaki hâllerde eğitim kuruluşuna verilen izin Daire Başkanlığınca iptal edilir:

a) Belirlenen usul ve esaslara uygun eğitim verilmediğinin tespiti.

c) Bilirkişilik eğitimi katılım belgesi düzenlenmesinde sahtecilik yapılması.

ç) 36 ncı maddedeki rapor verme yükümlülüğünün yapılan ihtara rağmen yerine getirilmemesi.

d) Eğitim kuruluşunun eğitim vermeyeceğini bildirmesi.

Eğitim kuruluşunun denetimi

MADDE 38- (1) Eğitim kuruluşu, Daire Başkanlığı tarafından bizzat veya bölge kurulları marifetiyle; bilirkişilik temel eğitiminin verilip verilmediği, verilen eğitimin içeriği, kim tarafından ve nerede verildiği, sınıf mevcutları ve eğitim başvurusu için sunulan bilgi ve belgeler ile belirlenen diğer hususlar yönünden her zaman denetlenebilir.

Eğitim Kuruluşu, bilirkişilik temel eğitiminin verilip verilmediği, verilen eğitimin içeriği, kim tarafından ve nerede verildiği, sınıf mevcutları ve eğitim başvurusu için sunulan bilgi ve belgeler ile belirlenen diğer hususlar yönünden şeffaf olmalıdır. Kanunun amacına uygun etkin ve verimli Bilirkişiliğe doğrusal bilimsel katkıları başarı yönünden puanlanmalıdır.

Eğitim kuruluşunun denetimi

BEŞİNCİ BÖLÜM

Bilirkişiliğe başvuru ve kabul şartları

MADDE 39- (1) Bilirkişilik başvurusunda bulunacak gerçek kişilerde aşağıdaki nitelikler aranır:

a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar ile zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik veya tercümanlık yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçlarından mahkûm olmamak.

b) Daha önce kendi isteği dışında bilirkişilik sicilinden çıkarılmamış olmak.

c) Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten çıkarılmamış ya da sanat icrasından veya mesleki faaliyetten geçici ya da sürekli olarak yasaklanmamış olmak.

ç) Başka bir bölge kurulunun listesine kayıtlı olmamak.

d) Bilirkişilik temel eğitimini başarıyla tamamlamak.

e) Bilirkişilik yapacağı uzmanlık alanında en az beş yıl fiilen çalışmış olmak veya temel ve alt uzmanlık alanında Daire Başkanlığınca belirlenecek sürede fiilen çalışmış olmak.

f) Meslek mensubu olarak görev yapabilmek için ilgili mevzuat gereği aranan şartları haiz olmak ve mesleğini yapabilmek için gerekli olan uzmanlık alanını gösteren diploma, meslekî yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi veya benzeri belgeye sahip olmak.

g) Daire Başkanlığının bilirkişilik temel ve alt uzmanlık alanlarına göre belirlediği yeterlilik koşullarını taşımak.

(2) Özel hukuk tüzel kişilerinde birinci fıkradaki şartları taşıyan ve bilirkişi sicil ve listesine kayıtlı gerçek kişilerin istihdam edilmesi gerekir.

(3) Daha önce yaptığı başvurusu, meslekî olarak yeterli nitelikte bulunmadığı gerekçesiyle reddedilenler, bir yıl geçmedikçe yeniden bilirkişilik yapmak için başvuruda bulunamazlar.

(4) Hukuk öğrenimi görmüş kişiler, hukuk alanı dışında ayrı bir uzmanlığa sahip olduğunu ve birinci fıkradaki şartları taşıdığını belgelendirmediği takdirde, bilirkişilik siciline ve bilirkişi listesine kaydedilemez.

(5) 6749 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanunun 3 üncü ve 4 üncü maddelerine göre veya olağanüstü hal döneminde çıkarılan kanun hükmünde kararnameler kapsamında meslekten, kamu görevinden veya görev yaptığı teşkilattan çıkarılan kişiler, bilirkişilik siciline ve bilirkişi listesine kaydedilemez.

(6) Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilenler ile milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen yapı, oluşum veya gruplara ya da terör örgütlerine üyeliği veya iltisakı ya da bunlarla irtibatı nedeniyle haklarında idari işlem tesis edilenler ve aynı gerekçeyle haklarında suç soruşturması veya kovuşturması yürütüldüğü tespit edilen kişiler, bilirkişilik sicili ve listesine kaydedilemez.

(7) Sermaye Piyasası Kanununa göre yetkilendirilen gayrimenkul değerlendirme uzmanları ile taşınmaz geliştirme konusunda yüksek lisans veya doktora yapmış uzmanlar için, 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 15 inci maddesi gereğince sadece kamulaştırma alt uzmanlık alanında görev yapmak şartıyla, bilirkişiliğe kabul şartları bakımından fiilen beş yıl görev yapma şartı aranmaz.

2.fıkrada yer alan özel hukuk tüzel kişilerinin listeden birinci fıkradaki şartları taşıyan ve bilirkişi sicil ve listesine kayıtlı gerçek kişilerin istihdam edilmesi gerektiği, Bunun bilirkişiliğin kurumsallaşmasına, şirketleşmesine ticarileşmesine yol açacağı belirtilmişti..

Eğer, Avrupa Muktesabatına Uygunluk açısından Kanun ve Yönetmelikte kalacak ise, ticari olmayan ve bilimsel kamu kurumu nitelikli tüzel kişilikleri olarak tanımlanması gerekmektedir.

~~veya temel ve alt uzmanlık alanında Daire Başkanlığınca belirlenecek sürede fiilen çalışmış olmak~~.

Bu cümle çıkarılmalı. Daire Başkanlığının uzmanlık alanındaki çalışma süresini belirlemesi objektif olmayacaktır. Ayrıca Bilirkişilik yapacağı uzmanlık alanında en az beş yıl fiilen çalışmış olmak cümlesiyle çelişmektedir.

7. fıkra değerleme uzmanlarına ayrıcalık tanınıyor. Bu nedenle Yönetmelikten çıkarılmalıdır.

Bilirkişiliğe başvuru ve kabul şartları

MADDE 39- (1) Bilirkişilik başvurusunda bulunacak gerçek kişilerde aşağıdaki nitelikler aranır:

a) Yüzkızartıcı suçlardan zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik veya tercümanlık yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçlarından mahkûm olmamak,

b) Daha önce kendi isteği dışında bilirkişilik sicilinden çıkarılmamış olmak.

c) Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten çıkarılmamış ya da sanat icrasından veya mesleki faaliyetten geçici ya da sürekli olarak yasaklanmamış olmak.

ç) Başka bir bölge kurulunun listesine kayıtlı olmamak.

d) Bilirkişilik temel eğitimini başarıyla tamamlamak.

e) Bilirkişilik yapacağı uzmanlık alanında en az beş yıl fiilen çalışmış olmak,

g) Daire Başkanlığının ilgili kurum, kuruluş ve meslek odasının düzenlediği sicil belgesinde yer alan bilirkişilik temel ve alt uzmanlık alanlarına göre belirlediği yeterlilik koşullarını taşımak.

(3) Daha önce yaptığı başvurusu, İLGİLİ KURUM, KURULUŞ VE MESLEK ODASI TARAFINDAN DÜZENLENEN SİCİL BELGESİNE GÖRE meslekî olarak yeterli nitelikte bulunmadığı gerekçesiyle reddedilenler, bir yıl geçmedikçe yeniden bilirkişilik yapmak için başvuruda bulunamazlar.

(7) Sermaye Piyasası Kanununa göre yetkilendirilen mühendis, mimar ve şehir plancısı gayrimenkul değerleme uzmanları ile taşınmaz geliştirme konusunda yüksek lisans veya doktora yapmış mühendis, mimar ve şehir plancısı uzmanlar için, 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 15 inci maddesi gereğince sadece kamulaştırma alt uzmanlık alanında görev yapmak şartıyla, bilirkişiliğe kabul şartları bakımından fiilen beş yıl görev yapma şartı aranmaz

Başvuru dilekçesine eklenecek belgeler

MADDE 41- (1) Gerçek kişiler, başvuru dilekçesine aşağıdaki belgeleri eklemek zorundadır:

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, yabancılar için pasaport veya yabancı kimlik numarası ve çalışma iznini gösteren belge.

b) Bölge kurulunun yetki çevresinde oturduğu ya da meslekî faaliyetini yürüttüğüne dair yazılı beyan.

c) Uzmanlık alanını gösteren diploma, meslekî yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi veya benzeri belgeler.

ç) Mesleğini icra edebilmek için herhangi bir meslek kuruluşuna kayıtlı olmak zorunda olanlar için, meslek kuruluşuna üye olduğuna dair son altı ay içinde alınmış oda faaliyet belgesi veya oda kayıt belgesi.

d) Bilirkişilik yapacağı alanda en az beş yıllık meslekî deneyime sahip olduğunu gösteren belge.

e) Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten çıkarılma cezası almadığına, meslek veya sanat icrasından geçici ya da sürekli olarak yasaklı olmadığına dair kayıtlı olduğu meslek kuruluşu veya çalıştığı kurum ya da kuruluştan alacağı belge.

f) Bilirkişilik temel eğitimini başarıyla tamamladığına dair belge.

g) Banka hesap numarası.

(2) Tüzel kişiler, başvuru dilekçesine aşağıdaki belgeleri eklemek zorundadır:

a) Şirketler için ticaret sicil tasdiknamesi, diğer tüzel kişiler için halen faaliyetine devam ettiğini gösterir belge.

b) Tüzel kişi bünyesinde faaliyet gösteren gerçek kişi bilirkişileri gösterir liste.

c) Uzmanlık alanını gösteren meslekî yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi ve benzeri belgeler.

ç) Banka hesap numarası.

d) MERSİS numarası.

e) Daire Başkanlığı tarafından gerekli görülen diğer bilgiler.

(a) bendindeki yabancılar ile ilgili koşul kaldırılmalıdır. Yasa’nın düzenlemediği bir konu yönetmeliğe konu edilemez. Kaldı ki, Yasa’nın 12. maddesi bilirkişiliği T.C. vatandaşlarına hasretmiştir. Bunun yanında bazı meslekler var ki yalnıza T.C. vatandaşlarınca icra edilebilir. Türkiye’de bazı uzmanlık alanlarında bilirkişi temin etmek güç olması durumunda, bilirkişi listesi dışında uluslararası akredite kurum ve kuruluşlardan görüş istenebilir. Bunun dışında bilirkişi listelerinde yer alamazlar.

b) Bölge kurulunun yetki çevresinde oturduğu ya da meslekî faaliyetini yürüttüğüne dair yazılı beyan.(Meslek Odasından alacağı belge ile bunu kanıtlamalıdır)

d) Bilirkişilik yapacağı alanda en az beş yıllık meslekî deneyime sahip olduğunu gösteren belge.(Üyesi olduğu Meslek Odası’ndan alacağı “Mesleki Sicil Durum Belgesi”nde tüm bu bilgiler bulunmalıdır.)

f) Bilirkişilik eğitimini başarıyla tamamladığına dair belge.

Tüzel kişiler yönünden bir düzenleme yapılmamalıdır (Anayas Mahkemesi kararı beklenmelidir)

Tüzel kişiye ait uzmanlık alanını gösteren meslekî yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi ve benzeri belgeler nelerdir? Tanımlanmalı?

Diğer tüzel kişiler kimlerdir?

Madde 41 (2) Bilirkişi tanımı ile çelişmektedir.

Temel eğitim ve bilirkişilik belgesi ÖHTK açısından kime verilecek? (Bilirkişilik temel eğitimi almış kişileri çalıştırma zorunluluğu var mı?)

ç)Mesleğini icra edebilmek için herhangi bir meslek kuruluşuna kayıtlı olmak zorunda olanlar için, meslek kuruluşuna üye olduğuna dair son BİR ay içinde alınmış Mesleki Uzmanlık Alanlarını ve Mesleki Ceza Durumunu Gösterir Sicil Durum Belgesi

d) Bilirkişilik yapacağı alanda ilgili Kurum, Kuruluş Veya Meslek Odası Tarafından Düzenlenen en az beş yıllık meslekî deneyime sahip olduğunu gösteren belge.

(3) "Kamu Kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olan Türk Mühendis ve Mimar Odalar birliğine bağlı meslek odaları bilirkişilik yapmak isteyen üyelerinin temel ve alt ihtisas branşlarını tespit eder.Tespit edilen meslek mensuplarının listesi,ilgili kanun ve yönetmeliklere göre değerlendirildikten sonra yine meslek odası tarafından bölgeler bazında ulusal yargı sistemine girişleri yapılır. Bu bilgi girişleri her ay güncelleştirilir."

Bilirkişilik siciline kayıt

MADDE 44- (1) Bölge kurulu sicile kayıt bakımından öncelikle başvuranın 39 uncu maddedeki koşulları taşıyıp taşımadığını değerlendirir. Kurul, bu koşulları taşıyanların arasından en liyakatli olanları seçer ve listeye kaydedilmesine karar verir. Kurul liyakati değerlendirirken, başvuranın meslekî tecrübesini, katıldığı meslek içi eğitimleri veya uzmanlığı gösteren belgeleri de dikkate alır.

(2) Bölge kurulu, bilirkişiliğe kabul ettiği kişilere üç yıl süreyle geçerli olmak üzere bilirkişilik yetki belgesi düzenler ve bilirkişilik siciline kaydedilmesine karar verir.

1) Yönetmelikteki liyakat değerlendirilmesi sübjektiftir. Başvuru koşullarını taşıyan tüm adaylar meslek odasından teyit alındıktan sonra listede yer almalı

1) Bölge kurulu sicile kayıt bakımından başvuranın 39 uncu maddedeki koşulları taşıyıp taşımadığını değerlendirir. Kurul, bu koşulları taşıyanların listeye kaydedilmesine karar vermeden önce meslek odasından görüş alır.

Yemin

MADDE 45- (1) Listeye ilk defa kabul edilenler ile listeden kendi isteğiyle çıkarılıp yeniden kabul edilenler, bölge kurulunca veya bulundukları yer ilk derece mahkemesi il adli yargı adalet komisyonunca daha önce belirlenen ve ilân edilen tarihlerde “Bilirkişilik görevimi adalete bağlı kalarak sadakat ve özenle, bilim ve fenne uygun olarak, tarafsız ve objektif bir biçimde yerine getireceğime, namusum, vicdanım, şerefim ve kutsal saydığım bütün inanç ve değerlerim üzerine yemin ederim.” sözlerini tekrarlayarak yemin ederler.

(2) Yemin, bölge kurulu başkanı veya bulunulan yer ilk derece mahkemesi il adli yargı adalet komisyonu başkanı veya görevlendirecekleri üyenin huzurunda yapılır.

(3) Yeminin icrasından önce yemin edecek bilirkişiye, hangi konuda yemin edeceği, yeminin anlam ve önemi anlatılır.

(4) Bilirkişi, yemin metnini yüksek sesle tekrar ederek veya okuyarak yeminini eda eder.

(5) Yemin eda edilirken hazır bulunan herkes ayağa kalkar.

(6) Bilirkişinin, haklı ve kabul edilebilir bir mazereti nedeniyle yemin için tayin edilen günde hazır bulunamaması halinde bölge kurulu başkanı tarafından tayin edilecek bir günde yemini yaptırılır.

(7) Listeye kayıtlı bilirkişilere, görevlendirildikleri her dava veya işte ayrıca yemin verdirilmez; sadece bilirkişilere önceden etmiş bulundukları yemine bağlı kalmak suretiyle oy ve görüş bildirmek zorunda oldukları hususu hatırlatılır.

(8) Listelerde yer almamış bilirkişiler, görevlendirildiklerinde kendilerini atamış olan merci huzurunda birinci fıkrada öngörülen biçimde yemin ederler. Yemin tutanağı bilirkişiye imzalatılarak dosyasına konulur.

Bilirkişilik sicili

MADDE 46- (1) Bilirkişilik sicili, Daire Başkanlığı nezdinde bilirkişilere sicil numarası verilmek suretiyle tutulan kayıttır.

(2) Bilirkişilik sicilinde aşağıdaki hususlar yer alır:

a) Bilirkişinin adı ve soyadı ile iletişim bilgileri.

b) Türkiye Cumhuriyeti kimlik veya yabancılar için yabancı kimlik veya pasaport numarası.

c) Yerleşim yeri.

ç) Mesleği.

d) Temel ve alt uzmanlık alanları.

e) Çalıştığı kurum veya kuruluşun adı.

f) Bilirkişilik yetki belgesi ve tarihi.

g) Bilirkişilik temel eğitimini tamamlama tarihi.

ğ) Hazırlanan rapor sayısı.

h) Daire Başkanlığı tarafından gerekli görülen diğer bilgiler.

(3) Bilirkişilik sicili, Daire Başkanlığı ve bölge kurulları ile hâkim ve Cumhuriyet savcılarının erişimine açıktır.

(b) bendinde yer verilen “yabancılar" ibaresi metinden çıkarılmalıdır. Yukarıda gerekçe sunulmuştu.

ğ) Hazırlanan rapor sayısı.( Hazırlanan raporların sayısı hangi süre dikkate alınarak belirtilecek? Ay? Yıl? vb)

Bilirkişi listesi

MADDE 47- (1) Bilirkişi listesi, bilirkişilik siciline kayıtlı kişilerin ad ve soyadları, temel ve alt uzmanlık alanları, meslekleri ve Daire Başkanlığınca belirlenecek diğer hususlar gösterilmek suretiyle bölge kurulları tarafından oluşturulan listedir.

(2) Bilirkişilik siciline kayıtlı bilirkişiler yemin etmek suretiyle listeye kaydedilir.

(3) Bilirkişi listesi aleni olup, herkesin erişimine açıktır.

Muafiyet listesi

MADDE 48- (1) Muafiyet listesi, Daire Başkanlığınca oluşturulan ve alanlarındaki uzmanlıkları ve bilimsel yeterlilikleri dikkate alınarak, bilirkişilik sicili ve listesine kaydolmaktan muaf tutulanların yer aldığı listedir.

(1) Muafiyet listesi, Yönetmelikte belirlenmesi gereklidir. Tebliğ konusu yapılamaz. Aksi takdirde tamamen Daire Başkanlığının yorumu ve kararı ile liyakat sahibi olmayanlar da muaf sayılabilirler. Bilirkişilik yapabilirler.

Bilirkişilik sicilinden ve bilirkişi listesinden çıkarılma

MADDE 49- (1) Bilirkişiler, aşağıdaki şartlardan birinin gerçekleşmesi hâlinde sicilden ve listeden çıkarılır:

a) Bilirkişiliğe kabul şartlarının kaybedilmesi veya sicile kabul tarihinde gerekli şartların bulunmadığının sonradan tespit edilmesi.

b) Kanuni bir sebep olmaksızın bilirkişilik yapmaktan kaçınılması veya raporun belirlenen süre içinde mazeretsiz olarak verilmemesi.

c) Bilirkişilik görevi ve bu görevin gerektirdiği etik ilkelerle bağdaşmayan, güven duygusunu sarsıcı tutum ve davranışlarda bulunulması.

ç) Temel ilkelere aykırı olarak bilirkişilik faaliyetinde bulunulması.

d) Bölge kurulu tarafından yapılacak performans değerlendirmeleri sonucunda yeterli bulunulmaması.

e) Bilirkişilik süresinin dolmasına rağmen süresi içerisinde yenileme talebinde bulunulmaması.

f) Bilirkişinin sicilden ve listeden çıkarılmayı talep etmesi.

d) Bölge kurulu tarafından yapılacak performans değerlendirmeleri hangi ölçüte/ölçütlere göre yapılacaktır? Performans değerlendirmesi nedir? Bu madde metinden çıkarılmalıdır.

(2) Birinci fıkranın (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen hâllerde ihlalin niteliğine göre sicilden ve listeden çıkarma yaptırımı yerine uyarma veya bir yıla kadar geçici süreyle listeden çıkarma yaptırımı uygulanabilir. (b) bendi dışında uyarma veya geçici olarak çıkarma yaptırımı uygulanamaz diye düşünülmektedir.

Bilirkişi görevinin ifasında performans ölçüt olamaz. Nitelikten daha çok niceliği çağrıştıran performans adalet kavramına yabancıdır.

Bilirkişi görevlendirilmesi ve sayısı

MADDE 51- (1) Tarafların talebi üzerine veya resen ilgili merci tarafından bilirkişi görevlendirilebilir.

(2) Bilirkişiler, bölge kurullarınca düzenlenen bilirkişi listelerinden seçilir. İşin mahiyetine göre birden fazla bilirkişi görevlendirilebilir.

(3) Adlî, idarî ve askerî yargıda görev alacak bilirkişiler, bölge adliye mahkemelerinin yargı çevreleri esas alınmak suretiyle bilirkişilik bölge kurulları tarafından hazırlanan listelerden görevlendirilir. Ancak kendi bölge listesinde ilgili uzmanlık alanında bilirkişi olmasına rağmen diğer bir bölgedeki bilirkişinin, görevlendirme yapılan yere daha yakın bir mesafede bulunması durumunda, bu listeden de görevlendirme yapılabilir.

(4) Fiziki olarak evrak gönderilmesi gerekmeyen veya mahallinde inceleme gerektirmeyen iş ve işlemler için kendi bölge listesinde ilgili uzmanlık alanında bilirkişi bulunmaması veya inceleme konusunun başka bir bölgede bulunması halinde, ilgili bölge kurulu listesinden UYAP vasıtasıyla elektronik ortamda bilirkişi görevlendirmesi yapılabilir.

(5) Bölge kurulunun hazırladığı listede bilgisine başvurulacak uzmanlık alanında bilirkişi bulunmaması hâlinde, diğer bölge kurullarının listelerinden, burada da bulunmaması halinde listelerin dışından bilirkişiliğe kabul şartlarını haiz kişiler arasından görevlendirme yapılabilir. Listelerin dışından görevlendirilen bilirkişiler, bölge kuruluna bildirilir. Liste dışından görevlendirilen bilirkişinin bilirkişilik yapma şartlarını taşımadığının bölge kurulu tarafından tespiti halinde durum görevlendirmeyi yapan mercie bildirilir.

(6) Yüksek mahkemelerin ilk derece mahkemesi olarak baktıkları dava ve işlerde, tüm bölge kurulları bilirkişilik listelerinde kayıtlı bilirkişiler arasından görevlendirme yapılabilir.

MADDE 51-5

Liste dışından görevlendirilecek bilirkişiler nasıl belirlenecektir. Burada bir netlik yoktur.

5)Bölge kurulunun hazırladığı listede bilgisine başvurulacak uzmanlık alanında bilirkişi bulunmaması hâlinde, Davanın konusuna göre belirlenecek kişinin bağlı bulunması gereken meslek odası varsa, mahkeme tarafından bu meslek odasından bilirkişi talep eder, yoksa diğer bölge kurullarının listelerinden, burada da bulunmaması halinde listelerin dışından bilirkişiliğe kabul şartlarını haiz kişiler arasından görevlendirme yapılabilir. Listelerin dışından görevlendirilen bilirkişiler, bölge kuruluna bildirilir. Liste dışından görevlendirilen bilirkişinin bilirkişilik yapma şartlarını taşımadığının bölge kurulu tarafından tespiti halinde durum görevlendirmeyi yapan mercie bildirilir.

Bilirkişinin yetkileri

MADDE 55- (1) Bilirkişi, yapacağı ön incelemede, incelemenin gerçekleştirebilmesi için bazı hususların önceden araştırılması ve tespiti ile kendisine teslim edilen dosya ve belgelere ilave olarak başka kayıt ve belgelerin görülmesine ihtiyaç duyması halinde bir hafta içinde görevlendirmeyi yapan merciden talepte bulunur.

(2) Bilirkişi, görev alanı veya sınırları hakkında tereddüde düşerse, bunun giderilmesini, görevlendirmeyi yapan merciden her zaman talep edebilir.

Bilirkişi raporu

MADDE 56- (1) Bilirkişi raporunda aşağıdaki hususlar yer alır:

a) Görevlendirmeyi yapan merci.

b) Dosya numarası.

c) Yargılamanın taraflarına ait bilgiler.

ç) Görevlendirme tarihi ve süresi.

d) İncelemenin konusu.

e) Kendisinden gözlemlenmesi ve incelenmesi istenen maddi unsurlar.

f) İnceleme yöntemi.

g) Bilimsel ve teknik dayanaklar.

ğ) Gerekçeli sonuç.

h) Raporun düzenlenme tarihi.

ı) Bilirkişi gerçek kişi ise adı ve soyadı, unvanı, sicil numarası ve imzası.

i) Bilirkişi tüzel kişi ise ticaret unvanı, kanuni temsilcisinin adı ve soyadı, tüzel kişi adına raporu tanzim eden gerçek kişilerin adı ve soyadı ile sicil numarası ve imzaları.

(3) Birden fazla bilirkişi görevlendirilen durumlarda, farklı görüşler varsa raporda ayrı ayrı açıklanır.

(4) Bilirkişi raporunda eksik veya anlaşılmaz hususlar görüldüğünde; görevlendirmeyi yapan merci tarafından belirlenen süre içinde bilirkişiden yazılı açıklama istenir. İhtiyaç duyulduğu takdirde, bilirkişinin oy ve görüşünü sözlü olarak açıklamasına karar verilirse, açıklamaları tutanağa geçirilir.

(5) Bilirkişi raporuna, incelemeye esas maddi unsurları belgeleyen ve sonuçların açıklanmasına yardımcı olan şema, harita, kroki, fotoğraf, tablo ile diğer kayıt ve belgeler de eklenir.

(6) Bilirkişi, raporunda ve sözlü açıklamaları sırasında hukuki değerlendirmede bulunamaz.

“i) Bilirkişi tüzel kişi ise ticaret unvanı, kanuni temsilcisinin adı ve soyadı, tüzel kişi adına raporu tanzim eden gerçek kişilerin adı ve soyadı ile sicil numarası ve imzaları.” Bu hüküm yönetmelikten çıkarılmalıdır.

Cezai ve hukuki sorumluluk, sicil ve listeden çıkarma gibi yaptırımlar uygulamada hep sorun doğuracaktır.

Bilirkişi gider ve ücreti

MADDE 58- (1) Bilirkişiye, tarife esas alınmak suretiyle görevlendirmeyi yapan merci tarafından incelemenin nitelik ve önemi, bilirkişinin sarf etmiş olduğu emek ve zaman göz önünde bulundurularak belirlenen ücret ödenir.

(2) Gündelik, yol gideri, konaklama ve diğer zorunlu giderler belgeleri karşılığında ayrıca ödenir.

(“tarife esas alınmak” ifadesi “Bilirkişilik Asgari Ücret Tarifesi” olarak yazılmalıdır.)

(1) Bilirkişiye, tarife esas alınmak suretiyle görevlendirmeyi yapan merci tarafından incelemenin nitelik ve önemi, bilirkişinin sarf etmiş olduğu emek ve zaman göz önünde bulundurularak belirlenen VE İLGİLİ KURUM, KURULUŞ VEYA MESLEK ODASININ BELİRLEDİĞİ ASGARİ ÜCRETTEN DÜŞÜK OLMAYAN ücret ödenir.

(1) Bilirkişiye, tarife esas alınmak suretiyle görevlendirmeyi yapan merci tarafından incelemenin nitelik ve önemi, bilirkişinin sarf etmiş olduğu emek ve zaman göz önünde bulundurularak ~~belirlenen~~ ilgili kurum, kuruluş veya meslek odasının belirlediği asgari ücretten düşük olmayan ücret ödenir.

Bilirkişinin cezai ve hukuki sorumluluğu

MADDE 59- (1) Bilirkişi, Türk Ceza Kanunu anlamında kamu görevlisidir.

(2) Bilirkişinin kasten veya ağır ihmal suretiyle düzenlemiş olduğu gerçeğe aykırı raporun, hükme esas alınması sebebiyle zarar görmüş olanlar, bu zararın tazmini için Devlete karşı tazminat davası açabilirler.

(3) Devlet, ödediği tazminat için sorumlu bilirkişiye rücu eder.

(“Bilirkişinin kasten veya ağır ihmal suretiyle düzenlemiş olduğu gerçeğe aykırı raporun, hükme esas alınması” nedeniyle doğacak olumsuzluklarla ilgili Bilirkişiye rücu edilmesi de Bilirkişilerin görevinde dürüstlük ve bilimsellikten ayrılmamasını sağlayabileceğini düşünülmektedir.)

Burada tüzel kişi yine sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bilirkişinin tüzel kişi olamayacağına ilşkin yanıt olsa gerek.

YEDİNCİ BÖLÜM

Denetim

Denetim ve inceleme

MADDE 60- (1) Bilirkişiler, görevleriyle ilgili tutum ve davranışlarının veya hazırladıkları raporların mevzuata uygunluğu bakımından bölge kurulları tarafından resen veya başvuru üzerine denetlenir.

(2) Görevlendirmeyi yapan merci, görevlendirdiği bilirkişinin göreviyle ilgili tutum ve davranışlarının veya hazırladığı raporun mevzuata uygun olmadığına ilişkin kanaat edinmesi durumunda, varsa dayanak bilgi ve belgeleri de ekleyerek, bu hususu bölge kuruluna bildirir.

(3) Bilirkişi raporlarının özel veya teknik bilgi yönünden içeriğine ilişkin bölge kurullarına başvuru yapılamaz.

(3) Bilirkişi raporlarının özel veya teknik bilgi yönünden içeriğine ilişkin bölge kurullarına başvuru yapılamaz. Özel veya teknik bilgi yönünden Bilirkişi Raporunun içeriğine ilişkin yorum yapacak ve karar verecek merci raporu düzenleyen bilirkişinin üyesi olduğu Meslek Odası olmalıdır.

Meslek Odalarının, meslek mensubu tarafından düzenlenen Bilirkişi Raporları hakkında yapılan şikayetleri disiplin soruşturması açarak incelemesi görevi gereğidir. Danıştay’ın bu yönde vermiş olduğu kararlar, aynı zamanda bilirkişi olarak üstlenilen görevin ifasının mesleğin icrası olarak kabulüdür.

Danıştay 8. Daire tarafından verilen 2004/3785 Esas, 2005/2009 Karar ve 2005/5211 Esas, 2006/352 sayılı kararlarda bilirkişi raporlarının disiplin kovuşturması konusu yapılacağına karar vermiştir. Danıştay 8. Dairesi’nin, “..kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının örgütlenme amacının, meslek mensuplarının ve bu mesleki faaliyetten yararlananların karşılıklı hak ve menfaatlerini koruyarak belli bir meslek disiplini sağlamaya yönelik olduğu belirlenmiş, bu amaç doğrultusunda meslek mensubu kimliğiyle disipline aykırı harekette bulunanlar meslek kuruluşunun denetimine tabi kılınmıştır…..

Davacının şikayet konusunun meslek mensubunun bilirkişi olarak hazırladığı rapor dolayısıyla görevini gereği gibi yapmamasından kaynaklanıyor olması nedeniyle bu hususun, Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasası uyarınca ilgili mahkeme nezdinde değerlendirileceği yolundaki yaklaşım da kabul edilebilir değildir. Şöyle ki, yukarıda da açıklandığı üzere meslek mensupları; disiplin hukuk kuralları kapsamında meslek kuruluşlarının denetimine tabi kılınmıştır. Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasası uyarınca değerlendirmeye tabi tutulacakları ise disiplin kuralları ile bir bağlantısı olmadığı açıktır.” biçimindeki kararı, meslek odalarının asıl işlevine işaret etmesi ve bilirkişilik kurumunun disipline olmasına hizmet etmesi açısından olumlu bir karardır

Denetimin kapsamı

MADDE 61- (1) Bölge kurulları, bilirkişi raporlarının kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgelerde gösterilen usul ve esaslara uygun hazırlanıp hazırlanmadığı ile Daire Başkanlığı tarafından belirlenen rehber ilkelerle bağdaşıp bağdaşmadığı hususlarını denetler.

(2) Bölge kurulları, bilirkişi raporlarını özel veya teknik bilgi yönünden denetleyemez.

(3) Bilirkişi raporlarına ilişkin yargı mercileri tarafından yapılacak denetimler bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.

İncelemenin usul ve esasları

MADDE 62- (1) Bölge kurulu başkanı, bilirkişilik temel ilkeleri ile etik ilkeleri ihlal ettiği iddia edilen bilirkişiler hakkında başvuru üzerine veya resen gerekli inceleme ve araştırmayı bizzat yapabileceği gibi bölge kurulu üyelerinden biri vasıtasıyla da yapabilir. Başkan veya görevlendirilen üye, delilleri toplar, gerekli gördüğü kimselerin beyanlarını alır; bizzat veya istinabe suretiyle inceleme sonucunda hazırladığı raporu bölge kuruluna sunar.

(2) Bilirkişi hakkındaki inceleme, ivedilikle ve her halde başvuru veya resen incelemeye başlama tarihinden itibaren en geç altı ay içinde sonuçlandırılır.

(3) İnceleme sırasında yargı mercilerinden, kamu kurum ve kuruluşlarından, meslek odalarından, özel hukuk tüzel kişilerinden ve gerçek kişilerden inceleme konusuyla ilgili bilgi ve belge talep edebilir. İlgililerce bu talebin yerine getirilmesi zorunludur.

(1) Bölge kurulu başkanı, bilirkişilik temel ilkeleri ile etik ilkeleri ihlal ettiği iddia edilen bilirkişiler hakkında başvuru üzerine veya resen gerekli inceleme ve araştırmayı bizzat yapabileceği gibi bölge kurulu üyelerinden biri vasıtasıyla da yapabilir. Başkan veya görevlendirilen üye, delilleri toplar, gerekli gördüğü kimselerin beyanlarını alır; bizzat veya istinabe suretiyle inceleme sonucunda hazırladığı raporu bölge kuruluna sunar. Hakkında işlem yapılan bilirkişilerle ilgili soruşturma ve kovuşturma işlemleri bilirkişinin üyesi olduğu Meslek Odası tarafından yapılmalı ve sonuç Bölge Kurulu’na rapor edilmelidir.

Denetim ve inceleme sonucu verilecek kararlar

MADDE 63- (1) Bilirkişi raporlarının özel veya teknik bilgi yönünden içeriğine ilişkin bölge kurullarına yapılan başvurular incelenmeksizin reddedilir.

(2) Bilirkişiler hakkında yapılan denetim sonucunda 49 uncu maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen şartlardan birinin gerçekleşmesi hâlinde sicilden ve listeden çıkarma kararı verilir.

(3) Bilirkişiler hakkında yapılan denetim sonucunda 49 uncu maddenin birinci fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen hâllerde ihlalin niteliğine göre sicilden ve listeden çıkarma yaptırımı yerine uyarma veya bir yıla kadar geçici süreyle listeden çıkarma yaptırımı uygulanabilir.

(4) Bilirkişilik sicili ve listesinde kayıtlı olmayıp da 51 inci maddenin beşinci fıkrası uyarınca görevlendirilenler ile listeye kaydolmaktan muaf tutulanlar, temel ilkeler ile etik ilkelere aykırı olarak bilirkişilik faaliyetinde bulunduklarının tespit edilmesi hâlinde, bölge kurulu tarafından resen veya başvuru üzerine denetim ve incelemeye tabi tutularak, bölge kurulu kararı ile bilirkişilik yapmaktan yasaklanabilir. Bu karar, ilan edilmek üzere Daire Başkanlığına bildirilir.

(5) Denetim raporu bölge kurulu denetim ve performans kaydına işlenir, bir sureti de Daire Başkanlığına sunulur.

(6) Bölge kurulu kararları, ilgilisine bir hafta içinde tebliğe çıkarılır.

(7) Bölge kurulu, yaptığı denetim ve inceleme sonucunda bilirkişi hakkında bu maddenin 2, 3 ve 4 üncü fıkraları uyarınca verdiği kararları, bilirkişinin görev yaptığı kamu kurum ve kuruluşlarına, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ve ilgili diğer yerlere yazıyla bildirir.

(5) Denetim raporu bölge kurulu denetim ve performans kaydına işlenir, bir sureti de Daire Başkanlığına sunulur. Hakkında işlem yapılan Bilirkişi hakkında üyesi bulunduğu Meslek Odası’na bilgi verilmelidir.

Bilirkişi sicil kaydı

MADDE 72- (1) Bölge kurulunca sicile kaydedilmesine karar verilen bilirkişiler hakkında tutulan kayıttır.

(2) Bilirkişi sicili bölge kurulları aracılığıyla Daire Başkanlığında tek bir sicil numarası verilmek suretiyle merkezi kayıt şeklinde tutulur.

(3) Bu kayıtta aşağıdaki hususlar yer alır:

a) Sicil numarası.

b) Bilirkişi gerçek kişi ise adı ve soyadı, fotoğrafı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik veya yabancı ise pasaport ya da yabancı kimlik numarası, yerleşim yeri, iletişim bilgileri, mesleği, temel ve alt uzmanlık alanı, çalıştığı kurum veya kuruluşun adı.

c) Bilirkişi tüzel kişi ise ticaret unvanı, MERSİS numarası, merkezi, iletişim bilgileri, temel ve alt uzmanlık alanı; tüzel kişi bünyesinde çalışan bilirkişinin adı ve soyadı, fotoğrafı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik veya yabancı ise pasaport ya da yabancı kimlik numarası, yerleşim yeri, iletişim bilgileri, mesleği, temel ve alt uzmanlık alanı.

ç) Bilirkişilik temel eğitim tarihi.

d) Uzmanlığı gösteren belgelerin verildiği yer, tarih ve sayısı.

e) Mesleki tecrübe bilgileri.

f) Meslek içi eğitim bilgileri.

g) Öğrenim bilgileri.

ğ) Adlî sicil ve arşiv kaydı.

h) Kayıtlı bulunduğu bölge kurulu.

ı) Yemin tarihi.

i) Meslekten geçici veya sürekli yasaklılık bilgileri.

j) Uyarma, bilirkişilik listesinden geçici veya sürekli çıkarılmaya ilişkin yaptırım bilgileri.

k) Hazırlanan rapor sayısı.

l) Hükme esas alınan rapor sayısı.

m) Bilirkişinin cevaplaması gereken soruları eksik bırakması ve hatalı cevaplaması nedeniyle alınan ek rapor sayısı.

n) Denetim ve performans bilgileri.

o) Banka hesap numarası.

(4) Bu kayıtta yer alan bilgilerden rapora ilişkin hususlar görevlendirmeyi yapan merci tarafından, diğer bilgiler bölge kurulu yazı işleri müdürü ve görevli personel tarafından girilir.

(5) Sicil bilgilerine Daire Başkanlığı, bölge kurulları ile hâkim ve Cumhuriyet savcıları erişebilir.

Yabancılar konusu burada da geçerli olup madde metninden çıkarılmalıdır

Keza tüzelkişi de madde metninden çıkarılmalıdır.

Bu madde bilirkişiliği uzmanlık alanından hareketle yargıya yardımcı olan kişi kapsamından ticari faaliyet kapsamına alacak ve oluşturulan raporlarda ticari kaygı oluşturacaktır. Bu nedenle tümüyle çıkartılmalıdır.

Denetim ve performans kaydı

MADDE 74- (1) Bilirkişiler hakkında bölge kurulu tarafından yapılacak denetim ve performans değerlendirmeleri ile sonuçlarının tutulduğu kayıttır.

(2) Bu kayıtta aşağıdaki hususlar yer alır:

a) Bilirkişiye dosyanın tevdi tarihi.

b) Rapor için verilen süre.

c) Rapor teslim tarihi.

ç) Dosyanın bilirkişide kaldığı süre.

d) Hukuki konularda görüş beyan etme.

e) Raporu bizzat hazırlama.

f) Rapor yazım tekniğine uyma.

g) Raporun hükme esas alınması.

ğ) Etik ilkelere uyma.

h) Bilirkişi kusurundan kaynaklı ek rapor.

ı) Yeni bilirkişi raporu.

i) Bilirkişilik temel ve alt uzmanlık alanı dışında rapor tanzim etme.

j) Bilirkişilik yapmaktan kaçınma.

k) Raporu belirlenen süre içinde mazeretsiz olarak vermeme.

l) Denetim ve performans sonucu.

m) Düşünceler.

(3) Bu kayıtta yer alan bilgilerden rapora ilişkin hususlar görevlendirmeyi yapan merci tarafından, diğer bilgiler bölge kurulu yazı işleri müdürü ve görevli personel tarafından girilir.

(4) Denetim ve performansın değerlendirilmesine ilişkin bilgilere Daire Başkanlığı, bölge kurulları ile hâkim ve Cumhuriyet savcıları erişebilir.

(4) Denetim ve performansın değerlendirilmesine ilişkin bilgilere Daire Başkanlığı, bölge kurulları ile hâkim ve Cumhuriyet savcıları erişebilir. Hakkında işlem yapılan Bilirkişi hakkında üyesi bulunduğu Meslek Odası’na bilgi verilmelidir.

UYAP'aentegre bilişim sistemleri ve yazılımlar

MADDE 88- (1) UYAP'aentegre bilişim sistemleri ve yazılımlar vasıtasıyla ulaşılabilen bilgiler veya çözülebilen sorunlar için bilirkişiye başvurulamaz.

(2) Bilişim sistemleri ve yazılımlar Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılarak hazırlanır ve yetkili mercilerin kullanımına sunulur.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelikler

MADDE 91- (1) 8/4/2012 tarihli ve 28258 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bölge Adliye Mahkemesi Adli Yargı Adalet Komisyonlarınca Bilirkişi Listelerinin Düzenlenmesi Hakkında Yönetmelik ile 1/6/2005 tarihli ve 25832 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ceza Muhakemesi Kanununa Göre İl Adli Yargı Adalet Komisyonlarınca Bilirkişi Listelerinin Düzenlenmesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 92- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 93- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.

ETKİNLİKLER

Pts	Sal	Çar	Per	Cum	Cts	Paz
1	2	3	4	5 TMMOB YÖNETİM KURULU TOPLANTISI 05.04.2024 - 16:00 05.04.2024 - 16:00	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15 76. Türkiye Jeoloji Kurultayı 15.04.2024 - 10:00 19.04.2024 - 17:00	16 76. Türkiye Jeoloji Kurultayı 15.04.2024 - 10:00 19.04.2024 - 17:00	17 76. Türkiye Jeoloji Kurultayı 15.04.2024 - 10:00 19.04.2024 - 17:00	18 76. Türkiye Jeoloji Kurultayı 15.04.2024 - 10:00 19.04.2024 - 17:00	19 76. Türkiye Jeoloji Kurultayı 15.04.2024 - 10:00 19.04.2024 - 17:00 TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 19.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 18:00 TMMOB Mimarlar Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 19.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 18:00 TMMOB YÖNETİM KURULU TOPLANTISI 19.04.2024 - 16:00 19.04.2024 - 16:00	20 TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 19.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 18:00 TMMOB Mimarlar Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 19.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 18:00 TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 20.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 17:00 TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 20.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 17:00 TMMOB Makina Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 20.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 17:00 TMMOB Tekstil Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 20.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 17:00	21 TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 19.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 18:00 TMMOB Mimarlar Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 19.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 18:00 TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 20.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 17:00 TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 20.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 17:00 TMMOB Makina Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 20.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 17:00 TMMOB Tekstil Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 20.04.2024 - 10:00 21.04.2024 - 17:00
22	23	24	25 TMMOB Coğrafi Bilgi Sistemleri Çalışma Grubu Toplantısı 25.04.2024 - 20:00 25.04.2024 - 20:00	26 TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 26.04.2024 - 09:30 28.04.2024 - 17:00	27 TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 26.04.2024 - 09:30 28.04.2024 - 17:00 TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 27.04.2024 - 10:00 28.04.2024 - 17:00 TMMOB İçmimarlar Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 27.04.2024 - 10:00 28.04.2024 - 17:00	28 TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 26.04.2024 - 09:30 28.04.2024 - 17:00 TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 27.04.2024 - 10:00 28.04.2024 - 17:00 TMMOB İçmimarlar Mühendisleri Odası Çoğunluksuz Genel Kurulu 27.04.2024 - 10:00 28.04.2024 - 17:00
29	30