CARGİLL ORHANGAZİ MISIR İŞLEME TESİSİ İLE İLGİLİ YAYIMLANAN BAKANLAR KURULU KARARININ İPTALİ İÇİN YARGIYA BAŞVURUYORUZ

18.07.2005

TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı, Cargill Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye ait mısır işleme tesislerinin bulunduğu alanın Özel Endüstri Bölgesi ilan edilmesine yönelik Bakanlar Kurulu Kararı hakkında 18 Temmuz 2005 tarihinde basın açıklaması yaptı.

05.07.2005 tarih ve 25866 sayılı Resmi Gazete‘de, Bursa İli, Orhangazi İlçesi, Gemiç Köyü, Karapınar Mevkiinde 1634-36-1311-1312-1313-1317 nolu parsellerde yer alan Cargill Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş.‘ye ait mısır işleme tesislerinin bulunduğu 212.240 m2 büyüklüğündeki alanın Özel Endüstri Bölgesi ilan edilmesine yönelik 2005/8944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı yayımlandı.

TMMOB, Yönetim Kurulu‘nun 10 Temmuz 2005 tarihli 18 oturumunda, Cargill Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş.‘ye ait mısır işleme tesislerinin bulunduğu alanın Özel Endüstri Bölgesi ilan edilmesine yönelik 2005/8944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının iptal edilmesi için dava açılmasına karar verdi.

Neden?

Bakanlar Kurulu Kararı ile; "Cargill‘in imar ve ruhsat sorunlarını özel endüstri bölgesi kapsamına alınmakla, daha önceden Cargill‘e sağlanmış izin, onay ve ruhsatlarla ilgili aleyhte açılmış hukuki davalarda elde edilen sonuçların işleme konulma olanağını" ortadan kaldırma sağlanmış olacaktır.

Aslında 03.07.2005 tarihinde, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Yasası, TBMM‘de kabul edilmişti. Bu yasanın Geçici 1 inci Maddesine göre, 11.10.2004 tarihinden önce gerekli izinler alınmadan tarım dışı amaçlı kullanıma açılmış arazilerin istenilen amaçla kullanımı için, başvuru halinde her metre karesi için Beş Yeni Türk Lirası ödenmesi koşuluyla izin verilmektedir. Anlaşılır halde söylemek gerekirse, Toprak Koruma ve Arazi Kullanma Yasası ile; tarım arazisine kurulu tesislere para cezası karşılığı af getirilmiştir.

Bakanlar Kurulu Kararı, aynı zamanda, yanlışlarını daha önceki basın duyurularımızda ortaya koyduğumuz Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Yasası‘nın veto edilmesi ya da Anayasa Mahkemesince iptal edilmesi nedeniyle yürürlüğe girememesi olasılığına karşı bir ek önlem olarak gündeme getirilmektedir.

Cargill lehine sorunların çözümü için, IMF‘den ABD Başkanı‘na kadar herkesin devreye girdiği süreçte, gündemdeki sorunlar ve aşılma yolları(!) şunlardır:

  • Cargill‘in Orhangazi‘deki fabrikasını I. sınıf tarım arazisine kurması nedeniyle firma aleyhine davalar açılmış ve firma bu davalar nedeniyle üretim yapamaz hale gelmiştir. İdarenin Cargill lehine kararlar alması yetmemektedir. Tesisin kurulduğu arazi birinci sınıf tarım arazisi statüsünden çıkarılarak sanayi bölgesi ilan edilmeli ve böylece açılan davaların düşmesi sağlanmalıdır.
  • Mısırdan "fruktoz-mısır şurubu" diye adlandırılan şeker üretilirken, Şeker Yasası sınırları içerisinde de olsa pancar üreticisinin korunmasına yönelik olarak gündeme getirilen mısır şekeri üretimi kotası kaldırılmalı ve tesisin tam kapasite ile çalışmasının önü açılmalıdır.

    Son düzenlemeleri yaşama geçiren 59. Hükümet yanında, 55. ve 57. Hükümetlerin de Cargill‘e özel benzer yasal düzenlemeleri yapması ve yürütme yetkisini firma lehine kullanmaları, bu süreçte hukukun üstünlüğü ilkesi çiğnenerek verilen yargı kararlarının ısrarla uygulanmaması, yapılan son düzenlemeler, "Cargill Dosyası"nın yeniden açılmasını zorunlu kılmaktadır.

    Kamu yararını ve toplumsal çıkarı koruma mücadelesini ödünsüz sürdüren ve sürdürecek olan TMMOB; kamuoyunu doğru bilgilendirmek üzere, bilime, hukuka ve etiğe aykırı bu süreci deşifre etmeyi zorunlu görmektedir.

    Çünkü; yaşanan süreç;

    Hukukun üstünlüğü ilkesinin çiğnendiği bir süreçtir. Belli kesimlerin çıkarları için düzenlemelerin yapıldığı bir süreçtir. Küresel sermayenin doğal kaynaklarımız üzerindeki olumsuz etkilerinin açıkça görüldüğü bir süreçtir. IMF‘nin, ABD Başkanı‘nın gündeme karıştığı bir süreçtir. Tam bağımsızlık ilkesine aykırı bir süreçtir. Doğal kaynakları hoyratça kullanan şirketlerin kurduğu çevre odaklı sivil toplum kuruluşlarının niyetlerini ortaya koyan bir süreçtir. Yanlış bir süreçtir. Durdurulması gereken bir süreçtir. Kamuoyunun etkin demokratik mücadelesi ile durdurulabilecek bir süreçtir.

    TMMOB, konuyu ayrıntısıyla değerlendirdiği, "Cargill Orhangazi Mısır İşleme Tesisi ve Gerçekler" adlı Raporunu Bakanlar Kurulu Kararının iptali için açacağı davada yargıya iletecektir.

    TMMOB,

  • Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu‘nun Cumhurbaşkanı tarafından iade edilmesini beklemektedir.
  • Siyasi iktidarın yanlışta ısrarının sürmesi durumunda ana muhalefet partisinden yasanın iptali amacıyla Anayasa Mahkemesi‘ne gitmesini istemektedir.
  • 2005/8944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı‘nın iptali ve yürütmenin durdurulması amacıyla işlemi yargıya taşıyacaktır.
  • 2005/8944 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı gereği ilgili Bakanlıklarca 15 gün içerisinde verilecek izinlerde duyarlı davranılmasını istemekte, nitelikli tarım alanlarını tarım dışına çıkaran bilime aykırı teknik raporlar düzenlenmemesini, şehircilik ilkelerine aykırı plan değişiklikleri yapılmamasını beklemektedir.
  • Kendini hukukun üstünde görenlere karşı hukukun üstünlüğü ilkesi yaşama geçirilmesini ve bu bağlamda Cargill Orhangazi Mısır İşleme Tesisi‘nin yer seçimi ölçütlerine uygun başka yere taşınmasını istemektedir.
  • Toplumun duyarlı kesimlerini bu mücadeleyi birlikte vermeye çağırmaktadır.
  • Bu haklı mücadelenin kazanılacağına inanmaktadır.

    Mehmet SOĞANCI
    TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı