EMO'DAN 9 SANTRAL SATIŞINA KARŞI DAVA

Elektrik Mühendisleri Odası, 9 üretim santralının satışına ilişkin Özelleştirme İdaresi tarafından 11 Ekim 2007 tarihinde yayımlanan ilanla çıkılan ihaleye karşı dava açtı. Dava dilekçesinde 9 santralın tek bir şirket altında birleştirilerek satılmak istenmesinin, ilgili Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) kararlarına, Özelleştirme Yasası‘na, Elektrik Piyasası Kanunu‘nun amacına aykırı olduğu gibi kamu yararına da uygun olmadığı ortaya konuldu. EMO tarafından 10 Aralık 2007 tarihinde Danıştay‘a yapılan başvuruda, Ankara Doğal Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş‘ye ait santralların özelleştirilmesine yönelik ihale ilanı ve ilanın dayanağını oluşturan ÖYK kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istendi.

Dava dilekçesinde, ÖYK‘nın 27 Aralık 2006 tarihli kararıyla, hem 6 yeni santralın (Tercan, Kuzgun, Mercan, İkizdere, Çıldır hidroelektrik santralları ile Engil Gaz Türbünleri Santralı) özelleştirme kapsam ve programına alındığı, hem de 30 Mayıs 2003 tarihli ÖYK kararıyla kapsama alınıp özelleştirmeye hazırlık işlemine tabi tutulmasına karar verilen 3 santralın (Beyköy ve Ataköy hidroelektrik santralları ile Denizli Jeotermal Santralı) da özelleştirme programına alındığı anımsatıldı.

Dilekçede yer alan iptal ve yürütmeyi durdurma isteminin gerekçeleri özetle şöyle:

- Özelleştirme programına alınan santrallardan 6 tanesi herhangi bir özelleştirmeye hazırlık işlemine tabi tutulmaksızın Ankara Doğal Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş unvanıyla kurulan şirket çatısı altında birleştirilmiştir. Santrallara ilişkin iki ÖYK kararı, santralların birleştirilerek tek bir gruba satılmasını içermemektedir. Nitekim ÖYK böyle bir karar vermiş olsaydı, santralların tümünü daha baştan özelleştirme kapsamına alarak, hazırlık işlemine tabi tutardı.

- 9 santral için tek teklif verilmek suretiyle ihale yapılması ÖYK kararına aykırı olduğu gibi 4046 sayılı Yasa‘ya da aykırıdır. 4046 sayılı Yasa‘nın "Özelleştirme uygulamalarına ilişkin hükümler" başlıklı 17. maddesinde bulunan kapsama alınma ve hazırlık işlemine tutulma prosedürüne uygun davranılmadığı gibi, "Özelleştirme yöntemleri, değer tespiti, ihale yöntemleri" başlıklı 18. maddede belirtilen değer tespitine ve ihale usullerine aykırılık bulunmaktadır. Yasa‘nın 18. maddesinde sayılan farklı ihale usullerinin (satış ve işletme hakkı devri) aynı ihalede ve tek bir teklif içerisinde değerlendirilmesi Yasa‘ya aykırıdır.

- İsteklilerin her bir santral için ayrı teklif vermesinin önüne geçilmiştir. Santralların tek bir alıcıya satılmak istenmesi, ihaleye katılımın, özellikle yerli katılımcıların sayısını azaltacağı gibi, santralların değerini de düşüreceğinden, izlenen yöntem kamu yararına uygun değildir.

- Her biri ülkenin başka bir bölgesinde bulunan santralların birleştirilmesini gerektiren maddi bir neden bulunmamaktadır. Santralların üretim yöntemleri, işletme maliyetleri tamamen farklılık arz etmektedir. Nitekim santrallerin özelleştirilme yöntemleri dahi farklıdır. Engil Gaz Türbünleri satış yöntemiyle, diğerleri ise işletme hakkı devir yöntemiyle özelleştirilecektir. İki farklı ihale ve özelleştirme yöntemi, tek bir ihalede kullanılmaktadır ve ayrı ayrı teklif verilmek suretiyle santrallerin gerçek değerinin bulunması, dolayısıyla en uygun koşullarda özelleştirilmesinin önüne geçilmiştir.

- Engil Gaz hariç tutulduğunda 8 santralın ortalama işletme maliyetinin 2 sentin altında kalmaktadır. Yani bu santrallar EÜAŞ ortalama maliyetlerini aşağıya çeken işletme maliyetlerine sahiptir. Özelleştirme sonrasında ise piyasada oluşacak fiyat ortalama fiyat üzerinden değil, en pahalı birim enerji fiyatı tarafından belirlenecektir. Nitekim, özel sektör şirketleri tarafından üretilen elektrik enerjisi fiyatları 9-10 sentin üzerinde seyretmektedir. Özelleştirmeyle birlikte elektrik enerjisi fiyatlarında fahiş artışlara neden olunacağından ihale işlemi, kamu yararına ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu‘nun amaç maddesine de aykırılık oluşturmaktadır.

ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI
14.12.2007