HKMO: "TAPU KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN YÜRÜRLÜĞE GİRDİ"

Anayasa Mahkemesi, 29.12.2005 tarihli 5444 sayılı kanun ile Tapu Kanununun değiştirilen 35 inci maddesinin; "... Yabancı gerçek kişilerin edinebilecekleri taşınmaz yüz ölçümü miktarını iki buçuk hektardan otuz hektara kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir" ve "..yabancı uyruklu gerçek kişilerin il bazında edinebilecekleri taşınmazların, illere ve il yüz ölçümüne göre binde beşi geçmemek üzere oranını belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir..." hükümlerinin iptaline karar vermiş, iptal kararı 16.01.2008 tarihinde Resmi Gazete‘de yayınlanarak yürürlüğe girmişti.

Yabancılara taşınmaz satışı konusunda Anayasa Mahkemesi‘nin iptal kararı dikkate alınarak hazırlandığı iddia edilen yasada yabancılara satılacak toplam arazi miktarı "her ilde imarlı alanın %10‘u" olarak belirtilmektedir. Kabul edilen yasaya göre yabancıların Türkiye‘de sahip oldukları tüzel kişiliğe sahip şirketler "faaliyet konularını yürütmek üzere" taşınmaz edinebilmekte ve başka bir yabancı şirkete tüm haklarını devredebilmektedir. Diğer bir yandan, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu‘nun Anayasa Mahkemesi tarafından 05.06.2008 tarihinde iptal edilen "Yabancı yatırımcıların Türkiye‘de kurdukları veya iştirak ettikleri tüzel kişiliğe sahip şirketlerin, Türk vatandaşlarının edinimine açık olan bölgelerde taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı aynî hak edinmeleri serbesttir." hükmü, 5782 sayılı kanunla yeniden düzenlenen Tapu Kanunu‘nun 36. maddesi olarak karşımıza çıkmıştır. Türkiye‘de yabancı uyruklu uluslararası sermayeli 18.308 adet şirketin ne kadar toprak satın aldığı bilinmemektedir. Şimdi de Karşılıklılık ilkesini gözardı eden, Tapu Kanunu‘na 36.madde olarak sızdırılan Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu‘nun Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen madde hükmü; taşınmazları yabancı sermayenin hedefine hukuki olarak da açık hale getirmiştir.

Yasanın kabul edilen hali Anayasa Mahkemesi‘nin iptal kararını dikkate alır nitelikte görünmektedir. Ancak Tapu Kanunu‘nun yanı sıra gündeme gelen birçok yasa değişikliği getirilen kısıtlamaları ve Anayasa Mahkemesi kararlarının özünü by-pass etmektedir. 2003 yılından itibaren Köy Kanunu, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu, Turizmi Teşvik Kanunu ve Endüstri Bölgeleri Kanunu, Özelleştirme Kanunu gibi bir çok yasanın temelini oluşturan Tapu Kanunu, 1980‘den beri 5 inci kez değiştirilmiştir. 88 ülkeyle hukuken sahip olduğumuz Karşılıklılık ilkesi bu yasalarla neo-liberal iktisat politikalarına kurban edilmektedir. Oysa bu ilkenin hukuken olduğu kadar fiilen uygulanabilir olması ülke özgürlüğü ve bağımsızlığı açısından hayati önem taşımaktadır.

Tapu Kanunu‘nda yapılan son değişikliğin olumsuz yanlarından biri de imar planları üzerinde yabancı sermayenin baskısını daha da arttıracak olmasıdır. Bu yasayla yabancılara toprak satışında yerleşim alanları dışında yeni imar planları hızlıca yapılabilecek, imar planlarının oluşturulmasında kamu ve toplum yararı değil, "kâr" asıl belirleyici olacaktır.

Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası olarak Tapu Kanunu‘nda olduğu gibi bu alandaki diğer gelişmeleri ve yasal düzenlemeleri izliyor ve gelişmeler hakkında üyelerimizi ve kamuoyunu bilgilendiriyoruz. Bu süreç sermayenin serbest dolaşımının önündeki tüm engellerin kaldırılmasını hedeflemekle birlikte, toprağı, suyu, ormanı bir rant aracı olarak görmektedir. Bunun yanında Türkiye‘yi jeo-politik konumundan ötürü Orta doğu, Kafkas- Hazar Bölgesindeki petrol ve doğal gaz kaynaklarının Avrupa ve Dünyaya açılımındaki enerji koridoru olarak gören yeni ekonomi politikalarının bu sürecin taşıyıcısı olduğu bilinciyle hareket ediyor ve yabancılara toprak satışında ilişkin yasal düzenlemelere bu bilinçle yaklaşmak gerektiğini düşünüyoruz.

Bir bütünün parçası olan yapısal değişikliklere bir bütün olarak karşı durmak gerekmektedir. Bundan sonraki süreçte de, kamu ve toplum yararını temel alan, bilimsel ve teknik çalışmalar ışığında hazırlanan görüş ve raporlarımızla gelişmelerin takipçisi olacağız.

Üyelerimize ve kamuoyuna duyurulur

TMMOB
HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI