
MİMARLAR ODASI: SAĞLIKLI VE GÜVENLİ BİR ÇEVREDE BARIŞ İÇİNDE YAŞAM HAKKI SAĞLANMALIDIR
TMMOB Mimarlar Odası, 1 Eylül dünya Barış Günü dolayısıyla 1 Eylül 2025 tarihinde bir basın açıklaması yaptı.
Milyonlarca insanın ölümüne ve sakat kalmasına, kentlerin ve yaşam çevrelerinin yerle bir olmasına neden olan savaşlar karşısında; barışın sağlanması için verilen mücadelenin anısına her yıl 1 Eylül Dünya Barış Günü olarak kutlanmaktadır.
Tüm dünyayı etkileyen; insanlığın ve toplumların maddi manevi varlıklarının, kültürlerinin tümünün sonu olabilecek çatışma ve savaşları önlemek ve bu değerleri korumak üzere, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ile temel hak ve özgürlükler güvence altına alınmıştır. Devletler barış hakkını korumak ve bu hakkın uygulanmasını sağlamakla yükümlü kılınmıştır. Buna göre; bütün insanlar özgürdür, saygınlık ve haklar bakımından eşittir. Barış içinde yaşam, hürriyet ve güvenlik her bireyin hakkıdır.
Ancak günümüzde tüm dünyada milyonlarca insanın ölümüne, yaralanmasına ve sakat kalmasına, göç etmesine neden olan şiddet ve savaş politikaları yükselmekte; pek çok ülkede bölgesel ve küresel ölçekte katliamlar artmakta, kültürel yıkım yaşanmakta, insanlığın ortak değerleri olan kentler, kültürel ve doğal miras geri dönülemez biçimde zarar görmektedir.
Ülkemizin de içinde bulunduğu bölge coğrafyası ve Orta Doğu, küresel güçlerin rekabet alanına dönüşmüştür. Terör, çatışma, işgal ve savaşlar kentlerin yıkılmasına, binlerce insanın hayatını kaybetmesine ve yaşam çevrelerini terk ederek göç etmesine sebep olmaktadır.
Yaşamın her alanında baskıcı ve otoriter uygulamalar yoluyla temel insan hak ve özgürlüklerinin kısıtlandığı ülkemizde; uygarlaşma karşıtı uygulamalara karşı mücadele eden meslek örgütlerine, sivil toplum kuruluşlarına, yükseköğretim kurumlarına ve toplumsal muhalefete uygulanan baskı ve şiddet uygulamaları yeni boyutlar kazanmıştır. Yoksulluk, güvencesizlik, işsizlik, sömürü, ayrımcılık ve giderek yükselen sosyal ve ekonomik kriz ortamında insan onuruna yakışan yaşam koşullarının sağlanması tarihsel bir sorumluluktur.
Mimarlar, kültürel, sosyal ve coğrafi farklılıkların sürdürülebilirliği konusunda toplumsal sorumluluk taşımaktadırlar. Barınaktan kentsel boyuta kadar, bütün yerleşmelerin fiziksel ortamını oluşturan yapı üretimi ve mekân tasarımı etkinliği olan mimarlık; yalnızca bina üretim süreci ile sınırlı değil, evrensel değerleri bağlamında insancıldır, yaşam hakkına saygılı ve barıştan yanadır.
Mimarlar Odası olarak; “yaşamın ve barışın” yanında açık tavır aldığımızı ve almaya devam edeceğimizi önemle vurguluyoruz. Dünya Barış Günü çerçevesinde barışın; tüm kurum ve kurallarıyla tam ve eksiksiz işleyen demokrasiden, bağımsız yargı ve adaletten, hukukun üstünlüğünden, insan hak ve özgürlüklerinden bağımsız düşünülemeyeceğini belirtirken, temel hak ve özgürlüklerin tanınmasını, kullanılmasını ve yararlanılmasını engelleyen hiçbir kısıtlama ve mahrumiyetin yaşanmayacağı bir gelecek dileğiyle, tüm sorumluları çatışma ve savaşların durdurulması için bir kez daha harekete geçmeye çağırıyoruz.
TMMOB MİMARLAR ODASI
MERKEZ YÖNETİM KURULU