ZAMANINDA BİTİRMEK İÇİN KALİTEDEN ÖDÜN VERİLİYOR
TMMOB Ankara İl Koordinasyon Kurulu'nun oluşturduğu teknik heyet, Düzce'deki kalıcı konutlarda ve güçlendirme yapılan yapılarda gözlem ve incelemelerde bulundu.
· Konutlar, öngörülen tarih olan Aralık 2000 sonuna kadar bitirilemeyeceği gibi, bu konuda gösterilen çabanın bedeli de inşaat kalitesinden verilen ödünler olacaktır. İmalatların, hangi kriterlere göre tespit edildiği bilinmeyen sürelerde bitirilmesi adına, kaliteden ödün verilmesini doğru bulmuyoruz.
· Şehir imar planı halen oluşturulamamıştır. Büyük çarpıklık ve kargaşaya yol açacak bu eksiklik bir an önce giderilmelidir.
· Hasarlı yapılarda onarım ve güçlendirme çalışmaları denetimsiz ve başıboş bir şekilde yapılmaktadır.
· İlgili kesimler arasında koordinasyon eksikliği hemen göze çarpmaktadır.
Düzce‘deki kalıcı deprem konutları inşaatları ve hasarlı yapılarda güçlendirme çalışmalarıyla ilgili şikayetler üzerine, 22 Kasım‘da Ankara‘dan bölgeye bir gözlem ve inceleme gezisi düzenleyen Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ile bağlı meslek odalarının yöneticilerinden ve Düzce Depremzede Dernekleri Koordinasyon Kurulu‘nun temsilcilerinden oluşan heyet, mevcut durum ve gelişmelerle ilgili bilgiler aldıktan sonra kalıcı konut bölgesinde ve güçlendirme çalışmaları devam eden bazı binalarda teknik gözlem ve incelemeler yaparak bir rapor hazırladı.
Bu rapor aşağıda özetlenmiştir.
1- Kalıcı Konut İnşaatları
14 ayrı müteahhitlik firmasının çalıştığı Kalıcı Konut Şantiyesinde yaklaşık 7200 konutun inşaatı sürdürülmektedir. Bu inşaatların tamamlanması ile bu alanda yaklaşık 30 bin kişinin yerleşeceği bir bölge ortaya çıkacaktır.
· Aynı alanda değişik firmalarca yapılan ve henüz yüzde 60 fiziki gerçekleşmenin söz konusu olduğu yaklaşık 7200 konut inşaatının, başlangıçta öngörülen 150 günlük süre içerisinde tamamlanabilmesi için inşaat ve malzeme kalitesinden ve bazı teknik gereklerden ödün verilmiş olduğu gözlenmiştir. Diğer taraftan bu denli seri bir imalatta denetim ve müşavirlik hizmetlerinin tam olarak verilebilmesi için gerekli organizasyon ve laboratuvar altyapısının yetersiz kaldığı belirlenmiştir.
· Daha önce İMO Düzce Temsilciliğinin kalıcı konutlarda belirli aralıklarla yaptığı incelemelerde kalıpların erken sökülmesi, betonun kürleme ve sulama işlemlerinde aksamalar, etriyelerde kanca kıvrımlarının projesine uygun olarak teşkil edilmemesi gibi bazı teknik gereklerin yerine getirilmediği tespit edilmişti. Yapılan gözlem ve incelemelerde bu aksaklıkların devam ettiği yönünde bilgiler elde edilmiş ve bazı saptamalarda bulunulmuştur.
· Müşavirlik Firması yetkililerinden alınan bilgiler, konutların belirlenen süre içerisinde tamamlanamayacağını ortaya koymuştur. Talep edilecek süre uzatımı ve kış koşulları nedeniyle konutların tamamlanmasının 2001 yılının ortalarına doğru ötelenmesi olasılığı yüksektir. Diğer taraftan tespit edilen bu işleyiş içerisinde kış döneminde de imalatlara devam edilmesi durumunda, inşaatlarda istenilen kalitenin ve teknik şartların sağlanamayacağı konu ile ilgili herkes tarafından bilinen bir gerçektir.
· Başlangıçta yapılan planlama ve organizasyon eksikliklerinden dolayı inşaatların belirlenen süre içerisinde tamamlanamayacağı, tamamlansa bile henüz, ana yolların açılıp temel altı imalatlarının yapıldığı, kollektörlerin bitirilmeye çalışıldığı bu haliyle yüzde 40-50 oranında fiziki gerçekleşmenin sağlandığı altyapı imalatlarındaki eksiklikler nedeniyle konutlara iskanın gerçekleşmeyeceği ortaya çıkmaktadır. Bu durumda imalatların öngörülen süre içerisinde yetişmesi zorunluluğu gerekçe gösterilerek kaliteden verilen ödünlerin temel nedeni de ortadan kalkmış olacaktır.
· Kalıcı konut bölgesinde yoğunluk sadece konut inşaatına verilmiş olup ulaşım, sağlık, eğitim gibi sosyal altyapı tesislerinin yerleri planda ayrıldığı halde, henüz projeleri hazırlanmamış, ihaleleri yapılmamış, hatta hangi ödenekle ve kimin tarafından yapılacağı da kesinleştirilmemiştir. Bu durumda konut inşaatları belirlenen sürede tamamlansa bile depremzedelerin yörede yerleşebilmesinin asgari koşulları mevcut olmayacaktır. Depremzede Dernekleri Koordinasyonu temsilcileri, Depremzedelerin bu koşullarda bölgeye taşınmayı bile reddedeceklerini ifade etmektedir.
2-Şehir İmar Planlarının Oluşturulması
· Depremden sonra hazırlanan Jeolojik Etüd Raporu sonuçlarının yeniden ele alınmasından kaynaklandığı söylenen aksamalar nedeniyle, İmar Planı revizyonlarının ve yeni plan uygulamasının geçen bir yıldan fazla süre içerisinde gerçekleştirilemediği görülmüştür.
· Bu durum, hem şehirdeki çarpık yapılaşmayı hızlandırmakta, hem de sosyal ve ticari hayata büyük bir engel teşkil etmektedir. Şehir İmar Planının ilgili Meslek Odalarının da görüşü alınarak bir an önce oluşturulması gereklidir. İlgili Meslek Odalarının görüşlerine, gerek tespit edilecek yeni kat yükseklikleri, gerekse yeni kalıcı konut alanı ile sağlanacak ilişki ve kent planlaması açısından daha sonra sorunların yaşanmaması için mutlaka başvurulması gereklidir.
3-Hasarlı Yapılar
· İMO Düzce Temsilciliğinin daha önce yaptığı incelemeler, onarım ve güçlendirme çalışmalarının sağlıklı olarak gerçekleştirilemediğini ortaya koymuştu. Bu durumun devam ettiği ve bu alanda özellikle inşaat imalatı aşamasında denetimsiz bir sürecin işlediği tespit edilmiştir. Onarım ve güçlendirme projeleri, Düzce Belediyesi ile işbirliği içerisinde İMO Düzce Temsilciliği tarafından incelenmektedir. Ancak onarım ve güçlendirme yapılacak yapıların sayısının çok fazla olmasına rağmen, bugüne kadar sadece yaklaşık 300 projenin incelenmiş olması bu alandaki çalışmaların denetimsiz olarak sürdürüldüğünü ortaya koymaktadır.
· Bu şartlar altında onarım ve güçlendirme çalışmalarının sağlıklı bir şekilde yapıldığı veya yapılabileceği düşünülemez. Bu konuda ilgili meslek odalarının da içerisinde yer aldığı bir denetim sisteminin kurulması büyük ihtiyaçtır.
Diğer Sorunlar
Düzce‘de alınan bilgiler ve yapılan gözlemler sonucunda yukarıda verilen teknik tespitlerin dışında aşağıdaki sorunların da sürdüğü belirlenmiştir.
· Yeni imar planı, güçlendirilecek yapılar, güncel gelişmeler gibi birçok konuda Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Belediye Başkanlığı ve diğer Kamu Kurum ve Kuruluşları arasında gerekli koordinasyon hala sağlanamamıştır.
· Şehirdeki günlük yaşamın canlandırılması ve desteklenmesi yönünde önemli bir gelişme yoktur.
· İki büyük deprem geçirmiş olmanın etkisiyle çok hassas oldukları gözlenmesine rağmen, gelişmelerle ilgili olarak, gerek doğrudan gerekse ilgili kurum ve kuruluşlar kanalıyla Düzcelilere dönük sağlıklı bir bilgilendirme akışının olmadığı görülmüştür. Spekülasyonların artmasına ve yanlış değerlendirmeler yapılmasına neden olan bu durumun önüne geçilebilmesi için, gelişmelerin hem Düzcelilere hem de ilgili kurum ve kuruluşlara sürekli ve sağlıklı bir şekilde aktarılması gerektiği tespit edilmiştir.
TMMOB Ankara İl Koordinasyon Kurulu tarafından saptanan bu konuları kamuoyu ve yetkililerin bilgisine sunuyoruz.
Not: Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ile bağlı meslek odalarının yöneticilerinden oluşan heyette;
TMMOB II. Başkanı Dursun YILDIZ, İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) II. Başkanı Dr. Işıkhan GÜLER, İMO Ankara Şubesi Başkanı Mustafa SELMANPAKOĞLU, Sekreter Üye Hayati KARATOKUŞ, Yönetim Kurulu Üyeleri Gönül YURDAKUL, Yıldız AKDEMİR, Bülent GÜRSOY, Makina Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Başkanı, EMO Ankara Şube Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin ÖNDER, Recep AKKOYUNLU, İMO Ankara Şubesi Düzce Temsilcisi Kayhan ÖZDEMİR ve Temsilci Yardımcısı Mustafa ERKAN bulunmaktadır.