PEYZAJMO: GÜVENPARK ASKIDA !

20.11.2018

Peyzaj Mimarları Odası, 1. Derece Doğal Sit Alanı olan Güvenpark ve Etkileşim Geçiş Sahasına ilişkin 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Şube Müdürlüğü tarafından 07.11.2018 tarihinden itibaren 1 (bir) ay süreyle askıya çıkartılmasına ilişkin 20 Kasım 2018 tarihinde bir basın açıklaması yaptı.

Güvenpark Koruma Amaçlı İmar Planının askıya alınması ile ilgili basın açıklamasını Peyzaj Mimarları Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Ayşegül Oruçkaptan okurken, metnin tam hali şöyle;

Cumhuriyet tarihimizin en önemli simgelerinden, Ankara kentinin en önemli ulaşım aksları olan Atatürk ve Gazi Mustafa Kemal Bulvarları kesişiminde olup, bir tarafında da Milli Müdafaa Caddesinin bulunduğu, 1. Derece Doğal Sit Alanı olan Güvenpark ve Etkileşim Geçiş Sahasına ilişkin 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Şube Müdürlüğü tarafından 07.11.2018 tarihinden itibaren 1 (bir) ay süreyle askıya çıkartılmıştır.

Güven Park; 1925 yılında Lörcher tarafından yapılan Yenişehir planında, Güven anıtı ve hemen önünde Cumhuriyet meydanı, etrafında bakanlıklar, müzeler ve kütüphaneler bulunan "Hükümet Forumu" önerilmiş, Cumhuriyet Meydanı ise en iyi yapılarla süslenerek, Türkiye`nin kurtuluşunu simgeleyen Güven Anıtı ile Hükümet Forumu`nun girişini vurgulayacak bir Cumhuriyet yapıtı olarak kurgulanmıştır. 

1932 yılında planı onaylanan Jansen, Löcher tarafından yapılmış Yenişehir planından esinlenerek yeşil yaya aksı hazırlamıştır. Bu aks o dönemde açık olan İmrahor Deresinden başlayıp, İncesu, Yüksel Caddesi, Güvenpark, Kumrular Caddesi, Maltepe parkları, Tandoğan Meydanı ve devamını içerir.

02.07.1975 tarihinde ise Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisi Başkanlık Divanları toplanmış: Türk düşünürlerini, Türk bilginlerini, Türk tarihçilerini ve edebiyatçılarını, Türk sanatçılarını, Türk yazarlarını, tümüyle Türk tarihi, sanatı ve kültürüyle ilgili her yurttaşımızı, kendi geçmişimizin kıvancı, günümüzün inancı ve geleceğimizin güvencini yansıtacak olan T.B.M.M iç ve dış mekânlarında düzenlenecek anıtlar dizisinde fikir, bilgi ve görüşlerini bildirme çağrısında da ifade edildiği haliyle; "Atatürk Bulvarından başlayıp, Meclis bahçesi girişi, pasajlar ve şeref girişi avlusu çevresinde Doğu - Batı ekseni boyunca gelişerek, Dikmen yolu çıkışında tamamlanan, Parlamentonun ve Cumhuriyetin kurucusu Atatürk, Atatürk ilkeleri, Atatürk‘ün Cumhuriyeti Türk gençliğine emanet edişi, Türk demokratik gelişmesinin dünyanın az gelişmiş ülkelerinin uyanışına katkısını yansıtan anıtlar dizisi ile; Parlamento binası, Cumhuriyet Meydanı şeklinde gelişen iç ve dış mekânlarına, Türk tarihinin, en az 1071‘den başlayıp bugünkü Cumhuriyetle bütünleşen Türk tarihi içinde demokratik gelişimini anlatan anıtlar dizisidir" vurgusunun yapıldığı mekansal bütünün en önemli kamusal mekanlarından birisidir; "Güvenpark"…

Güvenpark bir Kültürel Mirastır

Tarihi ve kültürel niteliklerinden ötürü Güvenpark; Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 13.07.1994 tarih ve 3591 sayılı kararı ile 1. Derece Doğal Sit Alanı olarak tescillenmiştir. 

1932 tarihli Jansen planından bu yana Cumhuriyet`in kamusal belleği olan ve Holzmeister`ın tasarladığı park, Güven Anıtı`yla birlikte tarihi ve kültürel miras alanıdır.  

Odamız tarafından; Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığının talebiyle  04 Mart 2005 tarihinde Ankara Tabiat ve Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu‘nun "Güvenpark‘ta otobüs ve minibüs durağı olarak kullanılan alanın alt kotlarında yapılaşmaya izin verilmesine imkan tanıyan değişiklik önerisine ilişkin konu yargıya taşınmış ve yaptığımız  başvuru sonucunda yargı;

Cumhuriyet tarihinin simgelerinden olup, Ankara‘nın en önemli kamusal alanı ve 1. derece SİT Alan olarak tescilli Güvenpark‘ın yapılaşmaya açılmasının iptali yönünde karar vermiş ve karar kesinleşerek onaylanmıştır.

Kesinleşmiş bu yargı kararına rağmen geçtiğimiz yıllarda yine aynı durum ısıtılıp ısıtılıp gündeme getirilmiştir.

Cumhuriyetle hesaplaşma ne zaman bitecek!

Güvenpark ve Güven anıtı Cumhuriyetin en önemli simgelerindendir…

Güvenpark 1. Derece Doğal Sit alanıdır…

Güvenpark, kentin kalbinde, nefes alınabilecek tek yeşil alandır…

Güvenpark kültürel mirastır…

Güvenpark çok önemli bir peyzaj alanıdır…

Güvenpark kentin odağıdır, kamusal bellek sarayıdır.

Güvenpark 2016 yılında Odamız tarafından da kent simgesi ödülünü almıştır.

Yargı kararlarına rağmen, bu planla Güvenpark içerisindeki minibüs durakları ve depolama alanlarının parkın altının yapılaşmaya açılarak taşınması yeniden gündeme getirilmiş, bu karar askıdadır.

Ayrıca Keçiören Metrosu`nun da Güvenpark`ın altından geçirilmesi kararı alınmıştır.

Koruma Amaçlı İmar Planı Güvenpark`ı korumamaktadır. Çünkü;

1. Minibüs duraklarının yer altına alınması uygulama çalışmaları sırasında ve sonrasında Güvenpark`ın ciddi bir biçimde tahribata uğramasına sebep olacaktır.

2. Yeraltına verilecek giriş-çıkışlar parkı küçültecektir.

3. Yine Keçiören Metrosu yer altından geçiyor denilse de yine uygulama çalışmaları parkı tahribata uğratacaktır.

4. Metro giriş, iniş ve çıkışları park içinden geçirilecek ve parkın önemli bir kısmı yapısallaştırılacaktır.

5. Her iki uygulamada da yapılacak havalandırma bacaları parkı tahrip edecektir.

6. Güvenpark`ta dolmuş duraklarının yeraltına alınması için yapılacak çalışmalar sırasında, her biri park ile yaşıt ağaçlar tahrip olacak ve Güven Anıtı yapılacak çalışmalar sırasında zarar görebilme tehdidi altındadır. 

7. Güvenpark, park olmaktan çıkarak, çok yoğun kullanımlı geçiş bölgesi olacaktır.

8. Güvenpark 1. Derece doğal sit alanı olma özelliğini kaybedecektir.

9. Tüm bunlar gerçekleştiğinde Güvenpark`ın da aynı Atatürk Orman Çiftliği gibi sadece ismi baki kalacaktır.

Bir kentin belleği olmasının yanı sıra Cumhuriyet`in temsili olarak 80 küsür yıldır yaşayan bu mekan satırların arasına sıkıştırılmayacak kadar kıymetlidir. 

Cumhuriyet`in kadim mekanlarından olan Güvenpark`ın yenilenmesi, yıpranmış alanlarının onarımı ve sürekli bakımının yanısıra;

1. Yaya hareketlerini karmaşıklaştıran ve park içerisinde karbon salınımını artıran, dolmuş durakları kaldırılarak, başka bir mekanda örneğin kendi semtlerinde depolanmalı ve harekat noktası belirlenmelidir ve bu alanlar tekrar parka kazandırılmalıdır.

2. Güven anıtı orijinal haliyle mutlak korunmalıdır.

3. Parkın GMK Bulvarı baskısında yer alan taksi durakları kaldırılarak başka bir yere taşınmalıdır. 

4. Güvenpark`ın çevresinde yer alan ve görsel kirliliğe sebep olan büfelerin yeri, konumu ve şekli yeniden tartışılmalıdır.

5. Metro girişleri yaya hareketlerini engelleyiciliği yönünden yeniden yorumlanmalıdır. 

6. Güvenpark, Yüksel Caddesi ve Kumrular Caddesi aksındaki mekansal kopukluğa sebebiyet verecek tüm olgular kaldırılarak, planlandığı haliyle; yeşil aks yeniden tesisi edilmelidir.

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası olarak, Cumhuriyet Ankara`sının önemli simgelerinden olan Güvenpark`ın  yapılaşmaya açılarak tahrip edilmesine izin vermeyeceğiz. Güvenpark üzerinde daha önce vermiş olduğumuz mücadele ve kazanım,  ülkemiz doğal ve kültürel peyzaj varlıklarının geleceğe taşınacağının ve ulusal mirasımıza sahip çıkacağımızın kanıtıdır. Daha önce alınmış yargı kararına riayet edilerek; Odamızın da görüşleri alınarak geçmişine saygılı bir biçimde koruma altına alınmalıdır.

 

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası 
13. Dönem Yönetim Kurulu