TARIM HAFTASI 2019 "TARIMDA ÇÖZÜM ARAYIŞI- ÖRGÜTLENME" SEMPOZYUMU GERÇEKLEŞTİRİLDİ

14.01.2019

Tarımsal Öğrenime başlanmasının 173. Yıldönümü kutlamaları kapsamında Ziraat Mühendisleri Odası tarafından düzenlenen “Tarımda Çözüm Arayışı-Örgütlenme Sempozyumu” 12 Ocak 2019 tarihinde Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi`nde gerçekleştirildi.

TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz ve ZMO Yönetim Kurulu Başkanı Özden Güngör'ün açılış konuşmaları ardından ZMO 2018 Yılı Ödüllerine geçildi.

Bilim Ödülü; Prof.Dr. Özgür Akgün KARABULUT, Prof.Dr. Numan AKMAN, Prof.Dr. Gökhan SÖYLEMEZOĞLU ve Prof.Dr. Günay ERPUL’a,

Hizmet Ödülü; Prof.Dr. Ertuğ DÜZGÜNEŞ, Prof. Dr. Can ERTEKİN, Prof.Dr. Ayzin BAYRAM KÜDEN, Prof.Dr. Sara DOLAR, Prof.Dr. Yusuf KARSAVURAN, Ayten DOLANÇAY, Bayram AKKUŞ, Prof.Dr. Mustafa Ediz ULUSOY, Hüseyin ÖZPINAR ve  Dr. Abdulkadir AYDOĞAN’a,

Teşvik Ödülü; Mustafa GEZİCİ ve Dr. Serdar ÖZLÜ’ye,

ZMO Özel Ödülü: Prof. Dr. Aziz KONUKMAN’a,

Basın Ödülü; Fox TV’den Fatih PORTAKAL (Temsilen Fırat IRMAK), Kanal B TV’den Nebi ÖZDEMİR ve Yeni Çağ Gazetesi’nden Sümeyra KIRCA’ya takdim edildi.

Mesleğinde 50 yılını dolduran üyelere, "50.Yıl Ödülü", 35 yılını dolduran üyelere ise "35. Yıl Sertifikası" verildi.

Çerçeve Sunum bölümünde,  Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Yüksek Okulu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haşim ÖZÜDOĞRU tarafından “Dünya’da ve Türkiye’de Tarımsal Örgütlenme” konulu sunum yapıldı.

Oturum Bölümünde: “Tarımsal Örgütlenmede Güncel Değerlendirmeler” ele alındı.

ZMO Yönetim Kurulu Üyesi- Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr. İlhami BAYRAMİN’in başkanlığındaki oturumun katılımcıları; Karaman Et Üreticileri Birliği Başkanı Seçkin BAŞPINAR, Konya Sarayönü Süt Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa ERDOĞDU, Türkiye Sulama Kooperatifleri Merkez Birliği Başkanı Halis UYSAL, Köy-Koop Genel Başkanı Neptün SOYER ve Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Başkanı Abdullah AYSU tarafından konuya ilişkin değerlendirmeler yapıldı.

Panel Bölümünde: “ Çağdaş Örgütlenme Yaklaşımları” konusu ele alındı.

Ankara Üniversitesi önceki Rektörü Prof. Dr. Cemal TALUĞ başkanlığındaki panelin diğer katılımcıları; Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Gamze YÜCESAN ÖZDEMİR, Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Gülen ÖZDEMİR, ZMO Yönetim Kurulu Üyesi-Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yener ATASEVEN, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. İlkay KUTLAR ve Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Bengü EVEREST tarafından konuya ilişkin değerlendirmeler yapıldı. 

Etkinliğe ZMO önceki dönemler Yönetim Kurulu Başkanları; Şerafettin TAV, Sami DOĞAN ve Gökhan GÜNAYDIN; Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ali UĞURLU, Kimya Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Zeki TAYDAŞ ve Peyzaj Mimarları Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ayşegül OROÇKAPTAN, İyi Parti Sosyal Politikalardan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı A.Ersagun YÜCEL, HDP Mersin Milletvekili Rıdvan TURAN, Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı Hüseyin DEMİRTAŞ, ATO Yönetim Kurulu Üyesi Ülkü KARAKUŞ ve ZMO Adana Şube Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah DOĞAN katılım sağladı.

Yoğun katılım ile gerçekleşen sempozyum, ZMO lokalinde düzenlenen “ Makarna Şarap Etkinliği” ile sona erdi.

 

TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz'ın açılış konuşması şöyle:

Sayın Konuklar, Değerli Arkadaşlar

Hepinizi Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yönetim Kurulu adına dostlukla selamlıyorum. Ülkemizde tarımsal öğretimin başlangıcının 173. Yıldönümü vesilesiyle Ziraat Mühendisleri Odamız tarafından gerçekleştirilen bu sempozyumda aranızda olmaktan mutluluk duyuyorum.

Biliyorsunuz tarımsal üretimin başlangıcı ve yoğunlaşması aynı zamanda uygarlaşma sürecinin de başlangıcıdır. Tarımsal üretimin çok uzun yıllara dayanan geçmişine rağmen, yaşanan tüm teknolojik ilerlemelere ve üretim tekniklerindeki gelişmelere rağmen ne yazık ki, insanlık hala açlık ve kıtlıkla  boğuşmaktadır.  

Tarımsal üretime duyulan sürekli ve büyüyen ihtiyaç, bu alanda çalışan, emek harcayan, fikir üreten siz değerli ziraat mühendislerinin omuzlarındaki yükü de artırmaktadır.

Değerli Arkadaşlar,

Konuşmamda günün anlamına binaen iki temel konunun altını çizmek istiyorum.

 Bunlarda ilki diğer tüm mühendislik alanlarında olduğu gibi, ziraat mühendisliği alanında da giderek düşen yükseköğretim kalitesi.

ikinci husus ise konuşmamın başında da dile getirdiğim gibi tarımsal üretimde yaşanan sorunlar ve kıtlık.

Bugün her ne kadar tarımsal öğretimin 173. Yılını kutluyor olsak da, ne yazık ki ülkemizdeki ziraat fakültelerinde verilen eğitim ve öğretim, 173 yıllık bilgi birikimini ve teknik gelişmeyi yansıtmamaktadır.

Sayın başkanımızın yaptığı konuşmada da dile getirildiği gibi, bunun en büyük nedeni, plansız ve kontrolsüz biçimde artan fakülte, program ve öğrenci sayısıdır.

Türkiye’nin yükseköğretim altyapısı, toplumsal örgütlenmesi, sınai ve zirai yapısı bu kontrolsüz genişlemeyi nitelikli ve üretken bir güce dönüştürmekten çok uzaktır.

AKP hükümetleri döneminde çoğunlukla seçim yatırımı olarak hayata geçirilen “Her İle Bir Üniversite” projesi ile ülkemizdeki yükseköğretimin en önemli problemlerinden biri olan “eğitim kalitesi ve standardı” sorunu yaygınlaştırılmış, üniversiteler arası uçurumlar giderek derinleşmiştir.

Üniversitelerin ve öğrencilerin sayısı arttıkça, özellikle mühendislik, mimarlık, şehir plancılığı gibi teknik bölümler için gerekli alt yapı, laboratuvar ve uygulama sistemleri açığı daha da büyümüştür.

2018 yılı ÖSYM broşüründe yer alan bilgilere göre ülkemizde farklı isimler altında eğitim yapan 35 ayrı Ziraat Fakültesi bünyesinde toplam 169 program yer almaktadır. Doluluk oranları giderek düşen bu programlara geçtiğimiz yıl 4 binin üzerinde öğrenci yerleşmiştir. Her yıl bir o kadar mezun verildiği anlamına gelmektedir. 

Ülke ihtiyaçlarıyla, tarım ve sanayi politikalarıyla bağdaşmayan yükseköğretim planlaması nedeniyle üniversite mezunları işsizliğe mahkum edilmiştir.

Aralarında çok sayıda ziraat mühendisin de bulunduğu yüzbinlerce mühendis, mimar ve şehir plancısı, mezun olduğu alan dışında çalışmak zorunda kalmakta, yüzbinlerce mezun ise hiç iş bulamamaktadır.

Değerli Arkadaşlar,

Altını çizmek istediğim ikinci husus ise konuşmamın başında da dile getirdiğim gibi tarımsal üretimde yaşanan sorunlar ve kıtlık.

Kıtlık kavramı çok eski zamanlara ait bir olguymuş gibi görünse de, özellikle küresel iklim değişikliği, bilinçsiz kullanılan tarım kimyasalları, yanlış tarım politikaları ve en önemlisi de küresel tarım tekellerinin çıkarları nedeniyle son yıllarda sıklıkla kıtlık sorunuyla karşılaşıyoruz.

Günümüzde küresel sermaye tarımsal üretimin tüm aşamalarında; yani tohum üretiminden, zirai mücadeleye kadar tüm süreçleri kontrol etmek istemektedir.

Bu şirketler tekellerini pekiştirmek için, IMF, Dünya Ticaret Örgütü, Dünya Bankası gibi kuruluşlar aracılığı ile geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelere tarım ve gıda alanında kamusal üretim ve denetimin ortadan kaldırmaları noktasında dayatmalarda bulunmaktadır.

Bugünkü sempozyumun temasını da oluşturan tarımsal örgütlenme pratikleri, bu şirketlerin çıkarları doğrultusunda, IMF ve Dünya Bankası zorlamasıyla hızla tasfiye edilmektedir. Örgütsüz küçük üreticiler, piyasa süreçlerine egemen olan çok uluslu şirketler karşısında çaresiz kalmaktadır.

Ülkemizde de benzer bir süreç yıllardır işletilmektedir. Yasa değişiklikleri, özelleştirmeler, gıda alanındaki kamu kurumlarının tasfiyesiyle yaşanan talan süreci ülkemizdeki tarımsal üretimi ve tarım üretimiyle geçinen toplumsal kesimlerin hayatını sürdürülemez noktalara getirmiştir.

Bugünkü sempozyum boyunca sıklıkla adı geçecek olan tarım alanındaki Kamu İktisadi Teşekkülleri, tarımsal üretimi ve çiftçileri desteklemeye yönelik çok sayıda kurum, tarımsal alana yönelik sübvansiyonlar özellikle son 30 yıldır uygulanan neoliberal programlar ile tümüyle ortadan kaldırılmış ya da işlevsizleştirilmiş durumdadır. Bunun en son örneği, geçtiğimiz yılbaşında özelleştirilen Şeker Fabrikalarıdır.

Sevgili Katımcılar

TMMOB olarak biz, yıllardan beri sanayiden eğitime, üretimden istihdama, beslenmeden sağlığa, enerjiden tarıma kadar bütün alanlarda  toplumcu, bağımsızlıkçı politikalar geliştirmenin önemi ve  gerekliliğinin altını çizmeye çalışıyoruz.

Yıllardır giderek sıklaşan aralıklarla yaşadığımız ekonomik krizlerin kalkınma ve planlama anlayışının tümüyle terkedilmesinden, izlenen üretimden yatırımdan kopuk politikalardan, bilim ve teknolojiye, teknolojik atılımlara gerekli desteğin verilmemesinden, bu alanlardaki dışa bağımlılığın daha da pekiştirilmesinden kaynaklandığını  ısrarla vurguluyoruz.

Ülkemizin kaynakları, küresel güçlerin baskısından bağımsız bir şekilde değerlendirildiğinde, bilimi ve teknolojiyi esas alan, AR-GE ve inovasyona ağırlık veren, yerli yatırımcıyı, yerli üreticiyiı özendiren ve koruyan, devletin ekonomideki yönlendiriciliğini artıran, dış girdilere bağımlı olmayan, öznesine sosyal devlet anlayışını oturtan, istihdam odaklı ve planlı bir kalkınmayı öngören politikalar uygulandığında, ülkemizin çehresinin değişeceğini iddia ediyoruz.

Tarım alanına da  bu eksende yaklaşıyoruz.

  • Tarımsal anlamda dışa bağımlılığın ortadan kaldırılmasını,
  • IMF ve Dünya Bankası ile Dünya Ticaret Örgütü`nün ülkemiz tarımı ve kırsal yaşam üzerindeki, genel düzenleyici işlem yapma girişimlerine karşı çıkılmasını, her türlü dayatmanın reddedilmesini,
  • Türkiye`nin gıda ve tarım sektörünü piyasalaştıran ve dış bağımlılığı artıran tohumculuk, lisanslı depoculuk, şeker, tütün vb. neoliberal yasaların iptal edilmesini,
  • Ülke ihtiyaçlarını önceleyen, yerli ekimi, yerli üreticiyi koruyan ve destekleyen, istihdam geliştiren politikaların yaşama geçirilmesini

Ülkemiz ve halkımızın geleceği için elzem görüyoruz.

Değerli Arkadaşlar,

Bugünkü sempozyumumuzun başlığında dile getirilen “tarımda örgütlenme” konusunu çok önemsiyorum. Neoliberalizm, kamusal niteliği olan her alanın tümüyle ticarileştirilmesi, şirketleştirilmesini amaçlamaktadır. Bu politikalar ne yazık ki yıkıcı toplumsal sonuçlar ortaya çıkarmaktadır.

Bizim bir biçimde bu yıkıcı süreci tersine çevirmemiz gerekiyor. Kamusal olan her alanı, kamucu politikalar etrafında yeniden örgütlememiz gerekiyor.

Şirketlerin çıkarını değil üreticilerin çıkarını, şirketlerin önceliklerini değil toplumun önceliklerini koruyan bir anlayışlar bir araya gelebileceğimiz örgütlenme biçimleri ve pratikleri yaratmamız gerekiyor.

Kooperatiflerden birliklere, derneklerden dayanışma ağlarına kadar farklı örgütlenme biçimleriyle emekçileri bir araya getirmemiz gerekiyor.

Bugünkü sempozyumumuzun bu ihtiyaca yönelik önemli çözüm önerileri getireceğine olan inancımla hepinizi saygı ve dostlukla selamlıyorum.

 

Emin Koramaz
TMMOB YÖNETİM KURULU BAŞKANI